Τοποθετούμενα με δηλώσεις μετά την πρώτη συζήτηση του νομοσχεδίου για τις εκποιήσεις των ενυπόθηκων ακινήτων τα κοινοβουλευτικά κόμματα, πλην του ΔΗΣΥ, ξεκαθαρίζουν ότι το νομοσχέδιο ως έχει δεν περνά από τη Βουλή και ότι η Κυβέρνηση οφείλει να διαπραγματευτεί περαιτέρω το νομοσχέδιο με τους Τροϊκανούς.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος, σε δήλωση μετά την κοινή συνεδρία των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Εσωτερικών και Οικονομικών που συζήτησαν το νομοσχέδιο, ανέφερε ότι η Κυβέρνηση νοιάζεται όσο και τα κόμματα για την προστασία των ευάλωτων ομάδων.
Πρόσθεσε ότι οι θέσεις και οι εισηγήσεις των κομμάτων διαβιβάστηκαν στην Τρόικα και απορρίφθηκαν. Τόνισε δε ότι η Κυβέρνηση και τα κόμματα βρίσκονται στην ίδια γραμμή και στο ίδιο μέτωπο στην προσπάθεια να βρεθεί λύση.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου από τις δύο Επιτροπές θα συνεχιστεί αύριο Τρίτη σε συνεδρία που ορίστηκε να αρχίσει στις 9.00.
Ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο, ανέφερε ότι αυτό αφορά ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας, αυτό που σχετίζεται με τον υπερ – δανεισμό της προηγούμενης δεκαετίας που κορυφώθηκε από 2005 μέχρι το 2008. Πρόσθεσε ότι αυτό που θεωρείτο οικονομικό θαύμα ήταν υπερθέρμανση της οικονομίας και μία φούσκα στην αγορά ακινήτων.
Παρά την αύξηση στις τιμές, κάποιος μπορούσε να αγοράσει σπίτι, αυτοκίνητο ή να επεκτείνει την επιχείρηση του με εύκολο δανεισμό και ελαφρώς ψηλότερο επιτόκιο από ότι σήμερα, συνέχισε, προσθέτοντας ότι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι αποτέλεσμα του μη βιώσιμου δανεισμού.
Ο Υπουργός Οικονομικών είπε ότι της κατάστασης στην οποία περιήλθε η οικονομία προηγήθηκε η πολιτική απόφαση για το κούρεμα του ελληνικού δημοσίου χρέους, η μη έγκαιρη αίτηση για βοήθεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ, με αποτέλεσμα το κόστος για τις τράπεζες να είναι ανυπολόγιστο.
Σχολιάζοντας τη θέση ότι οι τράπεζες μέχρι σήμερα δεν πλήρωσαν κόστος, ο Υπουργός Οικονομικών υπέδειξε ότι οι τράπεζες είναι οι μέτοχοι και οι καταθέτες που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχασαν τις περιουσίες τους.
Είπε ότι οι καταθέτες των οποίων τα χρήματα παραχωρούνται ως δάνεια υπέστησαν τεράστιο πλήγμα και ότι από την κορύφωση της κρίσης πέρσι την άνοιξη έγιναν πράγματα, σημειώνοντας πως έχουμε ανακαιφαλαιοποιημένες τράπεζες, οι καταθέσεις έχουν σταθεροποιηθεί, οι περιορισμοί έχουν αρθεί και οι εξωτερικές συναλλαγές μπορούν να γίνονται σχεδόν απρόσκοπτα.
Περαιτέρω, αφού ανέφερε ότι έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος στο θέμα της επανάκτησης της εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα, είπε πως το κλειδί για αντιμετώπιση του συσσωρευμένου δανεισμού είναι η αναδιάρθρωση των δανείων και ανακοίνωσε ότι έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο περίγραμμα νομοθετικών τροποποιήσεων υφιστάμενων νομοθεσιών που θα ενθαρρύνει ή θα επιβάλει τις αναδιαρθρώσεις, με στόχο να δοθεί δεύτερη ευκαιρία και προστασία σε δανειολήπτες που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τις οφειλές τους με αμοιβαίο όφελος.
Ο κ. Γεωργιάδης πρόσθεσε πως έχει δοθεί περίγραμμα του πλαισίου για την αφερεγγυότητα που ετοιμάζεται στα κόμματα και τόνισε πως σε κάθε περίπτωση το θεσμικό πλαίσιο πρέπει να περιέχει το εργαλείο για ανάκτηση από τους μη συνεργάσιμους οφειλέτες ή τους οφειλέτες μη βιώσιμων δανείων.
