Μια «εκστρατεία δυσφήμισης» βρίσκεται σε εξέλιξη στα ρωσικά social media με στόχο την υποβάθμιση της αξιοπιστίας του εμβολίου που αναπτύσσει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σύμφωνα με βρετανικά ΜΜΕ, όπως οι Times και η Daily Mail.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Daily Mail, meme, εικόνες και βίντεο που κυκλοφορούν ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπονοούν ότι οποιοδήποτε εμβόλιο κατασκευαστεί στη Βρετανία θα είναι επικίνδυνο. Ορισμένα μάλιστα από τα meme φέρονται να προβλήθηκαν από το ρωσικό τηλεοπτικό πρόγραμμα Vesti News, που θεωρείται κάτι αντίστοιχο του Newsnight του BBC.
Στόχος της συγκεκριμένης «εκστρατείας», γράφει η Daily Mail, είναι «να σκορπίσει φόβο για το εμβόλιο [της Οξφόρδης] με γελοίους ισχυρισμούς, όπως ότι θα μετατρέψει τους ανθρώπους σε πιθήκους επειδή χρησιμοποιεί έναν ιό χιμπατζήδων».
Μία από τις επίμαχες εικόνες δείχνει τον Μπόρις Τζόνσον να διασχίζει την Ντάουνινγκ Στριτ, με το πρόσωπο του Βρετανού πρωθυπουργού να έχει υποστεί επεξεργασία με φώτοσοπ ώστε να μοιάζει… με γέτι. «Μου αρέσει το εμβόλιο μεγαλοπόδαρου», γράφει η λεζάντα.
Μια άλλη εικόνα δείχνει έναν χιμπατζη με στολή εργαστηρίου της AstraZeneca -της εταιρείας που κατασκευάζει το εμβόλιο- να κρατά μια σύριγγα.
Σε ένα άλλο meme, o «θείος Σαμ» της Αμερικής εμφανίζεται να λέει «Θέλω να κάνεις και εσύ το πιθηκο-εμβόλιο».
Η βρετανική εφημερίδα διατυπώνει την εκτίμηση ότι πίσω από τα meme βρίσκεται η προσπάθεια κάποιων να επηρεάσουν τους πολέμιους των εμβολίων και να πλήξουν πιθανές πωλήσεις του εμβολίου της Οξφόρδης σε χώρες όπου η Ρωσία φιλοδοξεί να πουλήσει το δικό της εμβόλιο, Sputnik V.
Εχθές, ο CEO της AstraZeneca καταδίκασε τις απόπειρες να υπονομευθεί η σημαντική δουλειά των επιστημόνων. «Η παραπληροφόρηση συνιστά ξεκάθαρη απειλή για τη δημόσια υγεία. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο τώρα, εν μέσω μιας πανδημίας που εξακολουθεί να αφανίζει χιλιάδες ζωές καθημερινά, να αναστατώνει σημαντικά τη ζωή μας και να πλήττει την οικονομία μας», σημείωσε ο Pascal Soriot μιλώντας στους Times, συνιστώντας στον κόσμο να επιλέγει να ενημερώνεται μόνο από αξιόπιστες πηγές και υπενθυμίζοντας πόσο έχουν βοηθήσει την ανθρωπότητα τα εμβόλια και τα φάρμακα που αναπτύσσει η επιστήμη.
Ο Βρετανός παθολόγος Δρ. Χίλαρι Τζόουνς, μιλώντας στο Good Morning Britain, χαρακτήρισε γελοίες τις απόπειρες παραπληροφόρησης. Επαινώντας την ομάδα της Οξφόρδης για τις αξιόπιστες μεθόδους που χρησιμοποιεί και την προτεραιότητα που δίνει στην ασφάλεια, είπε για το υλικό που κυκλοφορεί στα ρωσικά social media πως το να προσπαθούν οι Ρώσοι να αμαυρώσουν την προσπάθεια των Βρετανών επιστημόνων επειδή το εμβόλιο χρησιμοποιεί ιό χιμπατζή «είναι τελείως γελοίο και ντροπιαστικό».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η καμπάνια δυσφήμισης ξεκίνησε πριν από έναν μήνα, όταν εγινε γνωστό ότι εθελοντής στις δοκιμές του εμβολίου της AstraZeneca αρρώστησε και το πρόγραμμα «πάγωσε» προσωρινά. Χώρες όπως η Ινδία και η Βραζιλία, όπου η Ρωσία προσπαθεί να προωθήσει το δικό της εμβόλλιο, έχουν μπει στο στόχαστρο της εκστρατείας δυσφήμισης, αναφέρει πηγή των Times, ενώ μια επιδίωξη των ατόμων που κρύβονται πίσω από τα meme είναι το υλικό να εξαπλωθεί και στα δυτικά social media.
«Δεν είναι ξεκάθαρο εάν οι απόπειρες προπαγάνδας έχουν την έγκριση του Κρεμλίνου» γράφει η Daily Mail. Εκπρόσωπος πάντως της ρωσικής πρεσβείας στο Λονδίνο είπε στους Times ότι ο υπαινιγμός πως το ρωσικό κράτος μπορεί να βρίσκεται πίσω από τις προσπάθειες δυσφήμισης του εμβολίου της AstraZeneca «είναι ο ίδιος παραπληροφόρηση». «Προφανώς, αποσκοπεί στο να απαξιώσει τη μάχη που δίνει η Ρωσία για την καταπολέμηση της πανδημίας, και η οποία περιλαμβάνει την καλή συνεργασία μας με το Ηνωμένο Βασίλειο στο πεδίο της επιστήμης», ανέφερε χαρακτηριστικά.