Ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής της τράπεζας Bert Pijls , δηλώνει ότι η Ελληνική Τράπεζα, βασιζόμενη στην υψηλή ρευστότητά της, στοχεύει να αυξήσει το δανειακό χαρτοφυλάκιό της και να εξεύρει τρόπους αξιοποίησης των ρευστών διαθεσίμων της, προσθέτοντας πως η τράπεζα στοχεύει να διπλασιάσει την παραχώρηση νέων δανείων το 2015 σε σχέση με την περσινή χρονιά.
Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Pijls, ο οποίος ανέλαβε και επισήμως τα καθήκοντά του στα μέσα Ιανουαρίου, τονίζει πως η τράπεζα θα μπορούσε να εμπλακεί και στην αγορά δανειακών χαρτοφυλακίων, καθιστώντας σαφές πως δεν έχει εισέλθει σε τέτοιες συζητήσεις, καθώς δεν υπάρχει το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο που να διευκολύνει τέτοιες συναλλαγές.
Ο κ. Pijls πιστεύει πως τα δανειστικά επιτόκια στην Κύπρο θα αρχίσουν την κάθοδο εφόσον μειώνονται και τα καταθετικά επιτόκια.
Εκτιμά ότι, ακολουθώντας πιο συνετές τραπεζικές πρακτικές, η Ελληνική Τράπεζα στην ουσία βγήκε αλώβητη από την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος το 2012, που οδήγησε την Κυβέρνηση στο μηχανισμό στήριξης. Η τράπεζα κάλυψε τις δυνητικές κεφαλαιακές της ανάγκες από τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς να ζητήσει κρατική στήριξη, σημειώνει.
Ως αποτέλεσμα, λέει ο κ. Pijls, η τράπεζα είδε την καταθετική της βάση να αυξάνεται σταθερά το 2014 και το 2015.
«Ήμασταν μια σχετικά συντηρητική τράπεζα και ως αποτέλεσμα δεν υποβλήθηκε σε οποιαδήποτε διαδικασία εξυγίανσης, ούτε κρατικοποιηθήκαμε ούτε ανακεφαλαιοποιηθήκαμε με ίδια μέσα. Θέλουμε να διατηρήσουμε αυτό το επίπεδο συντηρητισμού και εξετάζουμε τρόπους να επενδύσουμε τα ρευστά διαθέσιμά μας ίσως κάπως διαφορετικά, αλλά πάντα στο πλαίσιο της συνετής διαχείρισης που η τράπεζα είχε στο παρελθόν», προσθέτει ο κ. Pijls .
Ο Ολλανδός τραπεζίτης χαρακτηρίζει «πρόκληση» την υψηλή ρευστότητα της τράπεζας σε συνθήκες χαμηλής ζήτησης δανείων στον απόηχο μιας οικονομικής συρρίκνωσης εδώ και τρία και πλέον χρόνια, αλλά και λόγω των αρνητικών επιτοκίων που επιβάλλει η ΕΚΤ στην υπερβολική ρευστότητα, τονίζοντας δε ότι «νοιώθει πολύ καλά».
«Σε συνθήκες αβεβαιότητας είναι καλύτερα να έχεις ρευστότητα. Η ρευστότητα σημαίνει ότι είσαι ισχυρός, σημαίνει ότι έχεις τη δυνατότητα να μεγαλώσεις», υποδεικνύει.
Σύμφωνα με τον κ. Pijls, ο σημαντικότερος μεσοπρόθεσμος τρόπος είναι η μεγέθυνση του δανειακού χαρτοφυλακίου και η εξέταση τρόπων επένδυσης των ρευστών διαθεσίμων της τράπεζας.
«Το πρώτο βήμα είναι τα δάνεια και το δεύτερο είναι η επένδυση των ρευστών διαθεσίμων με ένα πιο διεκδικητικό τρόπο, χωρίς όμως να αναλαμβάνουμε υπερβολικά επίπεδα κινδύνου», προσθέτει.
Σε σχέση με το σχέδιο παραχώρησης φθηνών εταιρικών δανείων με επιτόκιο από 3%, συνολικού ύψους €70 εκατομμυρίων, ο κ. Pijls είπε πως η τράπεζα σε δύο μόλις βδομάδες έλαβε αιτήσεις δανείων που ανέρχονται σε €45 εκατ.