Ο Υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι και σήμερα υπάρχει νομοθεσία, εξηγώντας ότι με το σημερινό σύστημα παρόλο που στα χαρτιά η διαδικασία είναι απλή, στην πράξη λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών αυτή η διαδικασία διαρκεί 20 χρόνια και καθίσταται βήμα προς εκμετάλλευση.
Ο κ. Γεωργιάδης είπε ακόμα πως οι εκποιήσεις πρέπει να προχωρήσουν και στις περιπτώσεις της κατοικίας η οποία δεν είναι έπαυλη. Πρέπει να προχωρήσει και για την αγορά ενός διαμερίσματος για το οποίο ο οφειλέτης έκτοτε δεν πλήρωσε ούτε μια δόση, υποδεικνύοντας ότι η ανοχή είναι άδικη για τους καταθέτες και τους οφειλέτες που είναι συνεπείς.
“Πρέπει να προχωρήσουμε με στοχευμένο τρόπο και κριτήρια και η Βουλή καλείται να εξετάσει τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί στις περιπτώσεις στις οποίες η εκποίηση επιβάλλεται,” συμπλήρωσε και κατέληξε αναφέροντας ότι μέχρι να είναι έτοιμο το νομικό πλαίσιο που έχει εγκριθεί από το Υπουργικό για την αφερεγγυότητα, η κύρια κατοικία εξαιρείται από τις πρόνοιες του νομοσχεδίου.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος είπε ενώπιον των Επιτροπών ότι όλοι βρισκόμαστε στον ίδιο τόπο και όλοι καλούμαστε εν μέσω κρίσης να διαχειριστούμε μια κατάσταση, που προκύπτει από μνημονιακή υποχρέωση.
Ανέφερε ότι το νομοσχέδιο αποτελεί τροποποίηση ενός νόμου του Κτηματολογίου που αφορά τις υποθηκεύσεις και μεταβιβάσεις και ρυθμίζει πλειστηριασμούς, τονίζοντας ότι ο στόχος δεν είναι οι μαζικές εκποιήσεις, όπως αφήνεται να νοηθεί, αλλά η διόρθωση μιας νομοθεσίας που είχε στρεβλώσεις.
Ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ακόμα ότι με τον προωθούμενο νόμο θα ασκείται πίεση στο δανειολήπτη και στις τράπεζες να έρθουν κοντά και να βρουν τρόπους αναδιάρθρωσης των δανείων.
Ο κ. Χάσικος ανέφερε περαιτέρω ότι η υφιστάμενη νομοθεσία δεν παρέχει στον οφειλέτη οποιοδήποτε άλλο εργαλείο διακανονισμού εκτός από το Δικαστήριο και σημείωσε ότι
υπάρχει περίπτωση πλειστηριασμού στο Κτηματολόγιο που εκκρεμεί από το 1973.
Σκιαγραφώντας την πορεία του προβλήματος, ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι οι τράπεζες δεν προωθούσαν τους πλειστηριασμούς αφού οι τιμές των ακινήτων ανέβαιναν, πρόσθεσε ότι τα Δικαστήρια καθυστερούσαν την εκδίκαση των υποθέσεων και ανέφερε πως ο τρίτος παράγοντας και λιγότερο σημαντικός είναι οι χρονοβόρες διαδικασίες του Κτηματολογίου.
Είπε ότι με το νομοσχέδιο ο οφειλέτης θα έχει τη βοήθεια του διαμεσολαβητή, του συμβούλου αφερεγγυότητας, το Δικαστήριο και τον κώδικα δεοντολογίας της Κεντρικής Τράπεζας και διερωτήθηκε εάν τα εργαλεία αυτά είναι σε βάρος του δανειολήπτη.
Είπε ακόμα πως εάν δεν εφαρμοστούν οι οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας προβλέπεται ποινή φυλάκισης.
Ο σύμβουλος αφερεγγυότητας βρίσκεται σε ένα πολυνόμο που περιέχει ρυθμίσεις για την κύρια κατοικία και για τα νομικά πρόσωπα, είπε ο Υπουργός Εσωτερικών, προσθέτοντας ότι υπάρχει δρόμος στην ετοιμασία των νομοσχεδίων λόγω της πολυπλοκότητας του ζητήματος της αφερεγγυότητας, για αυτό και η Κυβέρνηση δεν μπόρεσε να τα καταθέσει με το παρόν νομοσχέδιο.
