Διατροφή: Τηγανητές πατάτες και θερμίδες
Μάθετε πόσες θερμίδες έχουν οι τηγανιτές πατάτες και τρόπους για να τις μαγειρέψετε χωρίς τηγάνισμα, πιο υγιεινές όπως στο φούρνο και η γεύση τους να μοιάζει με τηγανισμένες.
Σε ποιον δεν αρέσουν οι τηγανιτές πατάτες; Και ποιος δεν τις έχει φάει με λίγη φέτα ή με κέτσαπ ή μέσα σε ομελέτα που του έφτιαχνε η μητέρα του στα παιδικά του χρόνια; Ποιος μπορεί να αντισταθεί στη μυρωδιά και στην εικόνα ενός πιάτου με χρυσαφένιες τηγανιτές πατάτες; Μα φυσικά κανείς.
Γράφει η Νόπη Μιχαηλίδου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Γι’ αυτόν τον λόγο σκέφτηκα να σας αναλύσω την θρεπτική αξία του πεντανόστιμου αυτού φαγητού αλλά και να σας δώσω ιδέες για το πώς θα μπορούσατε να το μαγειρέψετε πιο ελαφριά ώστε να αποφύγετε τις πολλές θερμίδες διατηρώντας ίδια/παρόμοια τη γεύση του.
Θρεπτική αξία και θερμίδες τηγανιτής πατάτας
Για να καταφέρουμε να αντιληφθούμε αν είναι πολλές οι λίγες οι θερμίδες της τηγανιτής πατάτας πρώτα θα αναφέρω εν τάχει τις θερμίδες της ψητής πατάτας.
Μία ψητή πατάτα μετρίου μεγέθους (περίπου 100γρ.) έχει:
Τα αντίστοιχα γραμμάρια τηγανιτής πατάτας σε ταχυφαγείο έχουν:
Αντιθέτως οι τηγανιτές πατάτες που προετοιμάζονται στο σπίτι, έχουν πολύ λιγότερες θερμίδες γιατί δεν τηγανίζονται σε φριτέζα (deep fryer).
Συμπεραίνουμε λοιπόν πως οι τηγανιτές πατάτες του ταχυφαγείου έχουν τις περισσότες θερμίδες οι οποίες μάλιστα προέρχονται από τα λιπαρά του λαδιού που χρησιμοποιεί το κάθε κατάστημα (συνήθως φυτικό έλαιο).
Αντιθέτως οι τηγανιτές πατάτες που φτιάχνουμε σπίτι σε κατσαρόλα/τηγάνι και τηγανίζονται σε ελαιόλαδο μοιάζουν να είναι θερμιδικά πιο κοντά στις σπιτικές πατάτες φούρνου.
Μη ξεχνάμε πως το ελαιόλαδο είναι πιο σταθερό σε υψηλές θερμοκρασίες σε σχέση με ένα σπορέλαιο, αυτό σημαίνει πως λιπαρά του ελαιολάδου δεν οξειδώνονται με την ίδια ευκολία όπως ένα φυτικό έλαιο.
Άρα και το αποτέλεσμα θα είναι πιο θρεπτικό αν μαγειρευτεί σε ελαιόλαδο. Γενικά όσο πιο πολλές φορές χρησιμοποιηθεί ένα έλαιο τόσο πιο πολύ οξειδώνεται και δημιουργούνται ελέυθερες ρίζες, ουσίες που δεν θέλουμε να καταναλώνει ο άνθρωπος γιατί είναι τοξικές.
Ποια η θρεπτική αξία της τηγανιτής πατάτας που μαγειρεύεται σε φριτέζα αέρος (air fryer);
Το τελευταίο διάστημα είναι πολύ στη μόδα οι φριτέζες αέρος και ήρθαν στη ζωή μας για να γλιτώσουμε χρόνο μαγειρέματος αλλά και να κρατήσουμε τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά ενός τροφίμου που μοιάζει τηγανιτό αλλά δεν έχει τις ίδιες θερμίδες.
Το πιο βασικό στοιχείο που γλιτώνουμε με το μαγείρεμα στη φριτέζα αέρος είναι η δημιουργία ακρυλαμιδίου. Το ακρυλαμίδιο είναι μια ουσία που σχηματίχεται όταν τα αμυλούχα τρόφιμα (όπως η πατάτα) μαγειρεύονται σε καυτό λάδι.
Υψηλά επίπεδα κατανάλωσης αυτής της ουσίας έχει αποδειχτεί πως αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Το θετικό επίσης είναι πως αν καταλάθος προσθέσετε περισσότερο ελαιόλαδο, στο τέλος του μαγειρέματος θα παρατηρήσετε πως θα έχει πέσει στον πάτο του σκεύους και όχι επάνω στις πατάτες σας.
Διατροφική αξία 100g τηγανιτής πατάτας σε φριτέζα αέρος:
Θερμίδες 128kcal
Πρωτεΐνες 2.5g
Υδατάνθρακες 20.5g
Λιπαρά 4g
Πώς μπορείτε να φτιάξετε υγιεινές “τηγανιτές” πατάτες:
Συχνά θα ακούτε από διαιτώμενους να λένε: ο διαιτολόγος μ’ εβαλε να φάω τηγανιτές πατάτες στον φούρνο.. και θα σκέφτεστε ότι ποτέ δεν θα είναι το ίδιο νόστιμες με τις κλασσικές τηγανιτές πατάτες.
Παρόλα αυτά υπάρχουν μυστικά που αν τα ακολουθήσετε θα δείτε πως η γεύση θα μοιάζει πολύ με τηγανιτή χωρίς όμως να έχει τις ίδιες πολλές θερμίδες. Θα είναι κάτι ενδιάμεσο από σπιτική τηγανιτή και ψητή πατάτα φούρνου.
Συνταγή για πατάτες φούρνου σαν τηγανιτές
Κόβουμε τις πατάτες λεπτές σαν τηγανιτές και τις βάζουμε να βράσουν για 10 λεπτά με 2κ.σ. μαγειρική σόδα. Όταν τις αφαιρέσουμε από την κατσαρόλα θα πρέπει να έχουν μαλακώσει ελαφρώς ώστε να μη διαλυθούν όταν θα τις στραγγισουμε.
Αν θέλετε να παραλείψετε τη διαδικασία βρασμού μπορείτε απλώς να τις εμβυθισετε για τουλάχιστον 20λεπτά σε κρύο νερό, με αυτόν τον τρόπο απομακρύνεται το επιφανειακό άμυλο και όταν ψηθεί η πατάτα θα είναι πιο τραγανή.
Όσο βράζουν τοποθετήστε σε καλά προθερμασμένο φούρνο ένα ταψί στου οποίου την επιφάνεια θα έχετε απλώσει ένα λεπτό πολύ στρώμα ελαιολάδου. Αφού στραγγίσετε καλά τις βραστές πατάτες τοποθετείστε τις στο ταψί με προσοχή γιατί το λάδι πιθανώς να πιτσιλίσει.
Ψήστε για 20 λεπτά και βγάλτε το ταψί στο ενδιάμεσο να τις ανακατεψετε και ξανα ψήστε στο grill για άλλα 15-20 λεπτά ανάλογα το πόσο δυνατός είναι ο φούρνος σας.
Μπορείτε να προσθέσετε και ρίγανη προς το τέλος για έξτρα γεύση ή καπνιστή πάπρικα.
Τι να κρατήσετε…
Οι τηγανιτές πατάτες όπως και πολλά άλλα φαγητά γλυκά και αλμυρά, μπορεί να έχουν αρκετές θερμίδες που προέρχονται κυρίως από λιπαρά αλλά το μυστικό είναι ένα… «Μπορείς να εντάξεις και αυτές τις πιο ανθυγιεινές επιλογές στη διατροφή σου αρκεί να προσέξεις την ποσότητα και τη συχνότητα».
Μπορείς δηλαδή να καταναλώσεις μέσα σε έναν μήνα δύο φορές σπιτικές τηγανιτές πατάτες αρκεί να παραμείνεις στη σωστή μερίδα η οποία καθορίζεται από τις ημερήσιες ανάγκες του καθενός (1 μερίδα τηγανιτές πατάτες είναι περίπου 100γρ.).
Θα υπάρξουν φυσικά και οι φορές που θα λαχταρίσεις τις πατάτες που συνοδεύουν το burger σου οπότε σε αυτή την περίπτωση δεν θα τις στερηθείς. Αν θες να ισοφαρίσεις θερμιδικά αυτό το έξτρα που κατανάλωσες μπορείς να αυξήσεις λίγο παραπάνω την δραστηριότητα σου την επόμενη ημέρα και να κρατήσεις μια ισορροπία στα γεύματά σου.
Θα πρέπει όμως να θυμάσαι πως το παν δεν είναι η ποσότητα των θερμίδων αλλά η ποιότητα.
Είναι εντελώς διαφορετικό να προσλάβεις 200 θερμίδες από trans λιπαρά (κακά λιπαρά που βρίσκονται στα τηγανιτά junk food) σε σχέση με το αν προσλάβεις 200 θερμίδες από πρωτεΐνη με καλά λιπαρά (πχ ψάρι) συνοδεύομενα από σύνθετους υδατάνθρακες (λαχανικά).