Έχουμε τον ισολογισμό για αγορά δανειακών χαρτοφυλακίων
Ερωτηθείς κατά πόσον η τράπεζα εξετάζει το ενδεχόμενο απόκτησης δανειακών χαρτοφυλακίων από άλλες τράπεζες, ο κ. Pijls κατέστησε σαφές ότι ο ίδιος δεν έχει εμπλακεί σε τέτοιες συζητήσεις, καθώς δεν υπάρχει το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο, που θα αποσαφηνίζει ζητήματα όπως τη συγκατάθεση του δανειολήπτη, την ιεράρχηση της εξασφάλισης και την προστασία δεδομένων.
«Ωστόσο, εάν ένα δανειακό χαρτοφυλάκιο διατίθετο προς πώληση και εξετάζοντας την τράπεζά μας και τη ρευστότητά μας, θεωρητικά θα ήμασταν ένα, αν όχι το μοναδικό τραπεζικό ίδρυμα με τον ισολογισμό για να εξετάσει αυτού του είδους τις συναλλαγές», λέει.
Η απουσία πλαισίου για εκποιήσεις εμποδίζει το δανεισμό
Ο Ολλανδός τραπεζίτης παρουσιάζεται βέβαιος ότι η Ελληνική Τράπεζα θα διπλασιάσει το δανεισμό της το 2015 σε σύγκριση με το 2014, αλλά προειδοποίησε ότι η απουσία του κατάλληλου πλαισίου για τις εκποιήσεις ενυπόθηκων ακινήτων αποτελεί τροχοπέδη στην παραχώρηση νέων δανείων και παρακωλύει την ανάκαμψη του τομέα των ακινήτων.
«Η απουσία ενός κατάλληλου νομικού πλαισίου, καθιστά την παραχώρηση νέων δανείων πιο δύσκολη. Σημαίνει επίσης μεγαλύτερη δυσκολία για προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην αγορά, οι οποίες θα μπορούσαν να διοχετευθούν είτε απευθείας είτε να προέλθουν από επενδυτικά ταμεία που επιθυμούν να επενδύσουν στον τομέα των ακινήτων στην Κύπρο», εξηγεί.
Σύμφωνα με τον κ. Pijls, οι επενδυτές δεν αρέσκονται στην αβεβαιότητα και ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο που θα ισχύσει μακροπρόθεσμα θα ανοίξει την αγορά και θα ενθαρρύνει τους επενδυτές να επιστρέψουν. «Αυτό είναι κρίσιμο», συμπληρώνει.
Δεν θα κατακλύσουμε την αγορά με ακίνητα
Ωστόσο, ο κ. Bert Pijls διασκεδάζει τις ανησυχίες ότι οι τράπεζες θα εμπλακούν σε μαζικές εκποιήσεις όταν τεθεί σε ισχύ ο νόμος για τις εκποιήσεις.
«Δεν έχω καμία πρόθεση να κατακλύσω την αγορά με ακίνητα και να βγάλω οικογένειες έξω στο δρόμο. Κατανοούμε το μέρος της κοινωνικής ευθύνης που μας αναλογεί», τονίζει, προσθέτοντας ότι ο νόμος θα ενεργήσει ως ένα εργαλείο για να πείσει τους δανειολήπτες να εμπλακούν ενεργά για εξεύρεση μιας συμφωνίας αναδιάρθρωσης, καταπολεμώντας ταυτόχρονα τις στρατηγικές χρεοκοπίες.
Ο κ. Pijls σημειώνει όμως ότι θα χρησιμοποιήσει το εργαλείο των εκποιήσεων σε περίπτωση ξεκάθαρης στρατηγικής χρεοκοπίας. «Όταν γνωρίζουμε ότι ο δανειολήπτης έχει την ικανότητα αποπληρωμής και το δεν το κάνει, ναι θα χρησιμοποιήσουμε το νόμο για τις εκποιήσεις και πιστεύω ότι αυτό είναι το ορθό γιατί οι στρατηγικές χρεοκοπίες θέτουν σε κίνδυνο τις καταθέσεις».
Χαρακτηρίζει τις ανησυχίες που εκφράζονται από πολιτικούς ότι οι τράπεζες θα επιδιώξουν μαζικές εκποιήσεις ως υπερβολικές, επισημαίνοντας πως σε τέτοια περίπτωση οι νομοθέτες θα μπορούσαν να αλλάξουν τη νομοθεσία εκ νέου. «Αλλά τουλάχιστον θα πρέπει να μας δοθεί η δυνατότητα να δείξουμε ότι γνωρίζουμε πώς να χρησιμοποιήσουμε αυτό το εργαλείο», συμπληρώνει.
