Το Υπουργικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε σήμερα τη βούληση της Κυβέρνησης για αυστηρή τήρηση των κριτηρίων, των όρων και προϋποθέσεων που διέπουν το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα καθώς και την καθολική διεξαγωγή ενισχυμένων ελέγχων δέουσας επιμέλειας, και αποφάσισε την έναρξη της διαδικασίας αποστέρησης της ιδιότητας του πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανέφερε σήμερα ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, μετά τη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Υπουργός Εσωτερικών είπε, μεταξύ άλλων, ότι «το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη σημερινή του Συνεδρία αποφάσισε τα ακόλουθα:
I. Να επιβεβαιώσει τη βούληση της Κυβέρνησης για αυστηρή τήρηση των κριτηρίων, των όρων και προϋποθέσεων που διέπουν το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα καθώς και την καθολική διεξαγωγή ενισχυμένων ελέγχων δέουσας επιμέλειας, και γενικότερα για αυστηρή εφαρμογή του όλου πλαισίου και των διαδικασιών που διέπουν το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, όπως αυτά έχουν τροποποιηθεί/ ενισχυθεί με σχετικές Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου.
II. Την έναρξη της διαδικασίας αποστέρησης της ιδιότητας του πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα πάντα με την κείμενη νομοθεσία, από 26 πρόσωπα, τα οποία έχουν πολιτογραφηθεί κατ’ εξαίρεση.
III. Να εξουσιοδοτήσει τον Υπουργό Εσωτερικών να συνεχίσει τη διαδικασία ελέγχου όλων των προσώπων που πολιτογραφήθηκαν κατ’ εξαίρεση μέχρι το 2018, έτος κατά το οποίο θεσπίστηκαν νέες αυστηρότερες διαδικασίες ελέγχου.
IV. Τη σύσταση τριμελούς Επιτροπής αποτελούμενης από τη Γενική Λογίστρια και Πρόεδρο της ΑΔΕΕΛΕΠ ως Προέδρου, της Προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και εκπροσώπου της Νομικής Υπηρεσίας ως Μελών, της οποίας έργο θα είναι η εξέταση των πορισμάτων των νέων ελέγχων και η υποβολή έκθεσης και συμπερασμάτων στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Η εν λόγω Επιτροπή θα εξετάσει επίσης κατά πόσο οι περιπτώσεις για τις οποίες ξεκινά η διαδικασία αποστέρησης από το Υπουργικό Συμβούλιο, περιλαμβανομένων των 26 αιτήσεων που αναφέρονται πιο πάνω, εγκρίθηκαν σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς και κριτήρια κατά το χρόνο έγκρισης της αίτησης τους. Πρόσθετα, η Επιτροπή θα δύναται να προβεί σε εισηγήσεις και συστάσεις για περαιτέρω βελτίωση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.
Νοείται ότι, σε περίπτωση που κατά τη νέα έρευνα διαπιστωθεί το ενδεχόμενο διάπραξης οποιωνδήποτε πειθαρχικών ή ποινικών αδικημάτων από οποιοδήποτε πρόσωπο, θα ακολουθηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες. Αυτή η πρόνοια έγινε κατόπιν συνεννόησης και με τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
V. Να Εξουσιοδοτήσει τον Υπουργό Εσωτερικών όπως αποστείλει αμέσως τους Κανονισμούς οι οποίοι θα καθορίζουν το πλαίσιο εφαρμογής του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο και εν συνεχεία να τους καταθέσει στο Υπουργικό Συμβούλιο και στη Βουλή των Αντιπροσώπων για έγκριση.
VI. Λαμβανομένου υπόψη ότι από τον Ιανουάριο του 2017 απαιτείται η προσκόμιση στα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, ετήσιου πιστοποιητικού προόδου των εργασιών ανέγερσης των ακινήτων, το οποίο εκδίδεται από τον μελετητή του έργου, να εξουσιοδοτήσει τους Υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών όπως εντείνουν τους ελέγχους όσον αφορά την πρόοδο υλοποίησης των επενδύσεων που έγιναν στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος πριν την 31/12/2016, ώστε να ληφθούν τα ενδεικνυόμενα μέτρα.
