Καθώς πλησιάζει η αρχή της νέας σχολικής χρονιάς, είναι σημαντικό να αναδείξουμε το γεγονός ότι ζούμε σε μια εποχή όπου η τεχνολογία αποτελεί καθολικό μέρος της ζωής μας, προσφέροντας ευκολίες αλλά και ενέχοντας πολλούς κινδύνους. Είναι αναγκαίο να ευαισθητοποιήσουμε γονείς και παιδιά σχετικά με τη σημασία της διαδικτυακής ασφάλειας. Ενώ οι ενήλικες μπορεί να αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που ενέχει η χρήση της τεχνολογίας, οι νέοι και τα παιδιά πολλές φορές δεν έχουν συνειδητοποιήσει πλήρως αυτούς τους κινδύνους και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να προστατευτούν από αυτούς.
Εκτός από τα θετικά χαρακτηριστικά και τις χρήσιμες υπηρεσίες που παρέχει το διαδίκτυο, υπάρχουν διάφοροι κίνδυνοι που κρύβονται μέσα σε αυτό, περιλαμβανομένων των εξής:
- Εθισμός, ο οποίος προκύπτει με την πολύωρη χρήση του διαδικτύου, όπως οι διάφορες διαδικτυακές δραστηριότητες.
- Υποκλοπή προσωπικών δεδομένων: η εξαπάτηση ενός χρήστη κάνοντας τον να δώσει προσωπικές πληροφορίες σε μια «ψεύτικη ιστοσελίδα» στο διαδίκτυο.
- Παραπληροφόρηση με την παρουσίαση διάφορων ψευδών ή τροποποιημένων πληροφοριών σε ιστοσελίδες, με πιθανό σκοπό την παραπλάνηση.
- Συνομιλίες με αγνώστους: δεν πρέπει να δίνουμε καμία προσωπική πληροφορία σε έναν άγνωστο. Πολλοί δίνουν ψεύτικα στοιχεία όπως φύλο, όνομα, ηλικία και έχουν σκοπό να αποσπάσουν πληροφορίες από τον χρήστη ή να τον εκμεταλλευτούν.
- Εκφοβισμός, όπως ανεπιθύμητα μηνύματα που περιέχουν διαφημιστικά προϊόντα, μηνύματα για ψεύτικα παιχνίδια, ψεύτικες υπηρεσίες, πορνογραφικό υλικό.
- Αποξένωση από τον πραγματικό κόσμο, η οποία είναι επακόλουθο της πολύωρης ενασχόλησης με το διαδίκτυο και οδηγεί, πολλές φορές, στην αποξένωση από τον πραγματικό κόσμο και στη μείωση της επικοινωνίας με γονείς, με φίλους κλπ.
- Αποπλάνηση: κυρίως άγνωστοι εκμεταλλεύονται το στοιχείο της ανωνυμίας στο διαδίκτυο για να προσεγγίσουν ανήλικα παιδιά με στόχο τη σεξουαλική παρενόχληση.
- Ακατάλληλο περιεχόμενο, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει ρατσιστικό περιεχόμενο, προώθηση λανθασμένων συμπεριφορών, προώθηση τυχερών παιχνιδιών, παρουσίαση πορνογραφικού υλικού, προώθηση βίας κλπ.
- Ιοί και κακόβουλα λογισμικά, τα οποία εγκαθίστανται στον υπολογιστή, συνήθως χωρίς να το γνωρίζει ο χρήστης, και ενεργοποιούνται είτε μετά από κάποιο χρονικό διάστημα είτε ύστερα από κάποια συγκεκριμένη ενέργεια.
Συμβουλές προς τους γονείς:
Ξεκινήστε με έναν ανοικτό και ειλικρινή διάλογο
Συνομιλήστε περιοδικά με το παιδί σας για τον τρόπο που αξιοποιεί την τεχνολογία και ανακαλύψτε πώς διαμορφώνεται η ψηφιακή του ζωή. Αυτό περιλαμβάνει τις αγαπημένες του ιστοσελίδες, τις υπηρεσίες που χρησιμοποιεί, καθώς και τα συναισθήματά του κατά την περίοδο που είναι συνδεδεμένος στο διαδίκτυο.
