Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης σε συνέντευξη του στο Κυπριακό Πρακτορείο ειδήσεων δήλωσε ότι η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας μας.
Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δέκα χρόνων από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τονίζει ότι η Κύπρος μπορεί σήμερα να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που προσφέρει η ΕΕ για να διεκδικήσει μια λύση στο Κυπριακό όσο γίνεται πιο δίκαιη, ενώ πριν την ένταξη δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα.
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι η πλήρης συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ παρέχει την πολυτιμότερη βοήθεια για να μπορέσει το κράτος να αντεπεξέλθει τις προκλήσεις του μέλλοντος.
Σε ό,τι αφορά τα γεγονότα του Eurogroup, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επισημαίνει στο ΚΥΠΕ ότι η Κύπρος αντιμετωπίστηκε, στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης, ως μικρό και ευάλωτο κράτος και ενδεχόμενα να χρησιμοποιήθηκε και ως πείραμα για τη νέα πολιτική για τη διάσωση τραπεζών με ίδια μέσα, όπως αυτή φαίνεται πλέον να διαμορφώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ωστόσο, σημειώνει ότι έστω και με το δύσκολο τρόπο, η Κύπρος βρήκε την οικονομική λύση εντός της ΕΕ, αφού δεν υπήρχε καμία άλλη επιλογή και προσθέτει ότι είναι από την Ε.Ε που προέρχεται το μεγαλύτερο ποσό από τα 10 δις ευρώ που χρειάζονταν για να αποφύγει η Κύπρος την ολική κατάρρευση της οικονομίας της.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
ΚΥΠΕ: Κύριε Πρόεδρε, έχουν περάσει ακριβώς δέκα χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Πώς αξιολογείτε τα δέκα χρόνια από την ένταξή μας στην ΕΕ, (θετικά και αρνητικά);
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Η ένταξη στην ΕΕ ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα από την ανακήρυξη της κυπριακής ανεξαρτησίας. Το γεγονός αυτό από μόνο του προσδιορίζει τη διάσταση της σημαντικότητας της ένταξης. Η ένταξή μας σε μια οικογένεια ανεπτυγμένων και δημοκρατικών κρατών μας έδωσε την ευκαιρία τόσο ως κοινωνία και ως κράτος αλλά και ως πολίτες να ξεφύγουμε από την εσωστρέφεια μας και να μπούμε σε μια διαδικασία μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού με βάση το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. Έτσι, θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα τις σημερινές πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ιδεών, ευκαιριών και συμμαχιών, με ανοικτούς ορίζοντες και προοπτικές που μας προσφέρει η συμμετοχή μας στην ΕΕ. Σε ό,τι αφορά στις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις πιστεύω ότι δεν έχει κανένα νόημα η αρνητική αξιολόγηση μιας σημαντικότατης εθνικής απόφασης που όλοι θεωρούμε ιστορικής σημασίας. Αυτό που επιβάλλεται να γίνει είναι αξιολόγηση των δικών μας επιδόσεων και πόσο αξιοποιήσαμε ή εκμεταλλευτήκαμε τις δυνατότητες που μας παρέχονται από την ένταξη στην ΕΕ.
ΚΥΠΕ: Θεωρείτε ότι η ΕΕ έπραξε όσα έπρεπε για την Κύπρο, ως κράτος-μέλος της; Επίσης, πείτε μας κατά πόσον πιστεύετε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αξιοποίησε τα οφέλη από την ένταξή της.
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Η ένταξη στην ΕΕ συνεπάγεται τεράστια οφέλη αλλά και υποχρεώσεις, οι οποίες πολλές φορές μπορεί να μην είναι ευχάριστες. Φέρνει την υποχρέωση αλλά και την ευκαιρία να βελτιωθούμε ως κράτος και ως κοινωνία, με γνώμονα πρότυπα και πρακτικές που αποτελούν υποδείγματα στο δυτικό κόσμο. Τα τελευταία χρόνια υιοθετήθηκαν εκατοντάδες Ευρωπαϊκές Οδηγίες και Κανονισμοί που βελτιώνουν για παράδειγμα τη χρηστή διοίκηση, τη διαφάνεια, τη διαχείριση του περιβάλλοντος, τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, την κοινωνική προστασία, που θέτουν τέρμα σε αυθαιρεσίες. Όλα αυτά εμπεριέχουν τεράστιο όφελος στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού μιας χώρας στο μεσοπρόθεσμο, έστω και αν δεν γίνονται άμεσα ορατά στο μέσο πολίτη.
