Η Κίνα προωθεί τη μεγαλύτερη μέχρι τώρα επέκταση του πυρηνικού της οπλοστασίου, εκσυγχρονίζοντας τον ατομικό αποτρεπτικό μηχανισμό της με το βλέμμα σε τυχόν μελλοντικές συγκρούσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, λένε ειδικοί.
Η δεξαμενή σκέψης SIPRI εκτιμά ότι η Κίνα – με τις δεύτερες υψηλότερες αμυντικές δαπάνες πέρυσι στον κόσμο πίσω από τις ΗΠΑ – έχει ένα – μικρού μεγέθους σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία – απόθεμα περίπου 350 πυρηνικών κεφαλών.
Aλλά το απόθεμα αυτό αναπτύσσεται γρήγορα και θα μπορούσε να έχει 1.500 κεφαλές μέχρι το 2035, σύμφωνα με εκτίμηση του Πενταγώνου, που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο.
«Η Κίνα φαίνεται να μην είναι πλέον ικανοποιημένη με μερικές εκατοντάδες πυρηνικά όπλα για να διασφαλίσει την ασφάλειά της», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ματ Κόρντα, της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων.
H «πυρηνική τριάδα» της Κίνας
Από την πρώτη της πυρηνική δοκιμή το 1964, η Κίνα αρκείται στο να διατηρεί ένα σχετικά μέτριο πυρηνικά οπλοστάσιο και έχει υποστηρίξει ότι δεν θα χρησιμοποιήσει ποτέ πρώτη πυρηνικά όπλα σε μια σύγκρουση. Όμως τα τελευταία χρόνια, υπό τον Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, το Πεκίνο έχει ξεκινήσει μια μαζική στρατιωτική προσπάθεια εκσυγχρονισμού που περιλαμβάνει την αναβάθμιση των πυρηνικών του όπλων όχι μόνο για να αποτρέπει τους εχθρούς αλλά και να μπορεί να αντεπιτίθεται εάν αποτύχει η αποτροπή.
«Η Κίνα αναλαμβάνει την πιο σημαντική επέκταση και εκσυγχρονισμό των πυρηνικών της δυνάμεων στην ιστορία της χώρας», δήλωσε ο Ντέιβιντ Λόγκαν, επίκουρος καθηγητής στο Ναυτικό Πολεμικό Κολέγιο των ΗΠΑ. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο την αύξηση της παραγωγής κεφαλών, αλλά και την αναβάθμιση της ικανότητας εκτόξευσής με μια πυρηνική τριάδα: πυραύλους από σιλό, αεροσκάφη και υποβρύχια. «Οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα ή βρίσκονται σε εξέλιξη είναι πολύ σημαντικές» και «θα μετατρέψουν την Κίνα από ένα κράτος που έχει πυρηνική ικανότητα αντιποίνων στην τρίτη μεγάλη πυρηνική δύναμη στον κόσμο», είπε ο Έρικ Χέγκινμποθαμ, του κέντρου Διεθνών Σπουδών του MIT.
«Αυτό θα σηματοδοτήσει την πρώτη φορά στην ιστορία που οι μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις θα χρειαστεί να εξετάσουν όχι έναν πιθανό πυρηνικό ανταγωνιστή, αλλά δύο, και θα έχει επιπτώσεις στον πυρηνικό σχεδιασμό και τη σταθερότητα παντού».
Η Κίνα κατασκευάζει «ταχέως» εγκαταστάσεις εκτόξευσης διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων, με περισσότερα από 300 σιλό συνολικά, όπως ανέφερε πέρυσι το Πεντάγωνο.
Πιθανή συνεργασία Κίνας – Ρωσίας
Η Κίνα έχει τονίσει ότι διατηρεί «την πυρηνική της δύναμη στο χαμηλότερο επίπεδο που απαιτείται για την εθνική ασφάλεια». Και ο Σι Τζινπίνγκ είπε σε κοινή δήλωση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν τον περασμένο μήνα ότι «δεν πρέπει ποτέ» να εξαπολυθεί πυρηνικός πόλεμος.
Μολονότι δεν υπάρχουν δημοσίως διαθέσιμα δεδομένα, η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων έχει υπολογίσει ότι η Κίνα δαπάνησε 11,7 δισεκατομμύρια δολάρια για το πυρηνικό της πρόγραμμα το 2021 – λιγότερο από το ένα τρίτο όσων πιστεύεται ότι ξόδεψαν οι ΗΠΑ.
Επιπλέον, οι ειδικοί λένε ότι υπάρχουν εμπόδια σε οποιαδήποτε ταχεία συσσώρευση του πυρηνικού αποθέματος της Κίνας – κυρίως τα περιορισμένα μέσα για την παραγωγή των σχάσιμων υλικών που χρειάζονται για τις κεφαλές.
Μια πιθανή χείρα βοηθείας θα μπορούσε να έρθει από τη Ρωσία. Το Πεκίνο και η Μόσχα δεσμεύτηκαν να εντείνουν τη συνεργασία για τα πυρηνικά στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής μεταξύ του Σι Τζινπίνγκ και του Πούτιν.
Κορυφαίοι αξιωματούχοι ατομικής ενέργειας από τη Ρωσία συμφώνησαν να βοηθήσουν την Κίνα στην ολοκλήρωση «γρήγορων αντιδραστήρων», οι οποίοι μπορούν να παράγουν σχάσιμο υλικό με πολύ ταχύτερο ρυθμό από ό,τι το καταναλώνουν. Το Πεκίνο επέμεινε ότι η συμφωνία αφορά στο μη στρατιωτικό πυρηνικό του πρόγραμμα, αλλά ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία αποθεμάτων σχάσιμου υλικού για πυρηνικές κεφαλές.
«Θα ήταν τεχνικά δυνατό για την Κίνα να αυξήσει σημαντικά τα αποθέματά της πλουτωνίου με τους νέους αντιδραστήρες ταχείας αναπαραγωγής που χρησιμοποιούν καύσιμα που προμηθεύεται από τη Ρωσία», δήλωσε ο Κόρντα. «Ωστόσο, δεν υπάρχουν δημόσια διαθέσιμες ενδείξεις ότι η Κίνα σκοπεύει να το κάνει».