Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Χουριέτ δήλωσε ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού στην Τουρκία ή η απόφαση για πρόωρες εκλογές μπορεί να επηρεάσει την διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι “χρειαζόμαστε μηνύματα από την Τουρκία που να δείχνουν ότι είναι δεσμευμένη με σοβαρό τρόπο για την διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού”. Όπως είπε ένα παράδειγμα είναι να αποσυρθεί ο τουρκικός στρατός ένα χιλιόμετρο από σημεία διέλευσης για να μπορέσουν να ανοίξουν και άλλα οδοφράγματα.
Για το θέμα των εγγυήσεων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι τα μοντέρνα κράτη δεν χρειάζονται οποιεσδήποτε εγγυήσεις”. Ανέφερε ότι για τη λύση το πιο σημαντικό σημείο είναι η κατάσταση όλοι κερδίζουν (win win), προσθέτοντας ότι πρέπει να είναι μια ισορροπημένη λύση και δεν πρέπει να παραβλέπει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κεκτημένο της ΕΕ.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ακόμη ότι τα πρώτα θέματα που θα συζητηθούν αλληλένδετα με παράλληλο τρόπο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι το κεφάλαιο του περιουσιακού και η εδαφική αναπροσαρμογή τα οποία είναι σημαντικά για την Ε/κ πλευρά και το θέμα της διοίκησης και του διαμοιρασμού της εξουσίας τα οποία επιθυμεί να συζητήσει η Τ/κ πλευρά.
Στην μεγάλη συνέντευξη που παραχώρησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην τουρκική εφημερίδα Χουριέτ από τις Βρυξέλλες, ο δημοσιογράφος της εφημερίδας ρώτησε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη αν κάνει λάθος που ο ίδιος έχει την εντύπωση ότι οι δύο ηγέτες στην Κύπρο για πρώτη φορά έχουν το ίδιο σχέδιο για το τέλος του παιχνιδιού.
“Όχι, δεν κάνετε λάθος. Για την Κύπρο είναι μια περίοδος πολύ σημαντική, γεμάτη ελπίδα. Και οι δύο μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα. Και αυτό είναι η ακούραστη προσπάθεια με στόχο την εξεύρεση λύσης για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με μία κυριαρχία, μία υπηκοότητα και μία διεθνή προσωπικότητα στην βάση της πολιτικής ισότητας. Το κλίμα είναι πολύ θετικό χάρη στο πολιτικό παρελθόν του Ακιντζί και ασφαλώς της δικής μου πολύ καλά γνωστής δέσμευσης για τη λύση. Γι αυτό τον λόγο είναι ακριβώς η ώρα να εργαστούμε για τη λύση το συντομότερο δυνατόν”, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Σε ερώτηση εάν είναι η τελευταία και καλύτερη ευκαιρία για λύση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι δεν αναφέρεται σε τελευταία ευκαιρία αλλά πιστεύει ότι “μετά από 41 χρόνια έχουμε δύο ηγέτες οι οποίοι είναι αποφασισμένοι για την επανένωση του νησιού και υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία. Είναι μια από τις καλύτερες ευκαιρίες από τότε που προκλήθηκε το πρόβλημα μέχρι σήμερα”.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος ρώτησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αν γίνεται αναφορά σε επίλυση του Κυπριακού όχι σε ένα χρόνο ή χρόνια αλλά σε μήνες.
“Δεν αναφέρομαι σε χρονικό πλαίσιο αλλά αναφέρομαι σε λύση το συντομότερο δυνατόν επειδή εάν ορίσετε χρονοδιάγραμμα σημαίνει ότι είστε κάτω από αυτή την πίεση”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προσθέτοντας ότι το παράδειγμα του σχεδίου Ανάν απέδειξε ότι αυτή η μέθοδος είναι ζημιογόνα και αναποτελεσματική.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ρωτήθηκε αν τα χαμόγελα θα συνεχιστούν και όταν μπουν στα βασικά θέματα.