Υπάρχουν όμως και πολλά άλλα. Θα δώσω μόνο ένα παράδειγμα. Εκμεταλλευτήκαμε πλήρως ως οικονομία τις ευκαιρίες που μας προσφέρει η χωρίς περιορισμούς πρόσβασή μας στην εσωτερική αγορά της Ε.Ε των 500 εκατομμυρίων; Στην πιο πλούσια και μεγάλη εσωτερική αγορά στον κόσμο; Ή μήπως οι διαχρονικές στρεβλώσεις και παθογένειες της οικονομίας μας και η διαβρωμένη ανταγωνιστικότητά μας δεν μας επέτρεψαν να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες αυτές;
Η ΕΕ είναι ένας ζωντανός οργανισμός που προσφέρει ευκαιρίες, τις οποίες θα πρέπει να διεκδικήσουμε με την ικανότητα, την παρουσία μας, τη συνέπεια και τη σοβαρότητά μας. Τα οφέλη τα απολαμβάνει κανείς αφότου τα κερδίσει, με την ενεργό συμμετοχή και εμπλοκή του στα ευρωπαϊκά κοινά, με την πολύπλευρη παρουσία, και οπωσδήποτε όχι με το μονοθεματισμό.
Δεν θα ήθελα να επεκταθώ σε κριτική για το τι έγινε και τι δεν έγινε τα δέκα πρώτα χρόνια της ένταξής μας. Περιορίζομαι μόνο στην ανάγκη επανάκτησης της αξιοπιστίας μας στην ΕΕ. Αυτό θα συνεχίσει να είναι προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης.
ΚΥΠΕ: Θεωρείτε ότι τα γεγονότα του περασμένου Μαρτίου στο Eurogroup επέφεραν πλήγμα στις ευρωπαϊκές μας σχέσεις και άλλαξαν την αντίληψή μας για την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη;
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Να είμαστε ειλικρινείς, η Κύπρος αντιμετωπίστηκε, στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης, ως μικρό και ευάλωτο κράτος μέλος της ΕΕ και ενδεχόμενα να χρησιμοποιήθηκε και ως πείραμα για τη νέα πολιτική για τη διάσωση τραπεζών με ίδια μέσα, όπως αυτή φαίνεται πλέον να διαμορφώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ταυτόχρονα όμως, πρέπει να ξέρουμε ότι η έννοια της αλληλεγγύης συνυπάρχει παράλληλα με την έννοια της ευθύνης. Η οικονομία μας έφτασε σε οριακά σημεία, όχι λόγω της Ε.Ε αλλά λόγω δικών μας λαθών και παραλείψεων, όπως τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν λόγω λανθασμένων πρακτικών και πολιτικών στον τραπεζικό τομέα, τη διόγκωση του δημόσιου χρέους σε μη βιώσιμα επίπεδα, και την ατολμία στη λήψη αποφάσεων και διορθωτικών μέτρων ακόμη και όταν το τι επέρχετο ήταν ορατό. Έστω και με το δύσκολο τρόπο, τις λύσεις τις βρήκαμε εντός της ΕΕ, αφού δεν υπήρχε καμία άλλη επιλογή. Και είναι από την Ε.Ε που προέρχεται το μεγαλύτερο ποσό από τα 10 δις ευρώ που χρειάζονταν για να αποφύγουμε την ολική κατάρρευση της οικονομίας μας. Δηλαδή αν η κρίση στην οποία βρεθήκαμε τον περσινό Μάρτη μας έβρισκε εκτός ΕΕ και εκτός Ευρωζώνης, από πού θα αντλούσαμε τα 10 δισεκατομμύρια; Πόσο άραγε θα έπεφτε το βιοτικό επίπεδο του λαού αν βρισκόμασταν εκτός ευρώ από την υποτίμηση που αναπόφευκτα θα είχε το νέο νόμισμα; Οι αποφάσεις ήταν σκληρές και οι επιπτώσεις ακόμη σκληρότερες. Χωρίς αυτές τις αποφάσεις, δεν θέλω να σκέφτομαι πού θα βρισκόμασταν σήμερα.
ΚΥΠΕ: Δέκα χρόνια πέρασαν από την ένταξή μας στην ΕΕ. Το ιστορικό αυτό γεγονός είναι τελικά καταλύτης για επίλυση του Κυπριακού, όπως λεγόταν πριν την ένταξη;
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Η ένταξη ολόκληρης της επικράτειας της Κύπρου στην ενωμένη Ευρώπη, με αναστολή της εφαρμογής του κεκτημένου στις περιοχές που η κυβέρνηση δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο, ήταν η μεγαλύτερη θετική ανατροπή από το 1974, και η καλύτερη απάντηση στην Τουρκία, η οποία θεωρούσε το Κυπριακό λυμένο με την παράνομη και αφύσικη διαίρεση του νησιού από τον Αύγουστο του 1974.