Παράλληλα, ο κ. Pijls εκτιμά ότι το νομικό πλαίσιο για τις εκποιήσεις αποτελεί προϋπόθεση για την ανάκαμψη του τομέα των ακινήτων, που είναι κρίσιμος και για την επιστροφή της κυπριακής οικονομίας στην ανάκαμψη, καθώς θα διευκόλυνε τις συναλλαγές μεταξύ τραπεζών, αλλά και μεταξύ τραπεζών και μη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
«Πρέπει να υπάρχει σταθερότητα. Αν δείτε χώρες που ανέκαμψαν από κρίσεις στον τομέα των ακινήτων, όπως η Ιρλανδία, είναι επειδή γίνονται συναλλαγές, διατραπεζικές και δυνητικά συναλλαγές μεταξύ τραπεζών και μη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων», προσθέτει.
Σε σχέση με τις αναδιαρθρώσεις, επισημαίνει πως η πλειοψηφία του δανειακού χαρτοφυλακίου της τράπεζας βρίσκεται σε διαδικασία αναδιάρθρωσης, αλλά τόνισε πως ο ίδιος δεν ευνοεί τις «επιφανειακές αναδιαρθρώσεις», καθώς θεωρεί πως οι αναδιαρθρώσεις πρέπει να γίνονται σε ατομική βάση προκειμένου να επιτευχθεί μια μακροχρόνια βιώσιμη λύση και όχι απλά να παρέχεται περίοδος χάριτος.
Επισημαίνει όμως ότι η διαδικασία των αναδιαρθρώσεων, όπως αυτή διέπεται από την οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας, προϋποθέτει μεγάλο διοικητικό φόρτο, ο οποίος καθυστερεί τη διαδικασία, ενώ επιτρέπει στον δανειολήπτη να μπλοκάρει τη διαδικασία αρνούμενος να δώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία.
Ο κ. Pijls, συμφωνεί με τη νέα οδηγία για την παραχώρηση δανείων, καθώς οι πρακτικές του παρελθόντος δεν μπορούν να συνεχιστούν, όπως λέει, αλλά εισηγείται όπως εξεταστεί η ιδέα της αναλογικότητας, υπό την έννοια ότι ένα νοικοκυριό δεν μπορεί να καλείται να συμπληρώσει το ίδιο αριθμό εγγράφων όπως μια μεγάλη επιχείρηση.
Στο ΧΑ μέχρι τον Ιούνιο
Η Ελληνική Τράπεζα στοχεύει να προσδώσει μεγαλύτερη ρευστότητα στη μετοχή της με το να ενταχθεί στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με τον Ολλανδό CEO να λέει ότι η διαπραγμάτευση των τίλων της Ελληνικής αναμένεται να αρχίσει στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
«Εκτιμούμε ότι αυτό θα προσδώσει ρευστότητα στις μετοχές μας και θα είναι πιο επωφελές για τους μετόχους μας», λέει.
Μεταρρυθμίσεις για τόνωση της ανάπτυξης
Ο κ. Pijls χαρακτηρίζει τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας ως ενθαρρυντικές, σημειώνοντας ωστόσο ότι οι προοπτικές εξαρτώνται και από εξωγενείς παράγοντες, όπως τις εξελίξεις στην Ελλάδα, τη Ρωσία και την περιοχή.
«Μπορούν να γίνουν πολλά για τόνωση της ανάπτυξης», προσθέτει ο κ. Pijls και εισηγείται όπως οι Αρχές εξετάσουν το ενδεχόμενο κατάργησης των μεταβιβαστικών τελών, καθώς και το φόρο κεφαλαιουχικών κερδών.
«Χρειαζόμαστε συναλλαγές για να ανακάμψει ο τομέας των ακινήτων», λέει.
Επιπλέον, προτείνει όπως η Κύπρος είναι σε θέση να μεγεθύνει τον τομέα διαχείρισης ταμείων στο πρότυπο του Λουξεμβούργου και της Μάλτας, αφού διαθέτει ένα «εξαίρετο δίκτυο νομικών, φορολογικών και ελεγκτικών υπηρεσιών».
Επισημαίνει, τέλος, ότι θα πρέπει να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος, μέσω ενός συνδυασμού κινήτρων σε αεροπορικές εταιρείες και οργανωτικών ταξιδίων και της αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος.