Το Γραφείο του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας γνωστοποιεί ότι η Ειδική Έκθεση με θέμα «Έλεγχος του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ)» που ετοιμάστηκε από την Ελεγκτική Υπηρεσία έχει αναρτηθεί σήμερα στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας, στη διεύθυνση:
http://www.audit.gov.cy/audit/audit.nsf/annualscg_gr/annualscg_gr?OpenForm.
Κόλαφος η έκθεση του Γ. Ελεγκτή για τα «χρυσά διαβατήρια». Κάνει λόγο μεταξύ άλλων για 3.810 πρόσωπα τα οποία παρανόμως πολιτογραφήθηκαν ως συγγενείς των επενδυτών. Το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων αναφέρει η Έκθεση, παρέμεινε σαθρό μέχρι τέλους.
Όπως σημειώνεται στην Έκθεση με βάση τα ευρήματα, υπήρχαν πληροφορίες σχετικά με αιτητές που είχαν σχέση με Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα.
(i) Εγκρίθηκε πολιτογράφησης ο σύζυγος επενδύτριας, ο οποίος είχε υπηρετήσει ως Υπουργός και Βοηθός Πρωθυπουργός στη χώρα του από όπου είχε παραιτηθεί τον Δεκέμβριο του 2012 (ημερ. Απόφασης ΥΣ 10.10.2013).
(ii) Ο σύζυγος και ο πατέρας της επενδύτριας ήταν ΠΕΠ. Ο σύζυγος, ο οποίος επίσης αιτήθηκε πολιτογράφησης, διετέλεσε Γενικός Διευθυντής σε Υπουργεία και ο πατέρας της ήταν Πρόεδρος ή μέλος διαφόρων Κρατικών Επιτροπών. Η αίτηση υποβλήθηκε το 2018 (ημερ. Απόφασης ΥΣ 1.11.2018). EΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΥΠΕΣ/01/2022 51
(iii) Ο αιτητής ήταν ΠΕΠ, καθώς κατά την περίοδο 2008-2012 υπηρέτησε ως Υφυπουργός στη χώρα του. Η αίτηση υποβλήθηκε το 2018 (ημερ. Απόφασης ΥΣ 25.7.2019).
(iv) Ο αιτητής ήταν ΠΕΠ, καθώς κατά την περίοδο 1999-2017 ήταν βουλευτής και μέλος κόμματος. Η αίτηση υποβλήθηκε το 2018 (ημερ. Απόφασης ΥΣ 16.10.2018).
(v) Ο αιτητής ήταν ΠΕΠ, καθώς κατά την περίοδο 2010-2015 ήταν μέλος του τοπικού Κοινοβουλίου. Η αίτηση υποβλήθηκε το 2018 (ημερ. Απόφασης ΥΣ 29.7.2019).
(vi) Η αιτήτρια ήταν ΠΕΠ, καθώς κατά την περίοδο 2005-2016 διετέλεσε μέλος του ΔΣ και αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του Οργανισμού Ασφάλισης Καταθέσεων. Η αίτηση υποβλήθηκε το 2018 (ημερ. Απόφασης ΥΣ 29.7.2019). Στις πιο πάνω περιπτώσεις δεν υπήρχε αναφορά για θέματα ΠΕΠ στην Πρόταση προς το ΥΣ.
Το ΥΠΕΣ απέκρυβε στοιχεία από το Υπουργικό Συμβούλιο
Η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας κάνει λόγο για απόκρυψη σημαντικών στοιχείων από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ ανάμεσα στα ευρήματα, καταγράφονται απώλειες €200 εκ. απώλεια από ΦΠΑ και €25 εκ. απώλεια από μη είσπραξη τελών. Τονίζει ακόμη ότι ακυρώθηκαν συμβόλαια αξίας €1 δισ., ενώ συμβόλαια αξίας €3,5 δισ. εκκρεμούν.
Τα ευρήματα
Σε συνολικά 7,327 πρόσωπα παραχωρήθηκε Κυπριακή υπηκοότητα, από την έναρξη του προγράμματος το 2007, σύμφωνα με την έκθεση ελέγχου του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελεγκτική Υπηρεσία. Αναλυτικά, σύμφωνα με τα ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, υπηκοότητα παραχωρήθηκε σε 3.517 πρόσωπα τα οποία θεωρήθηκαν επενδυτές και σε 3.810 πρόσωπα τα οποία πολιτογραφήθηκαν ως μέλη της οικογένειάς τους (ως σύζυγοι, ως ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα και 221 ως γονείς). Επίσης, πολιτογραφήθηκε μεγάλος αριθμός προσώπων ως ανήλικα τέκνα των πιο πάνω, για τα οποία δεν λήφθηκαν πλήρη στοιχεία και δεν αποτέλεσαν αντικείμενο του παρόντος ελέγχου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα ευρήματα, από τα 3,517 πρόσωπα που πολιτογραφήθηκαν ως επενδυτές, υπήρξε μεγάλος αριθμός που δεν πληρούσαν τα κριτήρια του προγράμματος, ενώ από τα 3,810 πρόσωπα που πολιτογραφήθηκαν ως συγγενείς επενδυτών, δεν υπήρξε σχετική εξουσιοδότηση μέσω της νομοθεσίας, με εξαίρεση όσους πολιτογραφήθηκαν μετά τις 18.8.2020, όπου γι’ αυτές τις περιπτώσεις εφαρμόστηκε το νομικό πλαίσιο που ίσχυε μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Όπως τονίζεται στην έκθεση, το Υπουργικό Συμβούλιο, συνέχισε επί μακρόν να εφαρμόζει το προηγούμενο νομικό καθεστώς.
Η Έκθεση φιαπιστώνει επίσης ότι:
- Στο σκοτάδι παρέμενε και η Βουλή των Αντιπροσώπων
- €200 εκ. απώλεια από ΦΠΑ
- Παντελή απουσία ικανοποιητικών μηχανισμών ελέγχου
- €25 εκ. απώλεια από μη είσπραξη τελών
- Συμβόλαια αξίας €1 δις ακυρώθηκαν
- Συμβόλαια αξίας €3,5 δις εκκρεμούν.
- Αναπόφευκτο αποτέλεσμα η αρνητική εικόνα στο εξωτερικό