“Ελπίζω ότι θα συνεχίζουν τα χαμόγελα και όταν περάσουμε και στην ουσία των πραγματικών και ευαίσθητων θεμάτων. Ωστόσο πρέπει να υπογραμμίσω ότι για να πετύχουμε την λύση το συντομότερο είναι ζωτικής σημασίας η συμβολή της Τουρκίας. Να δώσω ένα παράδειγμα σε σχέση με τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Συζητούμε το άνοιγμα μεγάλου αριθμού σημείων διέλευσης. Μαζί με αυτά τα πιο σημαντικά σημεία που θα ωφελήσουν τις δύο κοινότητες αναγνωρίζονται από την άλλη πλευρά ως στρατιωτικές περιοχές. Με αυτή την έννοια η στρατιωτική αποχώρηση από κάποιες ή αν είναι δυνατόν από τις περισσότερες περιοχές θα είναι ένα από τα πιο σημαντικά ΜΟΕ. Ωστόσο για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε την στήριξη της Τουρκίας και οπωσδήποτε υπάρχει ανάγκη να συμβάλει η Τουρκία στα βασικά θέματα όπως την αποχώρηση του στρατού, την εδαφική ρύθμιση και τους έποικους”, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος τον ρώτησε πότε σχεδιάζουν να περάσουν στα βασικά θέματα και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε ότι σε αυτό το επίπεδο γίνεται εργασία πάνω στα διάφορα έγγραφα τα οποία υπέβαλαν οι προηγούμενοι ηγέτες. “Μετά από αυτό θα εγκύψουμε στην ουσία των βασικών θεμάτων. Συμφωνήσαμε ως προτεραιότητα να συζητηθούν μεταξύ τω δύο ηγετών αλληλένδετα τα θέματα που προκαλούν ανησυχία στις κοινότητες “. Έδωσε παράδειγμα ότι για την Ε/κ πλευρά πολύ σημαντικό είναι το κεφάλαιο του περιουσιακού και η εδαφική αναπροσαρμογή και η Τ/κ πλευρά την ίδια ώρα ήθελε να συζητηθεί με παράλληλο τρόπο το θέμα της διοίκησης και του διαμοιρασμού της εξουσίας. “Αυτά θα είναι τα πρώτα θέματα που θα συζητηθούν μεταξύ των ηγετών”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς για τη εκ περιτροπής προεδρία, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι “στο τραπέζι υπάρχουν μια σειρά από διαφορετικές απόψεις και σε αυτό το θέμα έχω κι εγώ προτάσεις τις οποίες προτίθεμαι να φέρω στην ατζέντα αλλά αυτό το σημαντικό ζήτημα θα το συζητήσουμε όταν μπούμε στο ουσιαστικό μέρος της συζήτησης”.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος είπε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι ένα από τα σημαντικά σημεία είναι και η τουρκική στρατιωτική παρουσία και τον ρώτησε αν για τον ίδιο η αποχώρηση είναι προϋπόθεση ή μπορεί να γίνει αργότερα βήμα βήμα.
“Εάν καταλήξουμε σε λύση δεν χρειάζεται καν να πω ότι θεωρούμε ξεπερασμένη την παρουσία ξένων στρατευμάτων σε ένα μοντέρνο ευρωπαϊκό κράτος. Γι αυτό τον λόγο όταν έρθει η ώρα ελπίζω ότι θα συζητήσουμε όλα τα βασικά θέματα και θα καταλήξουμε σε λύση”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος ρώτησε εάν υπάρχει αλλαγή στην προσέγγιση του θέματος για αποχώρηση των στρατευμάτων από το νησί και ο Πρόεδρος Ανασταδιάδης απάντησε ότι μπορεί να υπάρχει ανάγκη για μια στρατιωτική δύναμη ως μέλος της ΕΕ που είναι η Κύπρος στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας και των δεσμεύσεων της χώρας για τις δραστηριότητες `έρευνας και διάσωσης` καθώς και του αγώνα έναντι των ασύμμετρων απειλών όπως είναι η τρομοκρατία. “Διαφορετικά υποστηρίζουμε την στρατιωτική αποχώρηση”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Για τα Βαρώσια, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ρωτήθηκε αν θα συζητηθεί σε πρώτο στάδιο ή θα έρθει στην επικαιρότητα αργότερα.
