Όσο δύσκολος είναι ο χωρισμός για ένα ζευγάρι είναι ακόμα πιο δύσκολος για τα παιδιά τα οποία πλήττονται από το τέλος της σχέσης των γονιών τους.
Κάποιες φορές μάλιστα καλούνται να παίξουν το ρόλο του ειρηνοποιού ανάμεσα σε δύο αντιμαχόμενες πλευρές, παρόλο που ακόμα «θρηνούν» την απώλεια του γονέα που εγκαταλείπει το σπίτι. Αλλά παιδιά πάλι πρέπει να ασχοληθούν με τους γονείς τους, που ξαφνικά δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές τους υποχρεώσεις, όπως το να φτιάξουν ένα δείπνο ή να τα βοηθήσουν με τις σχολικές τους εργασίες.
Πολλά απ’ αυτά φέρνουν «σημάδια» από το διαζύγιο των γονιών τους ακόμα και μετά την ενηλικίωσή τους -«σημάδια» που δεν θα έπρεπε καν να δημιουργηθούν.
Κι όμως οι χωρισμένοι σύζυγοι μπορούν να βοηθήσουν να σταματήσει η ζημιά από τη διαχείριση της δικής τους συμπεριφοράς, πριν ακόμα στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής στο χαρτί του διαζυγίου.
Δείτε ποια είναι τα βασικά λάθη που πρέπει να αποφύγετε αν σκοπεύετε να χωρίσετε, ώστε να μην καταστρέψετε συναισθηματικά τα παιδιά σας.
1. Μην κάνετε το παιδί σας αγγελιοφόρο
Πολλοί γονείς προσπαθούν να επικοινωνήσουν μέσω των παιδιών τους, γεγονός που προκαλεί αδικαιολόγητη συναισθηματική πίεση πάνω στα παιδιά και τα υποχρεώνει να διαπραγματεύονται μια κατάσταση που οι ίδιοι οι γονείς τους δεν μπορούν να χειριστούν.
Κι όμως, το email είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο στις μέρες μας, θα μπορούσατε να το χρησιμοποιήσετε για να συζητήσετε με τον/την πρώην σύζυγο συγκεκριμένα πράγματα που αφορούν την ανατροφή των παιδιών ή άλλα ζητήματα που προκύπτουν από το διαζύγιο. Αν πάλι δεν τα καταφέρνετε με την τεχνολογία, προτιμήστε το τηλέφωνο ή την κατά πρόσωπο συνάντηση. Προσέξτε, βέβαια, να μην επιτρέψετε στον -όποιο- θυμό σας να σας βγάλει από το θέμα συζήτησης και να αρχίσετε πάλι να αναμασάτε τους λόγους που σας οδήγησαν στο διαζύγιο. Είστε εκεί για να συζητήσετε συγκεκριμένα ζητήματα που αναζητούν επίλυση, όπως για παράδειγμα το σχολείο του παιδιού. Μην μετατρέψετε το παιδί σας σε αγγελιοφόρο στέλνοντας μηνύματα στην άλλη πλευρά, η συναισθηματική του υγεία είναι πάνω απ’ όλα.
2. Ούτε όμως και θεραπευτή σας
Τα παιδιά στην εύθραυστη ηλικία της εφηβείας κυρίως θέλουν να αισθάνονται ότι έχουν τα πάντα υπό έλεγχο, επομένως ένα διαζύγιο θα γυρίσει τον κόσμο τους ανάποδα. Μην πέσετε στην παγίδα να μοιραστείτε στοιχεία του διαζυγίου ή τα συναισθήματα θυμού που έχετε για τον /την σύζυγό σας με τα μεγάλα παιδιά σας. Μπορεί να έχουν κι εκείνα άγχος για όλο αυτό που συμβαίνει και να θέλουν να αποκτήσουν τον έλεγχο της κατάστασης, αλλά σ’ αυτή τη σχέση εσείς είστε ο γονιός. Βγείτε έξω, βοηθήστε τον εαυτό σας, επισκεφτείτε ακόμα και ψυχολόγο αν αισθάνεστε αυτή την ανάγκη, αλλά σε καμία περίπτωση μην προσπαθήσετε να βρείτε θεραπεία μιλώντας για το πρόβλημά σας με το παιδί σας, θα του κάνετε ζημιά.
3. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι νοιώθουν τα παιδιά σας
Τα παιδιά θέλουν να καταλαβαίνουν τα πάντα γιατί αυτό τα κάνει να αισθάνονται ασφαλή. Μην τους πείτε εσείς τι να σκεφτούν και όσο δύσκολο κι ας σας φαίνεται μην κατακρίνετε μπροστά τους τον/την πρώην σύζυγο. Μην ξεχνάτε ποτέ ότι γι’ αυτά είναι ο ένας απ’ τους δύο γονείς τους. Ανταποκριθείτε στις απορίες τους, μοιραστείτε τα αισθήματα λύπης τους, αλλά μόνο αν αυτά θέλουν να μιλήσουν για το συγκεκριμένο θέμα. Και να θυμάστε ότι δεν χρειάζεται να τους βρείτε μια λύση αν δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν όταν ο άλλος γονιός τους θέλει να τους γνωρίσει τον νέο του σύντροφο. Απλά είστε εκεί για να τα ακούτε. Μπορείτε μόνο να τους προτείνετε να κάνουν αυτή την ίδια συζήτηση και με τον άλλο τους γονιό.
Μείνετε συγκεντρωμένοι στα συναισθήματα του παιδιού σας. Η θεραπεία και για εκείνα αλλά και για εσάς θα έρθει μέσα από την κατανόηση και την αγάπη που τρέφετε μεταξύ σας.
4. Αποφύγετε την «ανάκριση»
Αν το παιδί σας πρόκειται να περάσει το Σαββατοκύριακο με τον άλλο του γονιό, αντιμετωπίστε το γεγονός σαν να επρόκειτο για μια επίσκεψη στη γιαγιά ή στον θείο και τη θεία. Μην πείτε οτιδήποτε που θα στρεσάρει το παιδί σας και θα το κάνει να πιστέψει ότι θα πρέπει να χωρίσει στη μέση τους δύο κόσμους του, του είναι έτσι κι αλλιώς εξαιρετικά δύσκολη συναισθηματικά η θέση που βρίσκεται. Ρωτήστε το απλά διασκεδαστικές και γενικόλογες ερωτήσεις για το πώς πέρασε, ώστε να βγάλετε από πάνω του την ένταση και στη συνέχεια ασχοληθείτε με την δική σας -νέα- καθημερινότητα μαζί του.
5. Αποκαταστήστε τις «ζημιές» που έχετε ήδη κάνει
Πολλοί χωρισμένοι γονείς αναγνωρίζουν ενδεχομένως διαβάζοντας αυτές τις γραμμές κάποια δικά τους λάθη στη διαχείριση του θέματος του διαζυγίου τους σε ό,τι έχει να κάνει με τα παιδιά τους. Νομίζετε ότι είναι πια αργά για να αναιρέσετε τις συναισθηματικές επιπτώσεις από ένα άσχημο διαζύγιο; Οχι, ποτέ δεν είναι αργά, γιατί τα παιδιά είναι εξαιρετικά επιεική, τουλάχιστον μέχρι να φτάσουν τα τελευταία χρόνια της εφηβείας τους, οπότε ο θυμός τους γίνεται περισσότερο «συμπαγής».
Αν λοιπόν έχετε κάνει κάποια λάθη είναι σημαντικό να κάνετε τα εξής:
* Ζητήστε τους συγνώμη. Αν το κάνετε αυτό, έχετε ήδη κάνει το πρώτο μεγάλο βήμα με τα παιδιά σας.
* Εξηγήστε τους λεπτομερώς, πού ακριβώς έχετε κάνει λάθος και στη συνέχεια δεσμευτείτε πως θα αλλάξετε άμεσα τη συμπεριφορά σας.
* Συμφωνείστε με το παιδί σας «κώδικες» -για παράδειγμα πείτε του να σηκώνει το χέρι του κάθε φορά που θα αρχίζετε να επικρίνετε τον /την πρώην σύντροφό σας- ώστε να το βλέπετε και να σταματάτε άμεσα.