του Νεοκλή Συλικιώτη*
Την προηγούμενη εβδομάδα στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο έγινε η καθιερωμένη ετήσια ομιλία Γιούγκερ για την κατάσταση στην Ένωση. Σε αντίθεση με τις ομιλίες του σε προηγούμενα χρόνια, έλειπαν φέτος οι δηλώσεις ότι η ΕΕ χάνει τον κοινωνικό της χαρακτήρα. Ή οι παραδοχές πως οι νέες γενιές θα ζούν χειρότερα από τους πατεράδες τους, και να μην μετατραπεί η ΕΕ «η άγρια Δύση του κοινωνικού ντάμπιγκ». Η νέα ρητορική της Επιτροπής είναι πως η κρίση δήθεν ξεπεράστηκε. Πως είναι καιρός η ΕΕ να προχωρήσει με την οικονομική και στρατιωτική ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος μέσω της εμβάθυνσης της ΟΝΕ, περισσότερης στρατιωτικοποίησης και αστυνόμευσης των συνόρων της.
Για ποιούς όμως ξεπεράστηκε η κρίση; Σίγουρα όχι για τους χιλιάδες των εργαζομένων που πλέον εργάζονται ανασφάλιστοι ή με μισθούς πείνας. Ούτε για τους χιλιάδες νέους που μεταναστεύουν κάθε χρόνο για μια καλύτερη ζωή. Βεβαίως ούτε για τους χιλιάδες των προσφύγων που πνίγονται κάθε χρόνο στη Μεσόγειο. Αντίθετα κατάσταση στην ΕΕ οξύνεται συνεχώς και καθημερινά βαθαίνει η οικονομική, πολιτική και θεσμική κρίση. Λόγω της εξαθλίωσης των λαών κερδίζει συνεχώς έδαφος ο ρατσισμός και η ξενοφοβία. Τα πολύ πρόσφατα παραδείγματα στο Κέμνιτζ της Γερμανίας, είναι ακόμα μια απόδειξη. Πέραν των προγκρόμ σε εβραϊκά καταστήματα, περίπου 2000 νεοναζί έκαναν κατάληψη των δρόμων της πόλης και χτυπούσαν αδιάκριτα όποιον δεν είχε λευκό δέρμα.
Την άνοδο του του ρατσισμού και της ξενοφοβίας την ανέχεται πλέον και η Δεξιά, η οποία προσπαθεί να αλιεύσει ψηφοφόρους από εκεί, διολισθαίνοντας σε ρατσιστική και ξενοφοβική ρητορική. Υπάρχουν σειρά από παραδείγματα κυβερνήσεων από κόμματα του ΕΛΚ (το ευρωπαϊκό κόμμα του ΔΗΣΥ) τα οποία προχωρούν σε συμμαχίες ή κυβερνητικές συνεργασίες με ακροδεξιά κόμματα. Πρώτα από όλα η Ουγγαρία του Ορμπάν, στην οποία αναγκάζεται η ΕΕ να συζητήσει κυρώσεις εναντίον της. Στην Αυστρία, την Ιταλία, τη Δανία.
Αυτή η αναβίωση του ρατσισμού και του νεοφασισμού σε όλη την ΕΕ δεν είναι τίποτε άλλο παρά το αποτέλεσμα αυτού που η ομιλία Γιούγκερ βλέπει ως το μέλλον για την ΕΕ. Της εμβάθυνσης και της θεσμοθέτησης δηλαδή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών λιτότητας που οδήγησαν τους λαούς στην ανεργία και στη φτωχοποίηση. Που διέλυσαν το κοινωνικό κράτος και απορρύθμισαν τις εργασιακές σχέσεις. Που διεύρυναν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες. Αυτές οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι που λιπαίνουν το έδαφος για την άνοδο της ακροδεξιάς, γεγονός που οδηγεί και τις δυνάμεις της δεξιάς στην υιοθέτηση ρατσιστικής και ξενοφοβικής ρητορικής και πολιτικής.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη όσο προωθείται η στρατιωτικοποίηση, η επένδυση στο νέο ευρωπαϊκό ταμείο για την άμυνα, η ενίσχυση της στρατιωτικής βιομηχανίας, τις μόνιμες στρατιωτικές δομές και τους πολέμους που είναι και η κύρια αιτία της προσφυγικής κρίσης. Ταυτόχρονα δημιουργείται μια Ευρώπη φρούριο με νέους φράκτες και συνεχή αύξηση των δυνάμεων αστυνόμευσης των εσωτερικών και εξωτερικών συνόρων. Ο κίνδυνος για την Ευρώπη δεν είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Είναι οι πόλεμοι και οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις τις οποίες στήριξε έμπρακτα η ΕΕ και κράτη μέλη της. Είναι οι αυξανόμενες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες τις οποίες όξυναν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας. Είναι ο ρατσισμός και η ξενοφοβία.
Για να υπάρξει ελπίδα χρειάζεται να ανατραπούν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας και η αχαλίνωτη ελεύθερη αγορά. Χρειάζεται πρώτα από όλα δίκαιη αναδιανομή του πλούτου. Χρειάζονται δημόσιες επενδύσεις εντός της ΕΕ οι οποίες να διασφαλίσουν την επαναβιομηχανοποίηση των περιοχών που το έχουν ανάγκη και τη δημιουργία αξιοπρεπούς, μόνιμης απασχόλησης με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Χρειαζόμαστε δημόσιες επενδύσεις που να ενδυναμώνουν το κοινωνικό κράτος και στηρίζουν την κοινωνική ανάπτυξη, τη δημόσια και δωρεάν παιδεία, την υγεία. Επενδύσεις για πραγματική αλληλεγγύη με τους πρόσφυγες και μετανάστες. Για την ομαλή τους κοινωνική ένταξη, αλλά και την καταπολέμηση της φτώχιας εντός και εκτός ΕΕ. Τη χρηματοδότηση επιτέλους πολιτικών της ειρήνης, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής και αειφόρου ανάπτυξης. Για μια πραγματική Ευρώπη των λαών, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ειρήνης.
*Eυρωβουλευτής του ΑΚΕΛ/ Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Βόρειας Πράσινης Αριστεράς.