“Σε αυτό το στάδιο το θέμα αυτό είναι στην λίστα των ΜΟΕ. Για το θέμα των Βαρωσίων, το πρώτο βήμα θα είναι ο διορισμός μια ομάδας ειδικών οι οποίοι θα κάνουν μια εργασία για την κατάσταση της πόλης και θα μας την υποβάλουν. Στη συνέχεια βαθμιαία θα δούμε τα βήματα που θα κάνουμε στο θέμα των Βαρωσίων και τα άλλα ΜΟΕ”, απάντησε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Όταν ο Τούρκος δημοσιογράφος είπε ότι διαβλέπει να υπάρχει πρόθεση για αργά αλλά σταθερά βήματα στα βασικά θέματα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε:
“Αντίθετα αναφέρομαι στο συντομότερο δυνατόν αλλά ασφαλώς θα εξαρτηθεί από την πολιτική βούληση και την ετοιμότητα των δύο πλευρών”.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ρωτήθηκε εάν υπάρχει σχέδιο για νέες έρευνες φυσικού αερίου σε σύντομο διάστημα και απάντησε ότι υπάρχει το συμβόλαιο της ιταλικής εταιρείας ΕΝΙ η οποία διεξήγαγε δύο γεωτρήσεις με σκοπό την έρευνα αλλά για λόγους τεχνικούς ανέβαλε τις εργασίες της. Όπως είπε, σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχει άλλο σχέδιο γεώτρησης εκτός από το οικόπεδο Αφροδίτη. “Ασφαλώς οι δεσμεύσεις της ΕΝΙ συνεχίζονται. Βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις μαζί τους ώστε να επιλυθούν τα τεχνικά προβλήματα”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν είναι ενάντια στο σύστημα εγγυήσεων, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι “οπωσδήποτε τα μοντέρνα κράτη δεν χρειάζονται οποιεσδήποτε εγγυήσεις”. “Αλλά ασφαλώς ενώ έχουμε κατά νουν την ανασφάλεια των Ε/κ απέναντι στην Τουρκία πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν και την ανασφάλεια των συμπολιτών μας Τ/κ απέναντι στους Ε/κ. Είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε ένα δρόμο. Είμαστε μια χώρα της Ευρώπης και γι αυτό τον λόγο η Ευρώπη είναι η καλύτερη λύση από άποψης διασφάλισης της μάξιμουμ προστασίας τόσο για τους Ε/κ όσο και για τους Τ/κ. Ίσως για μια προσωρινή περίοδο μπορεί να δοκιμαστεί η εφαρμογή της λύσης των δυνάμεων των Ηνωμένων Εθνών. Για την λύση το πιο σημαντικό σημείο είναι η κατάσταση όλοι κερδίζουν (win win) και η αποδοχή του λαού. Κανένας δεν μπορεί να παραβλέψει τις επιφυλάξεις των Ε/κ ή των Τ/κ. Πρέπει να είναι μια ισορροπημένη λύση και δεν πρέπει να παραβλέπει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κεκτημένο της ΕΕ”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος σχολίασε ότι σε σχέση με τους άλλους ηγέτες ο Πρόεδρος Αναστασιάης έχει μια πιο θετική εικόνα στην Τουρκία και τον ρώτησε αν πολιτικά πιστεύει ότι είναι διαφορετικός από τους άλλους.
“Δεν θέλω να συγκρίνω τον εαυτό μου με τους άλλους Ε/κ ηγέτες. Το 2004 αντίθετα με την πλειοψηφία της κοινής γνώμης υποστήριξα το σχέδιο Ανάν παρά τις αρνητικές προσθήκες που έγιναν. Επιπλέον δεν μπορώ να παραβλέψω ότι το 76% των Ε/κ απέρριψε το σχέδιο. Πρέπει να σεβαστώ την απόφαση του λαού και να λάβω υπόψη μου τις ευαισθησίες του”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ρωτήθηκε αν βλέπει αλλαγή στο τρόπο που η Τουρκία βλέπει το πρόβλημα.
“Πρέπει κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων να δούμε ότι είναι πρόθυμοι. Είμαστε στην αρχή μιας προσπάθειας, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε εμπιστοσύνη και είμαστε απέναντι σε κάποια ζητήματα που συνδέονται άμεσα με την Τουρκία. Για παράδειγμα το θέμα στο οποία αναφέρθηκα προηγουμένως στο στρατιωτικό πεδίο μπορούν να κάνουν κάποια βήματα για να αποδείξουν ότι είναι σοβαροί. Χρειαζόμαστε κάποια σημάδια από την Τουρκία που να δείχνουν ότι αυτή τη φορά δεσμεύονται με σοβαρό τρόπο για την διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Ασφαλώς όταν λέω εμείς εννοώ τον αξιότιμο φίλο μου Μουσταφά Ακιντζί και τον εαυτό μου”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
“Αναφέρομαι για παράδειγμα σε απόσυρση του τουρκικού στρατού ένα χιλιόμετρο από το σημείο διέλευσης. Χρειαζόμαστε σημάδια που να δείχνουν ότι υπάρχει ανταπόκριση στις προσπάθειές μας. Σε αυτό το στάδιο δεν ζητούμε τίποτα που να είναι δύσκολο να εφαρμοστεί”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν η νέα πολιτική κατάσταση στην Τουρκία μπορεί να επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι “ναι, μπορεί να τις επηρεάσει” και πρόσθεσε ότι εξαρτάται με ποιους θα σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού ή αν θα γίνουν πρόωρες εκλογές.
