Σύμφωνα με τον περί Αστικών Αδικημάτων Νόμο (ΚΕΦ 148)
Του Αναστάση Θεοχαρίδης*
Τα άρθρα 12 και 13 του ΚΕΦ 148 αναφέρονται στην εκ προστήσεως ευθύνη (vicarious liability), έννοια η οποία αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα ότι «…ο καθένας ευθύνεται έναντι τρίτων μόνο για τις δικές του πράξεις ή παραλήψεις». Επομένως, εδώ παρατηρούμε μία ξεκάθαρη τάση του νομοθέτη, για διαμοιρασμό της ενδεχόμενης ευθύνης που θα φέρει κάποιος ο οποίος προκάλεσε ζημιά σε τρίτο.
Τα πιο πάνω άρθρα καθορίζουν σε κάθε περίπτωση πότε ισχύει η προαναφερθείσα εξαίρεση στο Δίκαιο των Αστικών αδικημάτων. Πιο συγκεκριμένα, το Άρθρο 12 (1) (α) ΚΕΦ 148, προβλέπει ότι εκ προστήσεως υπεύθυνος ενδέχεται να είναι ο συνεργός του αδικοπραγήσαντος. Με άλλα λόγια, η ευθύνη για την διάπραξη ενός αστικού αδικήματος δύναται να βαραίνει και αυτόν που συμβούλευσε και/ή παρακίνησε και/ή συνέδραμε στην τέλεση του αδικήματος.
Στην παράγραφο (1) (β) του ίδιου άρθρου, συναντούμε εκείνες τις πράξεις ή παραλήψεις οι οποίες προέρχονται από μια σχέση αντιπροσωπείας. Δηλαδή, ο αντιπροσωπευόμενος δύναται να κριθεί εκ προστήσεως υπεύθυνος για πράξεις του αντιπροσώπου του. Για να αποδείξουμε την σχέση αντιπροσωπείας, δεν απαιτείται η ύπαρξη σύμβασης, παρά μόνο να αποδείξουμε ότι ο αντιπρόσωπος ενεργούσε βάσει των εντολών του αντιπροσωπευόμενου.
Το Άρθρο 12 (1) (γ) ΚΕΦ 148, αναφέρεται και σε μια άλλη ειδική σχέση, αυτή μεταξύ εργοδότη και εργολήπτη. Ο γενικός κανόνας προβλέπει ότι πρόσωπο που συνάπτει σύμβαση με εργολήπτη, δεν ευθύνεται για πράξεις ή παραλήψεις του τελευταίου. Στην περίπτωση όμως που ο εργοδότης επέλεξε αμελώς τον εργολήπτη και/ή με δική του πράξη επήλθε η ζημιά, τότε ο εργοδότης δύναται μεταξύ άλλων να βρεθεί εκ προστήσεως υπεύθυνος. Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να τονίσουμε ότι για να βρεθεί υπεύθυνος ο εργοδότης για πράξεις του εργολήπτη, θα πρέπει οι πράξεις αυτές να είναι σχετικές με τις εργασίες που ανέλαβε, σε διαφορετική περίπτωση ο εργοδότης απαλλάσσεται της οποιασδήποτε ευθύνης. Σχετική υπόθεση στην οποία καταδεικνύεται η ευθύνη του ιδιοκτήτη γης για τις ζημιές που προκάλεσε ο εργολάβος του είναι, η Gavriel Antonakis and Another v The Electricity Authority (1980) 1 CLR 55.
Τέλος θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το Άρθρο 12 ΚΕΦ 148, δεν αφορά σχέση εργοδότη και εργοδοτούμενου. Η εν λόγω σχέση εμπίπτει στις πρόνοιες του Άρθρου 13 του ίδιου νόμου, το οποίο θα παρουσιάσουμε σε προσεχή μας δημοσίευση.
*Νομικός Σύμβουλο – Διεθνολόγος – Πολιτικός Επιστήμονας