Του Δημήτρη Μάρδα – Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, στο πλαίσιο των ερευνητικών του προσπαθειών, ετοιμάζει, σε συνεργασία με άλλους φορείς, ένα μηχανισμό εποπτείας / παρακολούθησης της αγοράς των κρατικών προμηθειών.
Με τη βοήθεια μιας συγκεκριμένης μεθόδου (κατά το υπόδειγμα του Peter Kraljic) και έχοντας ως πιλοτικό φορέα 352 Τμήματα, Εργαστήρια, Βιβλιοθήκες κ.λπ του ΑΠΘ, ταξινομεί αρχικά μέσω ενός ερωτηματολογίου, τα υπό προμήθεια προϊόντα σε τέσσερις κατηγορίες. Με τον τρόπο αυτό, εκτός των άλλων, προσδιορίζονται οι πραγματικές ανάγκες των Τμημάτων κ.λπ σε υλικά.
Από τη στιγμή κατά την οποία πραγματοποιηθεί η εν λόγω ταξινόμηση, σε ένα δεύτερο στάδιο επιδιώκεται να αξιολογηθεί, με ένα αυτοματοποιημένο τρόπο και με τη βοήθεια μιας σειράς δεικτών, ο βαθμός της ικανότητας των προμηθευτών. Έχοντας υπόψη το μεγάλο όγκο των προϊόντων που συμμετέχουν στην κρατικές προμήθειες, η όλη προσπάθεια της εξεταζόμενης αξιολόγησης αρχίζει από τα προϊόντα εκείνα που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, εκεί όπου λοιπόν η αγορά παρουσιάζει ολιγοπωλιακές ή μονοπωλιακές τάσεις, τα προϊόντα χαρακτηρίζονται για την πολυπλοκότητα τους, έχουν μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις κ.λπ.
Τέτοια προϊόντα με ιδιαίτερα στρατηγικό χαρακτήρα είναι τα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, αυτά που προσφέρονται από λίγους προμηθευτές κ.ά. Κατόπιν, η μελέτη καταλήγει σε αυτά που θεωρούνται λιγότερο πολύπλοκα, με μικρή σημασία για τις κρατικές προμήθειες και κινούνται σε ένα περιβάλλον με πολλούς προμηθευτές. Τα προϊόντα αυτά ως τυποποιημένα, (π.χ. εξοπλισμός γραφείων, φωτοτυπικό χαρτί κ.ά) βρίσκονται σε αφθονία.
Ανάμεσα στα δυο αυτά άκρα κείνται δυο άλλες κατηγορίες, που παρουσιάζουν είτε υψηλή πολυπλοκότητα ως προς τα χαρακτηριστικά τους και μικρή σημασία στις κρατικές προμήθειες (π.χ. ηλεκτροκινητήρες), είτε χαμηλή πολυπλοκότητα άλλα μεγάλη σημασία στις κρατικές προμήθειες (π.χ. διάφορες υπηρεσίες κ.ά)
Με τη μέθοδο αυτή μπορεί να διαπιστωθεί κατά πόσο υπάρχει λόγου χάρη κάποιο παίγνιο, δηλαδή συνεννόηση ως προς τη διαμόρφωση των τιμών προσφοράς κ.ά) ανάμεσα στους προμηθευτές και σε βάρος φυσικά των συμφερόντων του Δημοσίου.
Επίσης, μέσω του μεθόδου αυτής, δικαιολογείται και η θέση των προμηθευτριών εταιριών όπως και ο βαθμός της ικανότητας τους.
Η όλη μελέτη και τα έως τώρα αποτελέσματα, θα παρουσιαστεί, την Πέμπτη 27 Μαρτίου σε στελέχη της Δ/σης των Προμηθειών του Δημοσίου της Γενικής Διεύθυνσης της Εσωτερικής Αγοράς στις Βρυξέλλες. Σκοπός της παρουσίασης είναι καταρχάς η άντληση σχολίων που θα οδηγήσει στη βελτίωση της μεθόδου. Κατά δεύτερο λόγο, καθώς η Επιτροπή διερευνά μεθόδους παρακολούθησης/ εποπτείας της αγοράς των κρατικών προμηθειών των κρατών-μελών της ΕΕ, η συγκεκριμένη μέθοδος μπορεί να φάνει χρήσιμη στο έργο της.