Ερωτηθείς για τον Τ/Κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι “το κλίμα είναι πολύ θετικό”. “Έχουμε φιλικές σχέσεις αλλά αυτό που μας καθοδηγεί δεν είναι μόνο η φιλία, είναι το όραμα που μοιραζόμαστε και οι δύο. Η εμπιστοσύνη έχει διασφαλιστεί ξανά και είναι ώρα να δούμε ότι θα υπάρξει σεβασμός σε αυτά που συμφωνήσαμε στο παρελθόν”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν πιστεύει ότι σε περίπτωση που χρειαστεί, ο Ακιντζί θα μπορέσει να πείσει την Άγκυρα, ο Πρόεδορς Αναστασιάδης είπε ότι ελπίζει, προσθέτοντας ότι ο Ακιντζί είναι αποφασισμένος.
Ερωτηθείς εάν υπάρχει αλλαγή στην θέση του στο θέμα του ανοίγματος κεφαλαίων της Τουρκίας στις διαπραγματεύσεις της με την ΕΕ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι “στην περίπτωση που η Τουρκία εγκαταλείψει την απαγόρευση για είσοδο των πλοίων υπό κυπριακή σημαία στα λιμάνια της δεν υπάρχει λόγος να μην άρουμε το βέτο και να ανοίξουμε όχι ένα αλλά όλα τα κεφάλαια”. “Δεν θέλω να γίνει αντιληπτό ότι η Κύπρος εμποδίζει αυτή την διαδικασία. Είμαστε υπέρ της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας και θέλουμε να δούμε την Τουρκία μέλος της ΕΕ. Η προτίμησή μας είναι μια Τουρκία ευρωπαϊκή παρά μια Τουρκία εκτός ΕΕ. Δεν είμαστε ενάντια στο άνοιγμα των κεφαλαίων αλλά χρειαζόμαστε να υπάρξει αμοιβαιότητα. Με αυτή την έννοια επαναλαμβάνω την έκκληση μου”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν είναι υπέρ της παρέμβασης της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε “ναι, για το όφελος όλων των Κυπρίων”. “Στο τέλος και οι Τ/κ είναι πολίτες της ΕΕ, έχουν κυπριακά διαβατήρια, είναι Κύπριοι πολίτες και χάρη σε αυτό είναι και πολίτες της ΕΕ. Επομένως η παρέμβαση της ΕΕ δεν θα ωφελήσει μόνο την μία από τις δύο κοινότητες απέναντι στην άλλη. Οι αρχές και οι αξίες της ΕΕ, το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα προστατεύονται για όλους τους Ευρωπαίους χωρίς διάκριση. Επιπλέον στην περίπτωση που υπάρξει λύση και οι Τ/κ θα έχουν λόγο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Είναι προς όφελος όλων η συμβολή στην εξεύρεση το συντομότερο δυνατόν μόνιμης και βιώσιμης λύσης η οποία να σέβεται το κεκτημένο”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν είναι βέβαιος ότι αυτή τη φορά θα βγει `ναι` στην περίπτωση που υπάρξει συμφωνία μεταξύ των ηγετών, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι “αυτή την φορά δεν υπάρχει εγγύηση ούτε για τους Τ/κ ότι θα πούνε `ναι` γι αυτό θα εξαρτηθεί από το πόσο θα λάβουν υπόψιν χωρίς να παραβλέψουν τις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων στις διαπραγματεύσεις. “Είμαι βέβαιος ότι όλοι ή η πλειοψηφία θα αποδεχτεί μια λύση η οποία να είναι ισορροπημένη και να δημιουργεί μια κατάσταση win win. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας και να το λάβουμε υπόψη ότι υπήρξαν συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους απορρίφθηκε το σχέδιο Ανάν όπως είναι τα χρονοδιαγράμματα, η παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων, και οι εγγυήσεις. Αν υπάρχει πολιτική βούληση μπορεί να βρεθεί και τρόπος και πολιτική βούληση υπάρχει, εμείς είμαστε σοβαροί σε αυτό το θέμα”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν στην προσωπική του ατζέντα είναι να γίνει ο πρώτος Πρόεδρος της ενωμένης Κύπρου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε:
“Στην προσωπική μου ατζέντα πάνω από όλα υπάρχει η επανένωση της Κύπρου και το μέλλον των νέων γενεών μας οι οποίες θα μπορούν να ζήσουν μαζί στην ευρωπαϊκή τους χώρα”.