ΚΑ – Το ψηλό εργατικό κόστος και η κρατική πολιτική διακυβέρνησης κύριοι λόγοι της καταστροφής

Η αντιπαλότητα της Διοίκησης των Κυπριακών Αερογραμμών με τις εκάστοτε κυβερνήσεις σε ό,τι αφορά την ανταγωνιστική διαχείριση της εταιρείας και τα εργατικά κόστη, που όταν κατέληγαν σε διαμεσολάβηση στο Υπουργείο Εργασίας αυτό αποφάσιζε αρνητικά για την εταιρεία, είναι από τα ζητήματα που έπληξαν τις ΚΑ. Κατά την περίοδο του 1981 – 1989 που εξετάζει στον παρόν στάδιο η Ad Hoc Κοινοβουλευτική Επιτροπή, ο τότε Πρόεδρος του ΔΣ Σταύρος Γαλαταριώτης υπέβαλε την παραίτηση του στον Πρόεδρο Γιώργο Βασιλείου για λόγους ανταγωνιστικότητας και τη διαχείριση των εργασιακών σχέσεων από το Υπουργείο Εργασίας.

Η Επιτροπή υπέβαλε υπόμνημα με 10 ερωτήματα προς του προσκεκλημένους από τους οποίους ζητά να απαντηθούν οπωσδήποτε και θα αποστείλει επιστολές στην Boeing και την Airbus με τις οποίες θα ζητά κατάλογο των αντιπροσώπων των εταιρειών αυτών στην Κύπρο, διαχρονικά.

Ενώπιον της Επιτροπής παρέστη και έδωσε απαντήσεις ο Εσωτερικός Νομικός Σύμβουλος των ΚΑ Γιώργος Σπύρου που ανέφερε ότι ανέλαβε εσωτερικός νομικός σύμβουλος της εταιρείας τον Ιούλιο του 1982 με Πρόεδρο του ΔΣ τον Γαλαταριώτη. Πρόσθεσε ότι ήταν δυνατός και λειτουργούσε ως Διευθυντής, προσθέτοντας ότι όλα άρχιζαν από τον Πρόεδρο και κατέληγαν σε αυτόν.

Ο κ. Σπύρου συνεχίζοντας είπε ότι ο ρόλος του εξαντλείτο στη μελέτη των νομικών εγγράφων με μέριμνα των συμβούλων εσωτερικών και εξωτερικών στη σύννομη λειτουργία της εταιρείας.

Πρόσθεσε πως για μια αεροπορική εταιρεία της οποίας ο κύκλος εργασιών περιλαμβάνει όλο το 24ωρο απαιτείται αμφίδρομη επικοινωνία με τον νομικό σύμβουλο. Σημείωσε ότι υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα και άφησε το στίγμα του, ως ένας δυνατός, ευφυής και απαιτητικός Πρόεδρος και ταυτόχρονα ανθρώπινος.

Είπε ότι οι νομικοί σύμβουλοι έλεγχαν τις συμβάσεις για τις νομικές ρήτρες χωρίς να υπεισέρχονται σε τεχνικά ή εμπορικά ζητήματα.

Σε ό,τι αφορά την αγορά του 20% των μετοχών της British Airways από την Κυπριακή Δημοκρατία είπε πως η εξαγορά της ΒΑ πρέπει να ήταν πριν τις 15 Ιουλίου του 1982. Ερωτηθείς από Βουλευτές για την κατά 71% αύξηση προσωπικού από το 1981 μέχρι το 1989, διευκρίνισε ότι οι προσλήψεις δεν αποτελούσαν αντικείμενο της δουλειάς του.

“Όντως υπήρχε αύξηση προσωπικού, όμως υπήρξε επέκταση των εργασιών της εταιρείας”, ενώ παραθέτοντας την άποψη του σχετικά με τι πήγε στραβά, στην εταιρεία, ο κ. Σπύρου ανέφερε ότι δεν έγινε πλήρως αντιληπτό ότι οι ΚΑ, ήταν μια εταιρεία που λειτουργούσε κάτω από πολύ οξύ ανταγωνισμό. Σημείωσε ότι υπήρχαν οι εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων και το πρόβλημα ήταν ότι οι ΚΑ πωλούσαν seat only. Συμπλήρωσε ότι με τη φιλελευθεροποίηση των πτήσεων το πρόβλημα έγινε ανυπέρβλητο.

