Της Κατερίνας Κατή (δημοσιογράφος – αναλύτρια)
πρώην δημοσιογράφος “Ελευθεροτυπίας” και τώρα στην “Εφημερίδα των Συντακτών”
Ο επιχειρηματίας Λαυρέντης Λαυρεντιάδης που τα τελευταία χρόνια είχε βρεθεί στο επίκεντρο της κοινωνικής ζωής του τόπου ως μέγας ευεργέτης και προνομιακός συνομιλητής επιφανών πολιτικών παραγόντων, και όχι μόνο, από το βράδυ της Δευτέρας μοιράζεται το ίδιο κελί με τον σχεδιαστή μόδας , Λάκη Γαβαλά και τον επιχειρηματία Γιώργο Σαχπατζίδη, εμπλεκόμενο στο σκάνδαλο Τσοχατζόπουλου.
Τα στοιχεία της ογκοδέστατης δικογραφίας που έχει σχηματισθεί σε βάρος του για το πως μεθοδεύτηκε και εκτελέστηκε η αφαίμαξη της PROTON BANK, με τον ίδιο να εμφανίζεται ως «ηγετική φυσιογνωμία εγκληματικής οργάνωσης » την οποία κατά την κατηγορία απαρτίζουν συνολικά 33 άτομα ,δεν άφηναν περιθώρια στην ανακρίτρια της υπόθεσης για επιεικέστερη μεταχείριση του. Η προσωρινή κράτηση ήταν μονόδρομος για τον κατηγορούμενο για βαρύτατα κακουργήματα, Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Την ίδια ώρα, ο στενός του συνεργάτης, Π. Κυριακίδης, ο οποίος για μια τριετία είχε εξαπολύσει τσουνάμι μιντιακών εξαγορών σε Ελλάδα και Κύπρο , επιχειρηματικές κινήσεις που συνοδεύονταν από πλήθος δημοσιευμάτων τα οποία μιλούσαν για “επιρροή Λαυρεντιάδη”, παραμένει άφαντος για τις αρχές που τον αναζητούν.
Και για τους δύο , πάλαι ποτέ –πλέον-“μεγαλοπαράγοντες” που εισέβαλαν αιφνιδίως στην αγορά και έκαναν πολλούς να αναρωτιούνται για το πόθεν έσχες της μεγάλης οικονομικής επιφάνειας που εμφάνιζαν,οι απαντήσεις δίνονται σήμερα μέσα από τις σελίδες ενός κατηγορητηρίου 136 σελίδων.
Σ΄ αυτό περιγράφεται αναλυτικά το πώς στήθηκε το “κόλπο γκρόσο” στην Proton Bank προκειμένου να εξυπηρετούνται τα συμφέροντα Λαυρεντιάδη αλλά και τι κόστισαν ,σε εκατομμύρια ευρώ,στην τράπεζα και στο ελληνικό δημόσιο οι δραστηριότητες και οι …μεγάλες μπίζνες των δύο αντρών.
Το πρώτο που έκανε ο Λαυρέντης Λαυρέντιαδης για την επίτευξη των σκοπών του ήταν να καταστεί βασικός μέτοχος της τράπεζας.
Από κει και πέρα η παράνομη αναξέλεγκτη χρηματοδότηση των δικών του εταιρειών μέσω της Proton δεν ήταν δύσκολο να γίνει.
“Ασκώντας πλέον κυριαρχική εξουσία στη λειτουργία της –τονίζει το κατηγορητήριο- μερίμνησε για την τοποθέτηση ως μελών του Δ.Σ. προσώπων πλήρως ελεγχόμενων από αυτόν, που αποτελούσαν την πλειοψηφία του Δ.Σ., ώστε να διασφαλίσει τη σύμφωνη για τα ατομικά και εταιρικά συμφέροντά του λειτουργία της διοίκησης της τράπεζας. Κατόπιν τούτου, με τη συνεργασία των εν λόγω προσώπων, προέβη τεχνηέντως σε αποδυνάμωση των εσωτερικών ελεγκτικών μηχανισμών της τράπεζας ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία, άμεση και ανεξέλεγκτη χρηματοδότηση του ομίλου εταιρειών Λαυρεντιάδη, μέσω τυπικά άσχετων με τον όμιλο φυσικών και νομικών προσώπων”.