VII. Να επαναβεβαιώσει την απαγόρευση της διαφήμισης του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, σύμφωνα με τις πρόνοιες του «Κώδικα Συμπεριφοράς» που ισχύει, με βάση την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 13/2/2019, επί ποινή αποκλεισμού από την αποδοχή αιτήσεων, είτε από επιχειρήσεις αναπτύξεως ακινήτων είτε από παροχείς υπηρεσιών, μη αποκλειομένης της διαγραφής των όσων προβαίνουν σε αντίστοιχες ενέργειες, από το μητρώο ‘παροχέων΄ του Υπουργείου Εσωτερικών».
Ερωτηθείς για τα διαδικαστικά του θέματος, ο κ. Πετρίδης είπε ότι οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν δικαίωμα υποβολής ενστάσεως εντός κάποιων ημερών, όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, και μετά συγκαλείται Επιτροπή που θα ακούσει την ένσταση για να τεθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Ερωτηθείς ο κ. Υπουργός είπε ότι «το 2013 όταν θεσπίστηκε το επενδυτικό σχέδιο υπήρχαν διαδικασίες ελέγχου που αφορούσαν ότι, η πραγματοποίηση των επενδύσεων θα πρέπει να διενεργείται μέσω των κυπριακών τραπεζικών ιδρυμάτων για να διασφαλιστεί ότι όλα τα εισερχόμενα κεφάλαια και ενδιαφερόμενα μέρη περνούν από τους ελέγχους για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που εφαρμόζονται από τις κυπριακές Αρχές.
Αυτοί οι έλεγχοι γίνονταν και γίνονται με βάση τις σχετικές οδηγίες που εκδίδονται από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, οι αιτητές είναι υποχρεωμένοι να περιλαμβάνουν στις αιτήσεις τους αντίγραφα των εμβασμάτων των συναλλαγών και αυτή η προϋπόθεση του επενδυτικού προγράμματος είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις Οδηγίες της ΕΕ για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και το γεγονός αυτό αναγνωρίζεται και από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα σχέδια παραχώρησης της υπηκοότητας και άδειας παραμονής σε επενδυτές της ΕΕ.
Επίσης, υπήρχε η υποχρέωση για λευκό ποινικό μητρώο, υπήρχε η υποχρέωση από την αρχή ότι οι αιτητές δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται σε κατάλογο προσώπων των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της ΕΕ, και επίσης λαμβάνονται υπόψη και οι πληροφορίες που λαμβάνονται από τις Υπηρεσίες του κράτους.
Από τότε έχουμε λάβει πολλά περισσότερα σημαντικά μέτρα που αφορούν την ενδυνάμωση των ελέγχων».
Ο κ. Υπουργός εξήγησε ότι τον Φεβρουάριο του 2019 προστέθηκαν ασφαλιστικές δικλείδες ότι, για παράδειγμα, οι αιτητές πρέπει να είναι κάτοχοι θεωρήσεως Σιένγκεν σε ισχύ και να μην έχουν απορριφθεί από αίτηση υπηκοότητας από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ.
Επίσης, είχαμε καταρτίσει το μητρώο για τους παρόχους, ώστε να υπάρχει κάποιος έλεγχος.
Το καλοκαίρι του 2018 είχαμε αγοράσει δικό μας σύστημα διεθνών δεδομένων, βάσει του οποίου άρχισαν να διεξάγονται όλοι οι έλεγχοι, συλλέγονται πληροφορίες από πάρα πολλές χώρες και γίνονται καλύτεροι έλεγχοι δέουσας επιμέλειας.
Επίσης έχουμε εισάξει την πρόνοια ότι θα γίνονται έλεγχοι σε πολλά στάδια. Από το ένα στάδιο που υπήρχε το 2013, αυτή τη στιγμή υπάρχουν πέντε στάδια δέουσας επιμέλειας.
Το πρώτο στάδιο είναι οι εσωτερικοί έλεγχοι, όπως και το 2013, μέσω των τραπεζών, των δικών μας πληροφοριών.
