Γραπτή δήλωση του Υπουργού Οικονομικών κ. Μάκη Κεραυνού για την αναβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας από τους Οίκους Moody’s και DBRS
Ο Οίκος Πιστοληπτικής Αξιολόγησης Moody’s, με ανακοίνωση του, προχώρησε σε διπλήαναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Ba1 με θετική προοπτική, στο Baa2 με σταθερή προοπτική.
Με την αναβάθμιση αυτή, η Κυπριακή Δημοκρατία κατατάσσεται πλέον στην επενδυτική βαθμίδα από όλους τους διεθνείς Οίκους αξιολόγησης και μάλιστα κατά δύο βαθμίδες εντός της επενδυτικής περιοχής, με εξαίρεση της αξιολόγηση του Οίκου DBRS που κατατάσσει την Κύπρο σε επίπεδο τριών βαθμίδων μέσα στην επενδυτική περιοχή.
Η αναβάθμιση κατά δύο βαθμίδες και η κατάταξη της κυπριακής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα από τον Οίκο Moody’s, μετά από σχεδόν 11 χρόνια, απεικονίζει τις αξιοσημείωτες επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον διεθνώς και αντικατοπτρίζει τις προσπάθειες της κυβέρνησης για εφαρμογή μιας αποδοτικής οικονομικής πολιτικής, με στόχο τη στήριξη της ευρωστίας της οικονομίας, των δημόσιων οικονομικών και του τραπεζικού τομέα. Οι σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, σε συνδυασμό με την υλοποίηση περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU (NGEU), υποστηρίζουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, σύμφωνα με τον Οίκο Moody’s. Η δημοσιονομική ευρωστία της Κύπρου έχει βελτιωθεί σημαντικά, ενώ η πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους (η οποία είχε προσωρινά διακοπεί λόγω των οικονομικών και δημοσιονομικών επιπτώσεων της πανδημίας) σύμφωνα με τον Οίκο Moody’s, αναμένεται να συνεχιστεί. Επιπρόσθετα, ο ίδιος Οίκος αναφέρει ότι η συνεχιζόμενη ενδυνάμωση του τραπεζικού τομέα περιορίζει οποιουσδήποτε κινδύνους ενδεχόμενων υποχρεώσεων για το κράτος και στηρίζει την περαιτέρω μεγέθυνση του ΑΕΠ, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη.
Η σταθερή προοπτική εξισορροπεί τις θετικές αυτές τάσεις έναντι των υπολειπόμενων προκλήσεων. Οι προκλήσεις συμπεριλαμβάνουν την πιθανή επιβράδυνση προόδου στην υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου (NRRP) με βάση τις εκτιμήσεις Οίκου Moody’s, τους εναπομείναντες κινδύνους οι οποίοι σχετίζονται με το τραπεζικό σύστημα και που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη θετική οικονομική και δημοσιονομική δυναμική καθώς και τους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή στους οποίους εκτίθεται η Κύπρος και που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ανάπτυξη περισσότερο από όσο εκτιμάται επί του παρόντος.
Ο Οίκος επισημαίνει ότι η προοπτική ταχύτερης από ότι αναμένεται βελτίωσης στους δημοσιονομικούς δείκτες και τους δείκτες χρέους θα ασκούσε ανοδική πίεση στην πιστοληπτική αξιολόγηση. Η ιδιαίτερα υψηλή απορρόφηση κονδυλίων της ΕΕ και η αποτελεσματική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, ιδίως στους τομείς του δικαστικού συστήματος και του ελέγχου της διαφθοράς, θα μπορούσε να είναι ακόμα ένα θετικό σημείο ως προς την κατεύθυνση αυτή, καθώς η ώθηση ενδεχόμενης ανάπτυξης και η ενδυνάμωση των ιδρυμάτων και της διακυβέρνησης θα μπορούσε να είναι σημαντικά μεγαλύτερη από ότι εκτιμάται στο παρόν στάδιο από τον εν λόγω Οίκο. Η περαιτέρω μείωση της έκθεσης του κράτους στους κινδύνους του τραπεζικού τομέα μέσω της συνεχιζόμενης απομόχλευσης του τελευταίου, σε συνδυασμό με την ουσιαστική ενδυνάμωση των κυπριακών τραπεζών, θα μπορούσε επίσης να συμβάλει θετικά στην ανοδική πορεία της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μέλλον.