Τι πέτυχαν έτσι οι κατηγορούμενοι χάριν των συμφερόντων Λαυρεντιάδη;
“ Την εκταμίευση κεφαλαίων της Proton Bank που υπερβαίνουν συνολικά το ποσόν των 700.000.000 ευρώ, μέσω συμβάσεων πιστοδοτήσεως κάθε είδους που διοχετεύτηκαν στον Λ. Λαυρεντιάδη και στις εταιρείες του ομίλου του μέσω των φερόμενων τυπικά ανεξάρτητων από τον όμιλο εταιρειών του πιστοδοτούμενων προσώπων προς όφελός του, ακόμη και υπό περιστάσεις υπεξαιρέσεως επί ζημία της τράπεζας, αφού ενόψει των περιστάσεων υπό τις οποίες εγκρίθηκαν και εκταμιεύτηκαν από την τράπεζα τα ποσά αυτά, με συνοπτικές διαδικασίες, δεν υπήρχε καμία προοπτική ανάκτησής τους”.
Τι ακριβώς φέρεται να έκαναν συγκεκριμένα οι εμπλεκόμενοι ικανοποιώντας τις απαιτήσεις Λαυρεντιάδη;
* «Ενώ γνωρίζατε», τονίζεται, «ότι ο Λ. Λαυρεντιάδης είχε την ιδιότητα βασικού μετόχου της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “Alapis Ανώνυμος Συμμετοχική, Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία Φαρμακευτικών και Χημικών Προϊόντων” και σε κάθε περίπτωση ασκούσε καθ’ όλο το επίμαχο χρονικό διάστημα (από Δεκέμβριο του 2009 μέχρι τουλάχιστον τον Δεκέμβριο του 2011) αποφασιστική αρμοδιότητα στη λειτουργία της εταιρείας και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών που αποτελούσαν τον όμιλο εταιρειών Alapis-Λαυρεντιάδη κι ενώ γνωρίζατε ότι:
α) τον Δεκέμβριο του 2007 η Alapis υπέγραψε σύμβαση ανακυκλούμενης πιστωτικής διευκόλυνσης με κοινοπραξία 9 δανειστριών τραπεζών, πενταετούς διάρκειας, συνολικού ποσού 640.000.000 ευρώ, πληρωτέου στη λήξη του (29.11.2012) με σκοπό τη χρηματοδότηση εξαγορών εταιρειών,
β) ότι ο όμιλος εταιρειών Alapis έως και το 2009 άντλησε σημαντικότατου ύψους κεφάλαια από αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου (817.000.000 ευρώ και 450.000.000 ευρώ) και από τραπεζικό δανεισμό, τα οποία διοχετεύτηκαν σε εξαγορά μεγάλου αριθμού εταιρειών (άνω των 15), σε ίδρυση νέων θυγατρικών σε Ελλάδα και εξωτερικό, με παράλληλες αναδιαρθρώσεις (συγχωνεύσεις, αποσχίσεις κ.λπ.), σε διενέργεια επενδύσεων σε ενσώματα και ασώματα πάγια στοιχεία και σε κάλυψη αναγκών για κεφάλαιο κινήσεως,
γ) ότι η Alapis τον Δεκέμβριο του 2009 επιχείρησε να προχωρήσει σε τιτλοποίηση απαιτήσεών της στο πλαίσιο κάλυψης των αναγκών της για κεφάλαιο κίνησης το οποίο δεν πέτυχε λόγω της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας και,
δ) ότι ο όμιλος Λ. Λαυρεντιάδη (κατά βάση η Alapis) είχε υποχρεώσεις προς τράπεζες συνολικού ύψους 444.000.000 ευρώ (ώστε η συνολική οφειλή του ομίλου και κυρίως της Alapis προς τράπεζες να ανέρχεται την 31.12.2010 στο ποσό του 1.084.000.000 ευρώ), ενόψει της αναμενόμενης λήξης της παραπάνω πίστωσης την 29.11.2012 και της διαφαινόμενης ήδη την εποχή εκείνη επιδείνωσης των εν γένει οικονομικών συνθηκών και της άμεσης ανάγκης εξεύρεσης κεφαλαίων,
*Μεθοδεύσατε την άντληση κεφαλαίων από την Proton Bank Α.Ε. με τη συνεργασία τρίτων φαινομενικά άσχετων με τον άνω όμιλο επιχειρηματιών και των εταιρειών τους, που ενεργούσαν αληθώς κατόπιν οδηγιών και υποδείξεων του Λ. Λαυρεντιάδη αποκλειστικά προς εξυπηρέτηση των ατομικών και εταιρικών συμφερόντων του και όχι προς ευόδωση των υπ’ αυτών επικαλούμενων επιχειρηματικών σχεδίων, δυνάμει εικονικών μεταξύ τους συμφωνιών εξαγοράς εταιρειών, κλάδων δραστηριότητας και εν γένει συνεργασιών που χρηματοδοτήθηκαν αποκλειστικά από την άνω τράπεζα”.
