Η Επιτροπή Νομικών της Βουλής συζητεί νομοσχέδιο για την 8η τροποποίηση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και συγκεκριμένα του Άρθρου 15, μαζί με άλλα δύο συναφή νομοσχέδια, προκειμένου να καταστεί δυνατή πριν τις θερινές διακοπές η ψήφιση νομοθεσίας για υποχρεωτική δημοσιοποίηση και έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων πολιτικών και πολιτειακών αξιωματούχων της Δημοκρατίας, καθώς και άλλων προσώπων.
Η Κυβέρνηση κάλεσε σήμερα, δια του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Ιωνά Νικολάου, τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών όπως προχωρήσουν άμεσα στην προώθηση της ψήφισης των σχετικών νομοσχεδίων που ρυθμίζουν κατά τρόπο σαφή, χωρίς να παρέχεται δυνατότητα αμφισβήτησης, του νομικού πλαισίου που αφορά το Πόθεν Έσχες, πολιτικών αξιωματούχων και άλλων προσώπων.
Στη διάρκεια συνεδρίας της Επιτροπής Νομικών, αλλά και σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι, με την τροποποίηση του Συντάγματος και τις δύο ρυθμίσεις που γίνονται σε σχετικούς νόμους, τόσο η Κυβέρνηση όσο και ο Γενικός Εισαγγελέας πιστεύουν ότι θα ξεπερασθούν οριστικά τα ζητήματα που έχουν εγερθεί αναφορικά με τη συνταγματικότητα των νόμων για το Πόθεν Έσχες, και από την άλλη, θα υπάρξουν αποτελεσματικές ρυθμίσεις όσον αφορά τα θέματα διαφάνειας για τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτικών προσώπων.
“Αφενός”, είπε ο Υπουργός, “η υποχρέωση που ρυθμίζεται βάσει των σχετικών νομοσχεδίων, δηλαδή να υπάρχει μια ομάδα εμπειρογνωμόνων λογιστών – ελεγκτών, οι οποίοι να ελέγχουν τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων των πολιτικών προσώπων και αφετέρου η δημοσιοποίηση των δηλώσεων, καθώς επίσης και της έκθεσης των εμπειρογνωμόνων, είναι στοιχεία επαρκή, τα οποία θα συμβάλουν στη διαφάνεια, κάτι που είναι και δικός μας στόχος”.
Αναφερόμενος στην πρόσφατη σύγκληση του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης της ΕΕ, ο κ. Νικολάου είπε ότι “κατά τη συνάντηση, τέθηκε ενώπιον των Υπουργών, Έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία συντάχθηκε μετά από αξιολογήσεις που έγιναν από την Επιτροπή GRECO του Συμβουλίου της Ευρώπης –και μάλιστα γίνεται ειδική αναφορά σε ένα έκαστο από τα κράτη μέλη περιλαμβανομένης και της Κύπρου- όπου γίνεται μεν αναφορά στην απαίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας από τους Υπουργούς του να δημοσιοποιήσουν τις δηλώσεις των περιουσιακών τους στοιχείων, καθώς υποδεικνύει, την ίδια στιγμή, ότι αυτή η δημοσιοποίηση που έγινε κατόπιν απαίτησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, θα πρέπει να ρυθμισθεί νομοθετικά, ούτως ώστε αυτή να εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση και για οποιοδήποτε πολιτικό πρόσωπο”.
Επιπρόσθετα, συνέχισε ο κ. Νικολάου, “γίνεται και η διαπίστωση ότι, στο δικό μας νομοθετικό πλαίσιο, χρειάζεται να υπάρξουν και μηχανισμοί ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων, κάτι το οποίο ρυθμίζεται στα σχετικά νομοσχέδια, τα οποία είναι κατατεθειμένα στη Βουλή των Αντιπροσώπων”.
“Έτσι, έχουμε ζητήσει σήμερα, εκ νέου, από την Επιτροπή Νομικών”, δήλωσε ο Υπουργός, “να προχωρήσουν στην έγκριση της σχετικής νομοθεσίας κατά τέτοιο τρόπο που αυτή να μην επιτρέψει ξανά να υπάρξουν οι οποιεσδήποτε αμφισβητήσεις ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου για θέματα συνταγματικότητας”.
Ο Υπουργός εξέφρασε την πεποίθηση ότι “τα νομοσχέδια, τα οποία είναι κατατεθειμένα στη Βουλή, αποτελούν μια ικανοποιητική ρύθμιση προς αποφυγή αυτού του ενδεχομένου”.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το πότε κατατίθενται τα στοιχεία των αξιωματούχων, ο Υπουργός Δικαιοσύνης ανέφερε ότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, τα περιουσιακά στοιχεία κατατίθενται εντός τριών μηνών από την ανάληψη των καθηκόντων, κάθε τρία έτη και εντός τριών μηνών μετά την αποχώρηση τους από το πολιτειακό αξίωμα.
“Μετά την κατάθεση των δηλώσεων περιουσίας”, είπε, “θα γίνεται δημοσιοποίηση της δήλωσης μαζί με την έκθεση ελέγχου των περιουσιακών στοιχείων και η έκθεση συντάσσεται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και με αυτό τον σκοπό θα μπορεί να υπάρξει πλήρης γνώση όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία κάθε προσώπου και μέσω αυτής η απαιτούμενη διαφάνεια”.
Όπως ανέφερε στους δημοσιογράφους ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Σωτήρης Σαμψών, “μετά την τροποποίηση του Άρθρου 15 του Συντάγματος, θα προωθηθούν τα δύο νομοσχέδια που κρίνονται αναγκαία μετά την ακυρωτική Απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου”.