Ισορροπημένη προσέγγιση
Ως γονείς, είναι φυσικό να ανησυχείτε για τους διαδικτυακούς κινδύνους, αλλά για τα παιδιά ο κόσμος του διαδικτύου είναι συναρπαστικός και διασκεδαστικός, αφού προσφέρει πολλές ευκαιρίες. Κουβεντιάστε με το παιδί σας και ζητήστε του να μοιραστεί μαζί σας τα πράγματα που τον ενδιαφέρουν στο διαδίκτυο και συζητήστε για τους κινδύνους που ενδέχεται να αντιμετωπίσει.
Χρησιμοποιείται τα διαθέσιμα εργαλεία υποστήριξης
Υπάρχουν πολλά εργαλεία που μπορούν να σας βοηθήσουν στον έλεγχο των συσκευών που χρησιμοποιούνται από την οικογένειά σας. Για παράδειγμα, η γνώση του τρόπου ενεργοποίησης και χρήσης των ρυθμίσεων γονικού ελέγχου μπορεί να συμβάλει στην προστασία του παιδιού σας από ανεπιθύμητο περιεχόμενο στο διαδίκτυο.
Ξεκινήστε με το να γνωρίζετε πως μπορείτε να προσφέρετε βοήθεια
Ενδέχεται να νιώθετε, κατά καιρούς, ότι οι νέοι είναι ειδικοί όσον αφορά στο διαδίκτυο. Παρ’ όλα αυτά, θυμηθείτε ότι εσείς είστε οι έμπειροι στα θέματα της ζωής. Πάντα είστε εκεί για να υποστηρίξετε το παιδί σας, αλλά είναι σημαντικό να είστε ενήμεροι για τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να διατηρήσει την ασφάλειά του στο διαδίκτυο, χρησιμοποιώντας λειτουργίες όπως οι ρυθμίσεις απορρήτου στα κοινωνικά μέσα και κατανοώντας τον τρόπο σύνταξης αναφοράς για εφαρμογές, παιχνίδια και υπηρεσίες.
Μια ενδοοικογενειακή συμφωνία
Ο διαδικτυακός κόσμος αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής ζωής στο σπίτι σας, επομένως είναι σημαντικό να τον αντιμετωπίζετε ως μια οικογένεια. Γιατί να μην συνάψετε μια «συμφωνία» με τα μέλη της οικογένειάς σας για τον τρόπο ασφαλούς και θετικής χρήσης του διαδικτύου;
Συμβουλές προς τα παιδιά:
- Να προσέχετε τις προσωπικές σας πληροφορίες και δεδομένα: Ποτέ μην δίνετε προσωπικές πληροφορίες όπως το πλήρες όνομά σας, διεύθυνση, τηλέφωνο ή το σχολείο σας σε άγνωστα άτομα στο διαδίκτυο ή ακόμη σε “post” κοινωνικών δικτύων.
- Χρησιμοποιείτε δυνατούς και μοναδικούς κώδικες πρόσβασης: Αν χρειαστεί να δημιουργήσετε λογαριασμούς σε διάφορες ιστοσελίδες, χρησιμοποιήστε δυνατούς και διαφορετικούς κωδικούς για κάθε λογαριασμό αποφεύγοντας την επανάληψή τους.
- Μην αποκαλύπτετε τους κωδικούς σας σε κανέναν πέρα από τους γονείς σας: Οι κωδικοί πρόσβασης είναι προσωπικοί και πρέπει να παραμένουν μυστικοί.
- Συνομιλείτε με ανθρώπους που γνωρίζετε προσωπικά: Προσοχή στη συνομιλία με αγνώστους στο διαδίκτυο. Αν πρόκειται να συνομιλήσετε με κάποιον που δεν γνωρίζετε από τον πραγματικό κόσμο, ενημερώστε άμεσα τους γονείς σας πριν αρχίσετε τη συνομιλία.
- Μην ανεβάζετε προσωπικές φωτογραφίες, βίντεο και τοποθεσίες χωρίς άδεια: Πριν μοιραστείτε οποιοδήποτε προσωπικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, συζητήστε το με τους γονείς σας.
- Προσοχή στον εκφοβισμό (cyberbullying): Αν νιώσετε ότι κάποιος σας προσβάλλει ή σας εκφοβίζει στο διαδίκτυο, ενημερώστε άμεσα τους γονείς σας ή έναν ενήλικα που εμπιστεύεστε.
- Ενημερώνετε τους γονείς σας: Αν αντιμετωπίσετε κάποια ανησυχία στο διαδίκτυο, μη διστάσετε να ενημερώσετε τους γονείς σας. Αυτοί μπορούν να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τυχόν προβλήματα.