Η ΖΗΜΙΑ
H παράνομη αυτή δραστηριότητα δεν προκάλεσε ζημία μόνο στην ίδια την τράπεζα και σε όλους ανεξαιρέτως τους μετόχους της, αλλά και στο ελληνικό δημόσιο και μάλιστα σε μια δεινή οικονομική περίοδο για τη χώρα.
Αναφέρεται «για τη ζημία που προκλήθηκε, ή οπωσδήποτε απειλήθηκε, από τη δράση των κατηγορουμένων»:
«Ζημιώσατε την περιουσία της τράπεζας καθόσον διαχειριζόμενοι τα κεφάλαια που εισέρρεαν στην τράπεζα από την εν γένει της δραστηριότητα και από κεφαλαιακή ενίσχυσή της μέσω του ευρωσυστήματος και από το ελληνικό δημόσιο διαθέσατε το συνολικό ποσό των 792.676.000 ευρώ κατά τρόπο επιζήμιο μέσω των πιστοδοτήσεων που εγκρίνατε, εκταμιεύσατε και διαθέσατε εν γνώσει σας με ανεπαρκείς για την τράπεζα εξασφαλίσεις σε παρένθετα πρόσωπα που δήθεν ενεργούσαν ως ανεξάρτητα από τον Λ. Λαυρεντιάδη και ως μη έχοντα σχέση με τα ατομικά και εταιρικά συμφέροντά του, ενώ αληθώς αποτελούσαν στενά συνδεδεμένα με αυτόν πρόσωπα».
Στο κατηγορητήριο γίνεται αναλυτική αναφορά και στην επιβάρυνση εκατομμυρίων που είχε το ελληνικό δημόσιο, μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου, κατά την επιχείρηση «διάσωσης» της Proton Bank. Η πρώτη μεγάλη επιβάρυνση του Δημοσίου προκλήθηκε εξαιτίας του εκμηδενισμού της αξίας των μετοχών της τράπεζας καθώς είχε καλύψει πάνω από 17 εκατομμύρια προνομιούχες μετοχές, ονομαστικής αξίας 4,49 ευρώ η κάθε μια, με τη διάθεση σχεδόν 80 εκατομμυρίων ευρώ, λόγω της υπαγωγής της τράπεζας στις διατάξεις περί στήριξης του τραπεζικού συστήματος. Επισημαίνεται ότι οι υποχρεώσεις της τράπεζας προς μετόχους, κοινούς και προνομιούχους, παρέμειναν στο παθητικό της υπό εκκαθάριση τράπεζας.
Οι επόμενες επιβαρύνσεις για το ελληνικό δημόσιο, σύμφωνα πάντα με το κατηγορητήριο, προήλθαν από την υπαγωγή της Proton στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και στο Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων. Οι επίμαχες υπαγωγές έγιναν με δύο διαφορετικές αποφάσεις που ελήφθησαν αυθημερόν από τον τότε υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο (9249/9.10.11 και 9250/9.10.11). Οπως επισημαίνεται, «το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας επιβαρύνθηκε με την υποχρέωση καταβολής 250 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του μετοχικού κεφαλαίου της Νέας Proton Bank. Στη νέα τράπεζα μεταβιβάστηκε μέρος του ενεργητικού και του παθητικού τού υπό ειδική εκκαθάριση τραπεζικού ιδρύματος. Το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων επιβαρύνθηκε με την υποχρέωση καταβολής 862 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της διαφοράς αξίας μεταξύ των μεταβιβασθέντων στο νέο πιστωτικό ίδρυμα από το υπό εκκαθάριση στοιχείων ενεργητικού και παθητικού. Παράλληλα όμως, η Νέα Proton Bank, στο ενεργητικό της οποίας συμπεριλαμβάνονται κάποια από τα επίμαχα «θαλασσοδάνεια», εμφανίζεται επίσης ζημιωμένη καθώς οι συμβάσεις των περισσότερων εξ αυτών των δανείων καταγγέλθηκαν λόγω παραβίασης συμβατικών υποχρεώσεων των πιστοδοτηθέντων».