Η επισφαλής παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου καταρρέει, απειλώντας την παγκόσμια οικονομία τη στιγμή που τα κράτη προσπαθούν να εξασφαλίσουν πηγές ενέργειας.
Ο πόλεμος, η ενεργειακή μετάβαση, η κακοκαιρία και η αυξημένη ζήτηση δημιουργούν μία πρωτάκουστη περίοδο κρίσης και περιορισμένης προσφοράς, αναφέρει το Bloomberg.
Το φυσικό αέριο αποτελεί κύριο συστατικό της παγκόσμιας οικονομίας το οποίο βοηθά στη λειτουργία των εργοστασίων, τη θέρμανση και την ηλεκτροδότηση των νοικοκυριών. Ο ανταγωνισμός για την εξασφάλιση φυσικού αερίου θα χειροτερεύσει όσο μειώνονται οι επιλογές, ενώ οι αυξημένες τιμές θα απειλήσουν τις οικονομίες, θα αυξήσουν τον πληθωρισμό και θα πλήξουν την εφοδιαστική αλυσίδα.
Η παγκόσμια αγορά είχε ήδη ελλείψεις φυσικού αερίου πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πολλές χώρες βασίζονται στο φυσικό αέριο ως μεταβατική πηγή ενέργειας, ενώ αρκετές εξ αυτών έχουν αρχίσει να κλείνουν τα πυρηνικά εργοστάσια λόγω της καταστροφής στη Φουκουσίμα το 2011.
Η σχετική καλοκαιρία στην Ευρώπη και την Ασία το φετινό χειμώνα περιόρισε, εν μέρει, την κατανάλωση φυσικού αερίου, ενώ οι επενδυτές τώρα πια αστειεύονται πως θα πρέπει να κάνουν «δεήσεις» για καλό καιρό κάθε χειμώνα και κάθε καλοκαίρι.
Οι κυρώσεις της Ευρώπης κατά της Ρωσίας, παράλληλα, σημαίνουν πως η Γηραιά Ήπειρος θα κληθεί να ανταγωνιστεί την Ασία στην αγορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), η οποία αναμένεται να αποδειχθεί ελλειμματική λόγω της απουσίας της ρωσικής προσφοράς. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Credit Suisse, η αγορά θα έχει έλλειμμα 100 εκατομμυρίων τόνων ετησίως μέχρι τα μέσα της δεκαετίας, ποσοστό το οποίο καλύπτει τις ετήσιες ανάγκες της κινεζικής αγοράς.
Οι τιμές spot του φυσικού αερίου είναι ήδη τόσο υψηλές που οι σημαντικότεροι παίκτες της αγοράς της βόρειας Ασίας δεν έχουν καταφέρει να γεμίσουν τα αποθέματά τους με επιπλέον εισαγωγές. Ποντάρουν σε μια ήπια καλοκαιρινή περίοδο και σε μία σύναψη ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Εάν, όμως, υπάρξει απότομη αύξηση της ζήτησης ή προβλήματα στην παραγωγή και παράδοση φορτίων LNG, αρκετές ασιατικές χώρες μπορεί να βρεθούν προ εκπλήξεως τον επόμενο χειμώνα. Θα αναγκαστούν να επιστρέψουν στις αγορές spot και να παραγγείλουν φυσικό αέριο με ακόμα πιο αυξημένες τιμές, ή να περιορίσουν την τροφοδοσία των νοικοκυριών σε εγχώριο επίπεδο.
Για ήπια καλοκαιρινή περίοδο στην Ασία θα ελπίζει και η Ευρώπη. Η Ε.Ε. έχει θέσει ως στόχο την αναπλήρωση των αποθεμάτων της σε 80% μέχρι το Νοέμβριο. Σημειωτέον πως τα αποθέματά της βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο 26%. Σύμφωνα με το BloombergNEF, το ποσοστό αυτό είναι εφικτό εάν δεν επηρεαστεί η παροχή φυσικού αερίου από τη Ρωσία και η Ευρώπη καταφέρει να προσελκύσει τις παραδόσεις LNG εκτός της Ασίας.
Μέχρι τώρα η Ρωσία συνεχίζει να παρέχει φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά, πιθανές κυρώσεις ή μονομερής απόφαση της Μόσχας μπορεί να κλείσουν τους αγωγούς και να προκαλέσουν τεράστια κρίση στην ευρύτερη αγορά.
Σύμφωνα με τον CEO της Deutsche Bank, Christian Sewing, το ρωσικό φυσικό αέριο παίζει τόσο σημαντικό ρόλο για τη γερμανική οικονομία που μια απότομη άρση των εισαγωγών θα δημιουργήσει οικονομική ύφεση στη χώρα και θα ωθήσει τις τιμές του υδρογονάνθρακα σε νέα υψηλά.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Daniel Yergin, η τρέχουσα παγκόσμια ενεργειακή κρίση αποτελεί μεγαλύτερο πρόβλημα από την ενεργειακή κρίση της δεκαετίας του ‘70: «δε συμπεριλαμβάνει μόνο το πετρέλαιο αλλά και το φυσικό αέριο και τον άνθρακα. Εάν υπάρξει άρση της παροχής φυσικού αερίου θα δούμε βιομηχανίες ολόκληρες να βάζουν λουκέτο και τις τιμές να εκτινάσσονται στα ύψη».
Για τις λιγότερο ανεπτυγμένες οικονομίες στη νότια Ασία και τη νότια Αμερική, η κατάσταση αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη. Αρκετές κυβερνήσεις μπορεί να χρειαστεί να μειώσουν την παροχή ηλεκτρικού ή φυσικού αερίου στα νοικοκυριά. Η Αργεντινή πλήρωσε $750 εκατ για οχτώ φορτία LNG από τον Μάιο μέχρι τον Ιούλιο, 20πλάσια τιμή σε σχέση με το 2020.
Το Πακιστάν βρίσκεται -επίσης- σε δεινή θέση, αφού η κυβέρνηση δεν έχει πια την ικανότητα εισαγωγής φυσικού αερίου και προσπαθεί να βρει εναλλακτικές. Οι μονάδες παραγωγής ενέργειας της χώρας κοντεύουν να κλείσουν, ενώ κάνουν εκκλήσεις για εύρεση λύσης. Η κρίση κινδυνεύει να εξαπλωθεί και στις οικονομίες του Μπαγκλαντές, της Ινδίας και της Ταϊλάνδης.