Ταυτόχρονα, με σχετική ανακοίνωσή του, ο διεθνής Οίκος Πιστοληπτικής Αξιολόγησης DBRS Morningstar αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας από BBB σε «ΒΒΒ (high)» και επιβεβαίωσε την προοπτική της σε σταθερή.
Ο Οίκος DBRS στηρίζει την απόφασή του για αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε «ΒΒΒ(high)» στην πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους και την προσδοκία ότι θα συνεχίσει να μειώνεται τα επόμενα χρόνια, στην οικονομική ανάπτυξη, που ακόμη και εάν μειώνεται παραμένει μεταξύ των ισχυρότερων στην ευρωζώνη και την προβλεπόμενη αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, η οποία εκτιμάται στο 2,4% το 2023 και στο 2,7% το 2024.
Ο Οίκος DBRS θεωρεί ότι η νέα κυβέρνηση θα συνεχίσει να ακολουθεί συνετή δημοσιονομική πολιτική. Το πρόγραμμα σταθερότητας της κυβέρνησης στοχεύει σε πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα 3,2% του ΑΕΠ το 2023 και 3,7% το 2024.
Επιπλέον, ο Οίκος σημειώνει ότι οι κίνδυνοι από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική αστάθεια, που είχαν αυξηθεί κατά την προηγούμενη αναθεώρηση που έγινε τον Μάρτιο του 2023, έχουν υποχωρήσει τους τελευταίους μήνες. Στον τραπεζικό τομέα, παρόλο που η υλοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων παραμένει ένας σημαντικός κίνδυνος, ο Οίκος δεν αναμένει αντιστροφή της πτωτικής πορείας στους δείκτες χρέους τα επόμενα χρόνια. Η βελτίωση στη «Δημοσιονομική Διαχείριση και Πολιτική» και το «Χρέος και την Ρευστότητα» είναι οι βασικοί παράγοντες για την αναβάθμιση.
Η αξιολόγηση της Κύπρου σε BBB (high) και της προοπτικής σε σταθερή σύμφωνα με τον οίκο υποστηρίζεται επίσης από το σταθερό πολιτικό περιβάλλον, τις υγιείς δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια και το ευνοϊκό προφίλ του δημόσιου χρέους. Επιπλέον, ο Οίκος DBRS συνεχίζει να θεωρεί τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ ως σημαντική βάση για θεσμική ποιότητα. Από την άλλη πλευρά, η Κύπρος αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές προκλήσεις λόγω του υψηλού ακόμη αποθέματος κληροδοτημένων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) στον τραπεζικό τομέα και του συγκριτικά χαμηλού επιπέδου παραγωγικότητας εργασίας της οικονομίας. Επιπλέον, οι αξιολογήσεις της Κύπρου εξακολουθούν να περιορίζονται από το μικρό μέγεθος της οικονομίας της που βασίζεται στις υπηρεσίες, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη σε εξωτερικούς κραδασμούς.
Ο Οίκος τονίζει ως τους σημαντικότερους παράγοντες για την μελλοντική αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη διατήρηση οικονομικής ανάπτυξης και ισχυρής δημοσιονομικής επίδοσης, αυξημένης οικονομικής ανθεκτικότητας και βελτίωση της παραγωγικότητας εργασίας.
Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα ενόψει και των προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει όπως η συνέχιση του πολέμου στη Ουκρανία, οι πληθωριστικές πιέσεις και η ενεργειακή κρίση, με τρόπο υπεύθυνο όσον αφορά την ανάπτυξη και την απασχόληση (συγκράτηση ανεργίας) και τα δημόσια οικονομικά. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, το Υπουργείο Οικονομικών στηρίζει την κυπριακή οικονομία και το κοινωνικό σύνολο, κατά τρόπο στοχευμένο και ευέλικτο προωθώντας τα κατάλληλα οικονομικά σχέδια τα οποία θα επιτρέψουν τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των προσφερόμενων ευρωπαϊκών κονδυλίων και προγραμμάτων.