Του Δημήτρη Μάρδα – Καθηγητή Τμήματος Οικονομιών Επιστημών του ΑΠΘ
Ορισμένοι τους θεωρούν απολιτίκ, άλλοι φούσκα που θα ξεφουσκώσει και κάποιοι απλά μια ομάδα περίεργων αγανακτισμένων πολιτών! Αυτό είναι το Ποτάμι κατά πολλούς, που εντάσσονται στο σύνολο των πολιτικών του αντιπάλων.
Ως προς τους εν λόγω κριτές, τους τόσο έμπειρους, πολιτικοποιημένους, διορατικούς και αυτοπροσδιοριζόμενους ενίοτε ως προοδευτικούς πολιτικούς, το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι το εξής:
Τα μεγάλα ονόματα της ελληνικής πολιτικής σκηνής, με τόσα προσόντα, πώς έφθασαν τη χώρα και τα κόμματά τους στο χείλος της καταστροφής; Η ευθύνη δεν εντοπίζεται εδώ φυσικά μόνο στη ΝΔ και στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, αλλά και στην αντιπολίτευση. Πράγματι, ουδέποτε αυτή διαμαρτυρήθηκε για το καθεστώς της σπατάλης του δημοσίου χρήματος, το οποίο εξασφάλιζε στους πάντες πολιτική πελατεία και σε ορισμένες περιπτώσεις πλούτο μέσα από το μαύρο χρήμα!.
Αξίζει όμως τον κόπο, να γίνει μια σύγκριση ανάμεσα στους «ερασιτέχνες» του Ποταμιού και τους επαγγελματίες των κομμάτων της αριστεράς. Ενδεικτικά, στοιχείο σύγκρισης, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σύνολο από ποιοτικές διαφορές, που προκύπτουν από τα παραπολιτικά δύο συνεδρίων, του 1ου του Ποταμιού του τέλους του Ιουνίου του 2014 και του 9ου του ΠΑΣΟΚ του Μαρτίου του 2011. Και τα δυο ανέδειξαν τα κεντρικά όργανα των κομμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, το πρώτο συνέδριο του Ποταμιού οργανώθηκε στο Λαύριο, με ιδιαίτερα χαμηλό κόστος. Καθ’ όλη τη διάρκεια των παρουσιάσεων, οι άπειρες κατά κάποιους προεδρίες του νέου κόμματος, διαχειρίστηκαν τον χρόνο των ομιλιών κατά ένα πρωτόγνωρο τρόπο: Τήρησαν χωρίς αποκλίσεις, τους προβλεπόμενους τρίλεπτους χρόνους των παρεμβάσεων των ενδιαφερομένων, από την αρχή ως το τέλος!
Οι ομιλητές από την άλλη, στο πλαίσιο μιας αυτοπειθαρχίας, ακολουθούσαν χωρίς διαμαρτυρίες τα όσα είχαν αποφασιστεί ως προς τη διαχείριση του χρόνου. Είτε τα επώνυμα στελέχη, είτε οι επισκέπτες της «Επιτροπής Διαλόγου», είτε οι υποψήφιοι για τα νέα όργανα του κόμματος, είτε οι ανώνυμοι σύνεδροι, μίλησαν μόνο τρία λεπτά από τις 9.00πμ έως τις 5.00μμ το Σάββατο της 28 Ιουνίου!.
Από την άλλη, οι πάντες, όσοι δηλαδή το επιθυμούσαν, διατύπωσαν χωρίς το παραμικρό χρονικό εμπόδιο τις απόψεις τους. Οι κάθε μορφής αποκλεισμοί ήταν εκτός της ατζέντας. Επίσης, η αίθουσα ήταν γεμάτη από τους συνέδρους και τους παρατηρητές, που προτιμούσαν να είναι… καρφωμένοι στις καρέκλες τους, παρά στοιβάζονται στα γνωστά πηγαδάκια εκτός του χώρου των ομιλιών.