Μπορεί το Κυπριακό να μην έχει ακόμα λυθεί, αλλά η ένταξη της Κύπρου, σε παράλληλη τροχιά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, έχουν επαναπροσδιορίσει την ουσία και τις παραμέτρους του Κυπριακού. Το Κυπριακό, είτε με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη ή για την όποια πορεία σύνδεσης της Τουρκίας με την ΕΕ. Με την ίδια λογική, η λύση του Κυπριακού, αναγνωρίζεται πλέον ως το απαραίτητο συστατικό για την επαναφορά της γεωπολιτικής σταθερότητας στην περιοχή μας.
Στο πλαίσιο αυτό, και με δεδομένο το διεθνές ενδιαφέρον για τα προαναφερθέντα, άρχισε μια νέα διαδικασία συνομιλιών η οποία ελπίζω πραγματικά ότι θα αποδώσει.
Εμείς ζητήσαμε μια πιο ενεργή και πιο ουσιαστική εμπλοκή της Ε.Ε στο Κυπριακό. Το πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό. Ας μην ξεχνάμε ότι το ευρωπαϊκό κεκτημένο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα όπλα τα οποία διαθέτουμε για την εφαρμογή μιας βιώσιμης λύσης η οποία θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες. Είναι η εφαρμογή αυτού του κεκτημένου που θα τα διασφαλίσει. Είναι ένα δυνατό όπλο που είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε απόλυτα. Επίσης, μέσω της συμμετοχής μας στην Ε.Ε, ως μικρή χώρα, μπορεί να μην μπορούμε να επιβάλλουμε αποφάσεις, μπορούμε όμως να τις επηρεάσουμε, αν είμαστε αξιόπιστοι, προς όφελός μας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα εργαλεία που μας προσφέρει η ΕΕ για να διεκδικήσουμε μια λύση όσο γίνεται πιο δίκαιη. Αυτά είναι που διεκδικούμε σήμερα. Πριν την ένταξή μας δεν είχαμε τέτοια δυνατότητα.
ΚΥΠΕ: Πώς βλέπετε να διαγράφεται το μέλλον της Κύπρου στην ΕΕ, πολιτικά, οικονομικά, κτλ.
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Το μέλλον της Κύπρου δεν θα μπορούσε να μην είναι απόλυτα συνυφασμένο με το μέλλον της ΕΕ. Όλες οι εξελίξεις για το πού οδεύει η ΕΕ , είτε δηλαδή σε περαιτέρω ενοποίηση, είτε σε στασιμότητα, είτε καταλήγουμε στην ευρωπαϊκή διάσπαση, αφορούν άμεσα την Κύπρο αλλά και τον Κύπριο πολίτη και την καθημερινότητά του.
Η οικονομία μας ως κράτος μέλος της ευρωζώνης, του ενδότερου κύκλου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, εξαρτάται απόλυτα από το μέλλον του ευρώ και έτσι η Κύπρος έχει ιδιαίτερη ανάγκη για ένα σταθερό και δυνατό ευρώ.
Είχε διαφανεί ότι η ΕΕ δεν είχε το κατάλληλο πλαίσιο για τον αποτελεσματικό χειρισμό της οικονομικής κρίσης. Η προώθηση της νομισματικής Ένωσης προτού ακόμη εδραιωθεί με αποδοτική λειτουργία η οικονομική ή καλύτερα δημοσιονομική Ένωση ήταν η αχίλλειος μας πτέρνα. Δεν είχαμε, δηλαδή, στέρεα θεμέλια για την ασφαλή και χωρίς ρίσκα λειτουργία του κοινού νομίσματος. Σήμερα γίνονται τιτάνιες προσπάθειες για να υπάρξει το σταθεροποιητικό υπόβαθρό για να μπορεί το ευρώ να αντιμετωπίζει κρίσεις όπως η τελευταία οικονομική κρίση.
Ο εκσυγχρονισμός τόσο του κυπριακού κράτους όσο και της κυπριακής κοινωνίας και θεσμών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για πρόοδο, ανάπτυξη και ευμάρεια. Το μέλλον μας απαιτεί τον εκσυγχρονισμό για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης με επιτυχία. Η πλήρης συμμετοχή μας στην ΕΕ σε όλες τις μορφές, είτε αυτές είναι οικονομικές , πολιτικές ή κοινωνικές, μας παρέχουν την πολυτιμότερη βοήθεια που θα μπορούσαμε να είχαμε για να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις του μέλλοντος.