Δεύτερο, έχουμε εισάξει υποχρέωση να γίνεται έλεγχος και από τους παρόχους που έχουν το δικό τους μητρώο.
Τρίτο, είναι το δικό μας σύστημα πληροφοριών που έχουμε εισάξει και διενεργούμε πλέον τους δικούς μας ελέγχους.
Τέταρτο, έχουμε συνάψει συμφωνίες με τρεις μεγάλους διεθνείς οίκους ελέγχου δέουσας επιμέλειας, με ανοικτή προσφορά. Πρόκειται για ονόματα που έχουμε ήδη ανακοινώσει και που θα μας βοηθούν για αυτό το πρόγραμμα.
Πέμπτο, και πάρα πολύ σημαντικό, έχουμε τον Φεβρουάριο του 2019 εισάξει 11 κριτήρια αποκλεισμού ατόμων, ανεξάρτητα αν δεν έχουν καταδίκη εναντίον τους είτε αυτά είναι άτομα για τα οποία διεξάγονται κάποιες έρευνες σε άλλες χώρες, ανεξάρτητα αν δεν έχουν αποκλειστεί. Και είναι με αυτά τα κριτήρια που προχωρούμε.
Έχουμε λάβει όλα αυτά τα μέτρα.
Για τις αρχικές αιτήσεις που έγιναν χωρίς αυτά τα στάδια ελέγχου έχουμε πει ότι θα γίνει επανέλεγχος».
Πρόσθεσε ότι με το σύστημα που εισήχθη το 2018 γίνεται συνεχής επανέλεγχος. Σημείωσε ακόμα ότι «επειδή δεν υπήρχαν τα πιο πάνω εργαλεία στην αρχή, οι αιτήσεις που εγκρίθηκαν χωρίς αυτά τα εργαλεία θα περάσουν και από τη βάσανο και αυτού του συστήματος».
Σε άλλη ερώτηση ο κ. Υπουργός είπε ότι «αν δεν προβληματιζόταν η Κυβέρνηση δεν θα έπαιρνε όλα αυτά τα στάδια ελέγχου που πήρε και δεν θα θέσπιζε όλες αυτές τις διαδικασίες που είναι πάρα πολύ αυστηρές», όπως ο επανέλεγχος.
Αν βρέθηκαν εννέα επενδυτικές περιπτώσεις, είπε ο κ. Πετρίδης, που αφορούν 26 άτομα, σε σύνολο τεσσάρων χιλιάδων αιτήσεων, ήταν λογικό ότι θα βρίσκονταν κάποιες προβληματικές όταν οι έλεγχοι δεν ήταν αυστηροί και έχουμε την αποφασιστικότητα να τις δούμε αυτές τις περιπτώσεις. Έγιναν λάθη, όπως λάθος ήταν το γεγονός ότι δεν είχαμε κριτήρια, για παράδειγμα, για τα άτομα υψηλού κινδύνου».
Πρόσθεσε ότι «με τα υφιστάμενα κριτήρια είναι πάρα πολύ δυνατό το πρόγραμμα».
Ερωτηθείς αν θεωρεί ότι υπάρχουν φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς, ο κ. Υπουργός είπε ότι «το τέταρτο μέρος της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου αφορά τη σύσταση της Επιτροπής που όχι μόνο θα ελέγξει τους ελέγχους, αλλά αν διαπιστώσει τέτοιου είδους φαινόμενα θα επιληφθεί και θα ακολουθηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες».
Σε άλλη ερώτηση, ο κ. Υπουργός είπε ότι «το σχέδιο αυτό βοήθησε τη χώρα ειδικά σε μια πολύ δύσκολη περίοδο. Από κει και πέρα δεν μπορεί αυτό το σχέδιο να κάνει περισσότερη ζημιά από ό,τι όφελος. Και είναι για αυτό που πήραμε όλα αυτά τα μέτρα. Σίγουρα κάποια φαινόμενα που παρατηρούνται είναι λυπηρά. Και είναι για αυτό που οφείλουμε ως χώρα και ως Πολιτεία να έχουμε την αξιοπιστία μέσω αυτών των αδιάβλητων διαδικασιών και ελέγχων».