Τέλος, ο επικεφαλής του Ποταμιού ο κος Θεοδωράκης και οι στενοί του συνεργάτες, επί δυο ημέρες, παρόντες, «αλώνιζαν» την περιοχή, παρακολουθώντας τις δεκάδες παρεμβάσεις.
Ας δούμε τα όσα διαδραματίστηκαν στο 9ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, στο χλιδάτο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Η διαχείριση του χρόνου των ομιλιών ήταν συνάρτηση του… βαθμού και… τίτλου ευγενείας του εκάστοτε κομματικού στελέχους. Ιστορικά στελέχη, υπουργοί, υφυπουργοί και γενικά οι βαρόνοι του κόμματος μιλούσαν όσο ήθελαν! Από την άλλη εξοργίζονταν κάποιοι από αυτούς, όταν μέλος του προεδρείου τολμούσε να επισημάνει ότι ξεπέρασαν τα ανώτατα όρια του χρόνου, που όφειλαν να αναλώσουν.
Οι επαγγελματίες λοιπόν του προεδρείου έπαιζαν εδώ απλά διακοσμητικό ρόλο, καθώς μερικά από τα επιφανή στελέχη του κόμματος θεωρούσαν τον εαυτόν τους πιο ίσο από τους άλλους. Ως προς τους πληβείους, δηλαδή τους ανώνυμους συνέδρους, εκεί τα μέλη του προεδρείου εξαντλούσαν όλη τους την αυστηρότητα αναφορικά με τους χρόνους των ομιλιών τους!.
Από την άλλη, αποκλείστηκαν στελέχη, που εύλογα δεν μπόρεσαν να εκφράσουν τις απόψεις τους, λόγω… στενότητας χρόνου!. Όλως τυχαίως βέβαια, κάποιοι που δεν κατάφεραν να μιλήσουν, ανήκαν σε εκείνους που ενοχλούσαν την ηγεσία του κόμματος με τις δυσάρεστες θέσεις τους, γνωστές εκ των προτέρων!.
Τέλος, πολλά πρωτοκλασάτα στελέχη και εν δυνάμει πρωτοκλασάτα, έλαβαν τον λόγο όταν η αίθουσα ήταν γεμάτη, δηλαδή προς το τέλος των εργασιών του συνεδρίου. Με… μαθηματική ακρίβεια λοιπόν, οι προαναφερθέντες υπολόγισαν μια ημέρα πριν, κατά τον χρόνο δηλαδή δημιουργίας της λίστας των ομιλητών δυο ημερών, τον ακριβή χρόνο της ομιλίας τους, χωρίς την παραμικρή παρέμβαση του προεδρείου!!!
Στο πάντοτε γεμάτο κυλικείο, με εξαίρεση τις ώρες προς το τέλος του συνεδρίου, οι προς διαμόρφωση λίστες των υποψηφίων για την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή και οι γνωστές ζυμώσεις, προκαλούσαν περισσότερο ενδιαφέρον απ’ ότι οι ομιλίες των συνέδρων.
Ως προς τον αρχηγό του κόμματος τον κο Βενιζέλο, οι σύνεδροι τον είδαν –συνοδευόμενο από μια κουστωδία συνεργατών του– μια πρώτη φορά κατά την έναρξη και μια δεύτερη κατά τη λήξη του συνεδρίου. Το ίδιο συνέβη και για τον πρώην πρόεδρο του Κινήματος τον κο Παπανδρέου.
Διαβάζοντας τα παραπάνω, θα εκφράσετε εύλογα την ακόλουθη απορία: Όλα αυτά αποτελούν στοιχεία που δείχνουν τις ποιοτικές διαφορές ανάμεσα σε κόμματα αποτελώντας από την άλλη, έστω και εμμέσως, μέτρο προσδιορισμού του βαθμού της αποτελεσματικότητας τους;
Δεν είναι οι θέσεις στα σκληρά ντοσιέ της οικονομίας αυτές που προσδιορίζουν καταρχάς τον υψηλό βαθμό της στρατηγικής σκέψης των κομμάτων;
Το μοναδικό σε παγκόσμια κλίμακα χάλι της χώρας μας, δίνει ίσως την απάντηση!