Ο κ. Σπύρου είπε ότι τα μεγάλα κόστη λόγω αυξημένου προσωπικού, το πλέγμα των εργασιακών σχέσεων δεν επέτρεπαν στην εταιρεία να ανταγωνιστεί. Το πρόβλημα του ανταγωνισμού υπήρχε από το 1985 είπε και πρόσθεσε ότι ο μόνος τρόπος να ανταγωνιστεί η εταιρεία ήταν να μειώσει τους μισθούς.

Ο εξωτερικός νομικός σύμβουλος των ΚΑ Πόλυς Πολυβίου διευκρίνισε ότι η περίοδος από το
1981 μέχρι το 1989 ήταν η πιο σταθερή της εταιρείας καθώς τη διοίκησε ο κ. Γαλατατριώτης με τα ίδια βασικά μέλη στο ΔΣ. Παρατήρησε ότι ορισμένες αποφάσεις που λήφθηκαν από το 1981 μέχρι το 1989 ανατράπηκαν.

Συνεχίζοντας είπε ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές το 1981 ήταν `κατάστημα` και το 1989 ήταν μεγάλη εταιρεία. Ο κ. Πολυβίου κατέθεσε στην Επιτροπή την επιστολή παραίτησης του Γαλαταριώτη, προς τον Πρόεδρο Βασιλείου ημερομηνίας 7 Μαρτίου 1989 και στους λόγους παραίτησης επικαλείτο προβλήματα με τις ναυλωμένες πτήσεις και το γεγονός ότι το Υπουργείο Εργασίας λάμβανε στις μεσολαβήσεις αποφάσεις που ανέβαζαν τα κόστη της εταιρείας.

Στις ΚΑ υπήρχε πάντα μια σύγκρουση με την Κυβέρνηση, αυτό σημαίνει κόντρα με τον κύριο μέτοχο της εταιρείας, ανέφερε προσθέτοντας πως κατά την Προεδρία της ΕΕ η Κυβέρνηση ζήτησε την πτήση προς τις Βρυξέλλες.

Σημείωσε ότι κατά τη θητεία Γαλαταριώτη λήφθηκαν καθοριστικές αποφάσεις που δεν μπορούσαν να ανατραπούν εύκολα και τόνισε ότι για την αγορά των Airbus έγιναν σκληρές διαπραγματεύσεις.

Ο Ελεγκτής των ΚΑ ανέφερε ότι ο κύκλος εργασιών της εταιρείας από 29 εκ που ήταν το 1981 αυξήθηκε στα 69 εκατομμύρια εντός της δεκαετίας. Περαιτέρω ανέφερε πως ο κύριος μέτοχος καθορίζει την πολιτική και ανέφερε πως πρέπει να απαντηθεί εάν το κράτος ως κύριος μέτοχος είχε σκοπό και στόχο την κερδοφορία της εταιρείας ή πίστευε ότι εξυπηρετούσε άλλους σκοπούς.

Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νίκος Τορναρίτης σε δήλωση μετά τη συνεδρία είπε πως κατά τη συνεδρία κατατέθηκαν νέα στοιχεία και ανέφερε ότι στην προσεχή συνεδρία της Επιτροπής θα προσκληθούν να παραστούν ο τότε Υπουργός Οικονομικών Αυξέντης Αυξεντίου,ο βοηθός διευθυντής (Διακίνησης) των Κυπριακών Αερογραμμών Δημήτρης Πανταζής και η Ολγα Ηλιάδη.

Ο κ. Τορναρίτης ανέφερε πως για ακόμα μία συνεδρία επιβεβαιώθηκε ότι η στενή σχέση αλληλεξάρτησης των ΚΑ και η αγορά των Airbus λειτούργησε αρνητικότατα στην τύχη της εταιρείας

Ο Βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης ανέφερε ότι γίνονται ανασκαφές, μέσα από τις οποίες ξεθάβονται σκελετοί, όπως είπε. Επικαλούμενος δημοσιεύματα της εποχής είπε ότι για την αγορά των Airbus βρετανικός οίκος είχε προειδοποιήσει ότι η αγορά δεν ήταν η καλύτερη και ενδεχομένως, όπως είπε να ήταν ένας από τους λόγους που η εταιρεία οδηγήθηκε σε κλείσιμο, πέρα από τις ενέργειες των σημερινών διοικούντων.