Σε άρθρο του νέου τεύχους του περιοδικού Economist αναφερόμενο στο κυπριακό πρόβλημα, διατυπώνεται το ερώτημα «Ανεξέλεγκτο ή αδύνατο να λυθεί;» .
Ο υπότιτλος του άρθρου σχολιάζει πως οι ελπίδες επίλυσης του προβλήματος αρχίζουν να μοιάζουν μη ρεαλιστικές.
Συνεχ΄.ιζοντας αναφέρει ”ενώ οι χώρες της ΕΕ επικρίνουν δυνατά τη Ρωσία για τη δημιουργία ψυχρών συρράξεων στη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, είναι πιο σιωπηλές για τη δική τους περίπτωση της Κύπρου, μια χώρα-μέλος με έναν μη αναγνωρισμένο τουρκοκυπριακό βορρά”.
«Η πικρή εμπειρία συνιστά σκεπτικισμό για τις συνομιλίες στην Κύπρο. Παρόλα αυτά ένας έκτος γύρος είναι σε εξέλιξη», παρατηρεί το περιοδικό αναφερόμενο συνοπτικά στην Κοινή Διακήρυξη του Φεβρουαρίου και στον διορισμό του νέου Ειδικού Απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών.
Σημειώνεται πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, που είχε υποστηρίξει το σχέδιο Ανάν, είναι πρόθυμος για μια συμφωνία: «Γνωρίζει καλά το κόστος μη επίτευξης μίας [λύσης]: από τον κήπο του Προεδρικού στη Λευκωσία (“την τελευταία διαιρεμένη πόλη της Ευρώπης”) μπορεί να δει την ‘τουρκοκυπριακή σημαία’ χρωματισμένη έντονα στον Πενταδάκτυλο».
Κατά τον Economist, δύο νέες εξελίξεις θα έπρεπε να δώσουν ώθηση στους διαπραγματευτές. Η μία είναι τα οικονομικά δεινά της Κύπρου που καθιστούν ελκυστικά τα οφέλη της λύσης ακόμα και τώρα που η οικονομία ανακάμπτει. Επικαλούμενο ανάλυση του περασμένου Μαΐου, το περιοδικό αναφέρει πως η λύση θα μπορούσε να επιφέρει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% επί 20 χρόνια, προσθέτοντας 12.000 ευρώ στο μέσο εισόδημα.
Και όλα αυτά πριν από τη δεύτερη σημαντική εξέλιξη, δηλαδή την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, το αέριο έχει γίνει τώρα απλώς ένα ακόμα εμπόδιο. Γίνεται αναφορά στη δραστηριότητα του τουρκικού Barbaros και την απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να αναστείλει τη συμμετοχή του τις συνομιλίες.
«Ο κ. Έιντε που αυτοαποκαλείται ρεαλιστής αισιόδοξος λέει ότι μπορεί να προκαλέσει την επανέναρξή τους. Αλλά τα κυπριακά σχέδια αξιοποίησης του αερίου χωρίς αγωγό προς την Τουρκία , θα μοιάζουν και πάλι προκλητικά. Δε βοηθά δε ότι οι συνομιλίες ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ βρίσκονται στις καλένδες», αναφέρει το άρθρο.
Στη συνέχεια αναφέρεται ότι πολλοί παρατηρητές αμφιβάλλουν αν μια ομοσπονδιακή λύση θα μπορούσε ποτέ να λειτουργήσει. Σημειώνεται ότι ο νέος Τουρκοκύπριος διαπραγματευτής Εργκιούν Ολγκούν χαρακτηρίζει τις ομοσπονδίες «εξαιρετικά δύσκολες», ιδίως όταν τα συνιστώντα μέρη αυτής δε βρίσκονται σε ισορροπία, αριθμητική στην προκείμενη περίπτωση. Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι ο κ. Έιντε δηλώνει πως ενώ έχει συναντήσει ευρεία συμφωνία για το μέλλον, δεν υπάρχει συμφωνία επί του παρόντος.
Το άρθρο θέτει το ερώτημα του κατά πόσο υπάρχει εναλλακτική. Κάνει αναφορά σε πρόταση του International Crisis Group για δύο χωριστά κράτη εντός της ΕΕ, καθώς και στις απόψεις που διατυπώνονται σε ένα νέο βιβλίο υπό τον ακαδημαϊκό του LSE Τζέιμς Κερ-Λίντσεϊ. Οι περισσότεροι από αυτούς που δίνουν τη δική τους εκτίμηση με τη συμμετοχή τους στο βιβλίο εκφράζουν σκεπτικισμό για την προοπτική λύσης και πολλοί προτείνουν μία πιο χαλαρή ομοσπονδία ή ακόμα και διχοτόμηση.
Σύμφωνα με το περιοδικό, ο κ. Έιντε λέει ότι αν και η ομοσπονδία είναι η καλύτερη λύση, καμία λύση δεν είναι η χείριστη, εννοώντας ότι ίσως απαιτηθεί να δοκιμαστεί κάτι διαφορετικό.
«Η διχοτόμηση θα άνοιγε ξανά τα ‘σύνορα’, θα επέτρεπε την επιστροφή περισσότερων περιουσιών και γης (συμπεριλαμβανομένων των Βαρωσίων) στους Ελληνοκύπριους και θα τερμάτιζε τη ‘διεθνή απομόνωση’ των Τουρκοκυπρίων. Αν αποτύχουν οι τελευταίες συνομιλίες, ίσως έρθει η ώρα της», καταλήγει το άρθρο του Economist.