“Το Άρθρο 15 του Συντάγματος”, είπε ο κ. Σαμψών, “διασφαλίζει το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και προβλέπει ότι δεν χωρεί επέμβαση κατά του δικαιώματος τούτου, εκτός εάν η επέμβαση προβλέπεται από το Νόμο και εάν είναι αναγκαία για το συμφέρον της Δημοκρατίας, για την ασφάλεια της Δημοκρατίας και τη συνταγματική τάξη”.
“Ακριβώς, ένεκα της Απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου”, είπε ο Πρόεδρος της Επιτροπής, “για να μπορέσει να κριθεί συνταγματικός ο νόμος από εδώ και στο εξής, θα πρέπει να τύχει ανάλογης τροποποίησης και το Άρθρο 15 του Συντάγματος, έτσι ώστε να καλύπτει και να δικαιολογεί τους νόμους οι οποίοι θα ψηφισθούν για τη δήλωση και κατάθεση δήλωσης για περιουσιακά στοιχεία και τη δημοσιοποίησή τους”.
“Αυτό που απασχολεί την Επιτροπή Νομικών”, δήλωσε ο κ. Σαμψών, “έχει να κάνει με το εύρος της κάλυψης και ποια πρόσωπα θα συμπεριληφθούν στον κατάλογο εκείνων που θα υποχρεωθούν να υποβάλουν αυτήν τη δήλωση περιουσιακών στοιχείων και έχει αποφασισθεί ότι και το θέμα αυτό θα συζητηθεί την προσεχή Τετάρτη ως ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των Μελών της Επιτροπής και μετέπειτα θα επανακληθούν το Υπουργείο Δικαιοσύνης και ο Γενικός Εισαγγελέας αλλά και πρόσωπα τα οποία υπάρχει σκέψη να συμπεριληφθούν στον κατάλογο αυτόν, ούτως ώστε α ακουσθούν και οι δικές τους απόψεις”.
“Η μόνιμη θέση του ΑΚΕΛ, θέση η οποία εδώ και ένα περίπου έτος έγινε και θέση της Επιτροπής Νομικών”, είπε σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, “είναι ότι υποχρέωση υποβολής του Πόθεν Έσχες δεν πρέπει να αφορά μόνον τα αυτονόητα, δηλαδή τους αξιωματούχους του κράτους, Υπουργούς, Βουλευτές, Δημάρχους, αλλά όλοι, όσοι διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα και όλοι εκείνοι, οι οποίοι με τις αποφάσεις τους έχουν θέση εξουσίας στο κράτος και στην πολιτεία, πρέπει να έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης Πόθεν Έσχες και κανένας δεν πρέπει να είναι υπεράνω του Νόμου και κανένας δεν πρέπει να θεωρείται εκ προοιμίου ότι εξαιρείται”.
Αυτό, πρόσθεσε ο κ. Δαμιανού, “καθορίζει η αρχή της ισονομίας και της ισοπολιτείας και για αυτό, ως ΑΚΕΛ, θέσαμε ως προϋπόθεση προς συζήτηση γενικά του Πόθεν Έσχες τη διεύρυνση του καταλόγου, του πεδίου εφαρμογής δηλαδή, για να περιλάβει όλες τις εξουσίες και όλους τους αξιωματούχους, ανεξάρτητους αξιωματούχους, Επιτρόπους, Ρυθμιστές και όσους διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, ιδιαιτέρως εκείνους που ευρίσκονται σε πολύ υψηλές κλίμακες της Δημόσιας Υπηρεσίας”.
“Από εκεί και πέρα”, είπε ο κ. Δαμιανού, “το κατά πόσον θα υπάρξει ή όχι τροποποίηση του Συντάγματος, έχουμε πει ότι την ερχόμενη εβδομάδα, στην Επιτροπή Νομικών, θα συνεχίσουμε τη συζήτηση αυτή, για να δούμε εάν θα καταλήξουμε σε συγκλίσεις για το πώς θα προχωρήσουμε στη συνέχεια”.
Σε ερώτηση εάν θα περιληφθούν στον κατάλογο και ιδιοκτήτες τηλεοπτικών σταθμών, ο κ. Δαμιανού είπε ότι γίνεται “μια γενικότερη συζήτηση” και, “όταν μιλούμε”, πρόσθεσε, “για διαπλοκή ιδιωτικού κεφαλαίου και πολιτείας, ουδείς εξαιρείται και, χωρίς να υπάρχει η οιαδήποτε μομφή για οποιονδήποτε, θεωρούμε ότι η σύγχρονη τάση είναι εκεί και όπου υπάρχει σχέση πολιτείας με οποιεσδήποτε άλλες δραστηριότητες, αυτές να περιλαμβάνονται για σκοπούς διαφάνειας”.
“Το κατά πόσον αυτό θα αφορά και την ιδιοκτησία των μέσων μαζικής επικοινωνίας ή επιχειρηματικές δραστηριότητες θεσμών της Κύπρου, που σήμερα εξαιρούνται”, συνέχισε ο κ. Δαμιανού, “είναι ζητήματα που θα δούμε κατά τις επόμενες ημέρες” και, “στο πλαίσιο της ευρύτερης προσέγγισης”, όπως είπε, θα εξετασθούν και θέματα Πόθεν Έσχες δικαστικών αλλά και εκκλησιαστικών αξιωματούχων, Επισκόπων ή/ και του Αρχιεπισκόπου, όμως πάντοτε “σεβόμενοι το Σύνταγμα και την αρχή για τη διαφάνεια στις επιχειρηματικές δραστηριότητες”.