Ο κ. Χάσικος είπε ακόμα πως έγινε επεξεργασία σχεδίου όπως μέσω του Οργανισμού Ανάπτυξης Γης βοηθηθούν όσοι έχουν εξαντλήσει όλα τα περιθώρια να βοηθηθούν ώστε να διατηρήσουν την κύρια κατοικία τους.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία εξήγησε ότι σε περιπτώσεις που ο οφειλέτης δεν μπορεί να πληρώσει, το κράτος, ανάλογα με τις οικονομικές του δυνατότητες, θα δώσει αρωγή μέσω του ΟΓΑ, που θα αγοράζει το σπίτι για να του το αποδώσει σε 5 χρόνια, ή το κράτος θα παρέμβει και θα πληρώνει τους τόκους τους οποίους αργότερα ο οφειλέτης θα επιστρέψει στο κράτος.
Είπε ακόμα πως ο σύμβουλος αφερεγγυότητας θα καταθέτει την πρόταση του στο δικαστήριο που θα συνιστά και απόφαση δικαστηρίου.
Κανένας δεν θα ήθελε να μας δει σε εμφύλιο, συνέχισε και σημειώνοντας ότι το ερώτημα δεν είναι να τα βρούμε μεταξύ μας, αλλά αυτό που θα συμφωνήσουμε να το αποδεχθούν οι δανειστές μας, είπε πως στις 12 με 14 θα συνεδριάσει το Eurogroup και από τη συνεδρία θα εξαρτηθεί η επόμενη δόση.
Ο κ. Χάσικος κατέθεσε στην Επιτροπή την απάντηση της Τρόικας στις εισηγήσεις και απόψεις των κομμάτων.
Η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζιη είπε στη συνεδρία πως στις 4 Νοεμβρίου θα τεθεί σε εφαρμογή ο ενιαίος ευρωπαϊκός εποπτικός μηχανισμός για τις τράπεζες. Πρόσθεσε ότι πριν αναλάβει την άμεση εποπτεία των τραπεζών διενεργεί ελέγχους για να βεβαιωθεί ότι οι τράπεζες που θα εποπτεύει έχουν επαρκή κεφάλαια και είναι βιώσιμες.
Πρόσθεσε ότι οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της Κύπρου θα υποβληθούν στα στρες τεστ και ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Η Διοικητής ανέφερε ότι θεωρούμε ότι ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι ψηλός και αυτό επειδή πριν όσα δάνεια είχαν επαρκή εξασφάλιση δεν θεωρούνταν μη εξυπηρετούμενα. Πρόσθεσε επίσης ότι κάποιοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην καταβολή των δόσεων και κάποιοι άλλοι αφελώς πιστεύουν ότι τιμωρούν τις τράπεζες μη πληρώνοντας.
Η Διοικητής είπε ότι η οδηγία της ΚΤ υπέχει θέση νόμου και εξήγησε ότι έγιναν αναδιαρθρώσεις επειδή, προκειμένου μια τράπεζα να αρχίσει τις αναδιαρθρώσεις, απαιτείτο η σύσταση της απαιτούμενης δομής. Είπε ακόμα πως δεν φέρει ένσταση ο κώδικας της Κεντρικής Τράπεζας να γίνει νόμος με γενικότερο νομικό πλαίσιο και να αφεθεί ευχέρεια στην ΚΤ να κάνει τροποποιήσεις στις λεπτομέρειες.
Ανέφερε επίσης ότι διάταξη στον περί πολιτικής δικονομίας νόμο δεν επιτρέπει την εκποίηση της κατοικίας και τόνισε ότι δεν συμφέρει τις τράπεζες να προχωρήσουν σε μαζικές εκποιήσεις.
Η Διοικητής είπε ακόμα πως η παραχώρηση ELA στη Λαϊκή έγινε με ευθύνη της εθνικής κεντρικής τράπεζας.
Ο Γενικός Εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης είπε ότι ο ρόλος της Νομικής Υπηρεσίας στην ετοιμασία του νομοσχεδίου ήταν περιορισμένος στη νομοτεχνική επεξεργασία. Πρόσθεσε ότι κατά τις συναντήσεις με την ομάδα της Τρόικας αναφέρθηκε ότι το υφιστάμενο σύστημα είναι ατελέσφορο.
Πρόσθεσε ότι μετά από πιέσεις καταφέραμε να κατοχυρώσουμε πρόσβαση του ενυπόθηκου οφειλέτη στη διαδικασία εκποίησης και κατοχυρώσαμε το δικαίωμα να μπορεί με δικό του εκτιμητή να συμμετέχει στη διαδικασία. “Δεν είναι πολιτικός ο ρόλος μας”, κατέληξε.