Έδοξεν τη Βουλή και τω Δήμω…

Του Γιώργου Περδίκη*

Με αυτή τη φράση ξεκινούσαν οι νόμοι στην Αθηναϊκή Δημοκρατία-προ 2.5 αιώνες περίπου- η οποία υποτίθεται πως αποτελεί τη βάση της αστικής δημοκρατίας. Οι νόμοι της Αρχαίας Αθήνας προέκυψαν επειδή «Έτσι αποφάσισε» η Βουλή και ο Δήμος. Και η μεν Βουλή ήταν ένα σώμα από 500 αντιπρόσωπους των δέκα φυλών, ο δε Δήμος ήταν η «Εκκλησία του Δήμου» δηλαδή η συνέλευση των πολιτών όπου μπορούσαν να συμμετάσχουν όλοι οι πολίτες (πλην γυναικών, δούλων, περίοικων κλπ.).

Αφού θέσαμε το ιστορικό υπόβαθρο, ας έρθουμε στα καθ’ ημάς και στην ιστορία της μεταρρύθμισης (τάχα) της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και λέω «τάχα» γιατί για άλλη μια φορά η λέξη μεταρρύθμιση καταλήγει να εκφράζει την αντίσταση του κατεστημένου στην ανατροπή του. Ας μην αναζητούμε λοιπόν ρηξικέλευθες αλλαγές και επαναστατική εξέλιξη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δεν είναι επ αυτού που εργάζονται Κυβέρνηση και Βουλή.

Αυτό που κυρίως θέλω να καταθέσω σε αυτό το σύντομο σημείωμα είναι ότι σε καμμιά περίπτωση μπορούν να διαλυθούν ή να συγχωνευτούν οντότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης μόνο με απόφαση της Βουλής. Απαιτείται η συμφωνία και του Δήμου, με την αρχαία έννοια του όρου, δηλαδή των πολιτών.

Το επιχείρημα ορισμένων ότι η άρνηση των πολιτών (μέσω τοπικών δημοψηφισμάτων) σε δυο-τρεις περιπτώσεις θα ανατρέψει το σύνολο της μεταρρύθμισης παραπέμπει στο στενάχωρο συμπέρασμα ότι τελικά όντως η μεταρρύθμιση δεν αφορά ουσιώδη για τον πολίτη ζητήματα που έχουν σχέση με την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά σε παιγνίδια εξουσίας μεταξύ των κομμάτων.

Η επίκληση των εισηγήσεων των ειδικών από τους κυβερνώντες είναι επίσης έωλη. Θα πρέπει για παράδειγμα να εξηγήσουν πως παραβιάστηκαν οι εισηγήσεις των ειδικών επειδή «Έδοξεν τω Πρόεδρω της Δημοκρατίας». Φαίνεται ότι η αρχή της επικουρικότητας (δηλαδή ότι πρέπει οι αποφάσεις που αφορούν τους πολίτες να λαμβάνονται από το πιο κοντινό επίπεδο εξουσίας) να έχει γυρίσει ανάποδα στην Κύπρο.

Θέλω να σταθώ στην περίπτωση της Πέγειας. Η κυβέρνηση επιμένει στην εισήγηση της δηλ. οι μεγάλες κοινότητες της Χλώρακας και Εμπας (που αποτελούν συνεχές πολεοδομικό συγκρότημα με την πόλη της Πάφου) να ενωθούν με τον δήμο της Πέγειας. Οι πολίτες του δήμου Πέγειας δεν συμφωνούν με αυτή τη συνένωση. Ως απάντηση κατατέθηκε εισήγηση για δημιουργία του Δήμου Ακάμα με συνένωση του Δήμου Πέγειας με τις γειτονικές κοινότητες της περιοχής της χερσονήσου του Ακάμα. Είναι γνωστό ότι τόσο το διαχειριστικό σχέδιο για την προστασία της χερσονήσου του Ακάμα ως Ευρωπαϊκού Βιότοπου (Νατουρα 2000) όσο και το Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα περιλαμβάνουν στο πεδίο εφαρμογής τους μεγάλο μέρος των δημοτικών ορίων του Δήμου Πέγειας. Με δυο λόγια : ο δήμος Πέγειας είναι στην χερσόνησο του Ακάμα.

Αυτό σε απάντηση των επιχειρημάτων του κ. Νουρή ο οποίος σε δηλώσεις του τις προάλλες στο κρατικό ραδιόφωνο είπε ότι η πρόταση για δήμο Ακάμα θα εμποδίσει τις προσπάθειες εφαρμογής μέτρων προστασίας της χερσονήσου. Η λογική λέει ότι μάλλον θα βοηθήσει, για αυτό και επιβάλλεται να υιοθετηθεί από όλους αυτή η εισήγηση.

Επίσης το επιχείρημα του κ. Νουρή ότι τάχα δεν μετρήθηκε από τους εμπειρογνώμονες η βιωσιμότητα της πρότασης είναι -όπως είπα και πιο πάνω- έωλο. Δεν θα αναφερθώ στις εισηγήσεις των κομμάτων που αφορούν άλλους δήμους (μεταξύ των οποίων και αυτή του ΔΗΣΥ).

Θα θυμίσω -και πάλιν-την περίπτωση μεμονωμένου μικρού δήμου που «γλύτωσε» από την συνένωση ένα βραδάκι μεταξύ των ευγέστων εδεσμάτων και των ηδυπαθών ποτών σε μια τελετή εγκαινίων. Επειδή έτσι «Έδοξεν τω Προέδρω της Δημοκρατίας»…

Έωλο είναι και το επιχείρημα του κ. Νουρή περί δύο τοπικών σχεδίων που δεν μπορούν να μπουν σε ένα δήμο. Αυτό που εισηγείται η κυβέρνηση για την Πάφο, δηλαδή ο διαχωρισμός ενός ενιαίου τοπικού σχεδίου ανάπτυξης σε δυο-τρεις δήμους, είναι το λάθος από κάθε άποψη κι όχι το αντίθετο.

Ας παύσει λοιπόν ο κ. Νουρής να αντιτίθεται στη δημιουργία του Δήμου Ακάμα.

Επιμύθιο: Και μιας ο λόγος για την Πέγεια να θυμίσω ότι πριν πέντε χρόνια μια άτυπη συνέλευση πολιτών με είχε κηρύξει σε “persona non grata” γιατί είχα καταγγείλει τα πολεοδομικά/περιβαλλοντικά σκάνδαλα στην περιοχή «Θαλασσινές Σπηλιές» και «Μανίκι» και ζήτησα να κηρυχθεί όλη η παραλιακή ζώνη σε «λευκή ζώνη» μέχρι να ολοκληρωθεί το Τοπικό Σχέδιο. Αυτό παραπέμπει σε μια άλλη αρχή της αστικής δημοκρατίας όπως την διατύπωσε (λένε) ο Βολταίρος : «Κύριε, διαφωνώ με όσα λες, αλλά θα αγωνιστώ μέχρι θανάτου για να έχεις το δικαίωμα να τα λες».

Τέως βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών