Την ετοιμότητα της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Οικονομικών να συζητήσουν τυχόν ανακατανομή δαπανών ή ακόμη διαφοροποίηση στο σκέλος των δαπανών στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2014, με την προϋπόθεση ότι η οροφή των δαπανών, συνολικά, δεν θα αυξηθεί, εξέφρασε σήμερα ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης.
«Με δεδομένο ότι η οροφή των δαπανών, συνολικά, δεν θα αυξηθεί, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε τυχόν ανακατανομή δαπανών ή ακόμη διαφοροποίηση στο σκέλος των δαπανών με την προϋπόθεση ότι θα έχουν προκύψει πρόσθετες εξοικονομήσεις. Αν αυτό πράγματι θέλουν να προωθήσουν κάποια πολιτικά κόμματα είμαστε έτοιμοι και να ακούσουμε και να συνεργαστούμε», ανέφερε μετά το πέρας της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών κατά τη διάρκεια της οποίας ξεκίνησε η συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2014.
Την ίδια ώρα βουλευτές έκαναν λόγο για την ανάγκη περαιτέρω μειώσεων στους μισθούς των υψηλόμισθων στο δημόσιο έτσι ώστε να περιοριστούν οι περικοπές αναπτυξιακών και κοινωνικών δαπανών.
Στις δηλώσεις του μετά το πέρας της συνεδρίας, ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι προσβλέπει σε ένα αυστηρό και ενδελεχή έλεγχο από την Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής και τη Βουλή γενικότερα καθώς θεωρεί ότι «η ευθύνη της Βουλής είναι τουλάχιστο εξίσου σημαντική με αυτή της Κυβέρνησης σε σχέση με τη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών». Διαβεβαίωσε παράλληλα ότι η συνεργασία του Υπουργείου Οικονομικών με τη Βουλή θα είναι συνεχής και δεδομένη.
Ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε πως βασικό χαρακτηριστικό του κρατικού προϋπολογισμού για το 2014 είναι η μείωση των δαπανών «το οποίο δεν είναι τόσο αποτέλεσμα πολιτικής επιλογής αλλά κάτι που προκύπτει από την αμείλικτη πραγματικότητα και τα οικονομικά δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί».
«Τα περιθώρια για αύξηση των δαπανών πολύ απλά δεν υπάρχουν. Η Κύπρος είναι αποκλεισμένη από τις αγορές και δεν μπορεί να δανειστεί από την Άνοιξη του 2011. Το μόνο περιθώριο που έχουμε στη διάθεση μας για να ξοδέψουμε περισσότερο από όσα αναμένουμε να εισπράξουμε είναι τα όσα η Δανειακή Σύμβαση μας προσφέρει» δήλωσε.
Σε σχέση με τις επικρίσεις όσων διαμαρτύρονται για τις εξοικονομήσεις, ο Υπουργός Οικονομικών διερωτήθηκε κατά πόσο η Κυβέρνηση είχε περισσότερα να ξοδέψει και τα βάζει στην άκρη ή κατά πόσο υπάρχουν αποθέματα τα οποία μένουν αναξιοποίητα ή κατά πόσο η Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να διαχειριστεί μια κατάσταση που αφέθηκε να δημιουργηθεί και η οποία επιβάλλει τη λήψη ανάλογα δύσκολων αποφάσεων όπως αυτές που έχουν ληφθεί σε σχέση με την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού.
Διεμήνυσε δε προς όσους ζητούν αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών, ότι η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμοι να ακούσουν τις εισηγήσεις τους για τις ισόποσες εξοικονομήσεις από άλλες πηγές έτσι ώστε να γίνει ανακατανομή των δαπανών προς την κατεύθυνση που εισηγούνται. «Είμαστε έτοιμοι. Αλλά να γνωρίζουμε πως η αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών δεν μπορεί να γίνει με τα λόγια αλλά με τέτοιες πράξεις. Αν εξοικονομήσουμε από αλλού βεβαίως να ενισχύσουμε τις αναπτυξιακές δαπάνες» σημείωσε, αναφέροντας παράλληλα πως θέση της Κυβέρνησης ωστόσο είναι ότι η ανάπτυξη κατά κύριο λόγο θα προκύψει από τον ιδιωτικό τομέα.
Εξήγησε πως είναι γι’ αυτό το λόγο που η Κυβέρνηση φρόντισε να μην επιβάλει πρόσθετα φορολογικά βάρη στον ιδιωτικό τομέα, αποφεύγοντας έτσι να μεταθέσει τη λιτότητα από το κράτος στους πολίτες και τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. «Είναι η ώρα και το κράτος να πράξει αυτό οι συνθήκες επιβάλλουν και να μειώσει τις δαπάνες του και αυτή είναι η ξεκάθαρη πολιτική κατεύθυνση και θέση της Κυβέρνησης», δήλωσε.
Κληθείς να διευκρινίσει κατά πόσο υπάρχει το ενδεχόμενο η Κυβέρνηση να συζητήσει περαιτέρω μειώσεις στους μισθούς σε περίπτωση που το θέσουν οι Βουλευτές, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι δεν είναι ο ίδιος που πρέπει να προβεί σε διευκρινίσεις σε σχέση με ένα τέτοιο ενδεχόμενο αλλά η ίδια η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και επανέλαβε ότι το Υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμο να συνεργαστεί με τη Βουλή προς αυτή την κατεύθυνση.
Σημείωσε ωστόσο ότι η Κυβέρνηση έχει ολοκληρώσει το σχεδιασμό της έχοντας καταθέσει ένα προϋπολογισμό ο οποίος κινείται εντός των στόχων του Μνημονίου και των στόχων που η οικονομική πραγματικότητα επιβάλλει.
«Με δεδομένο ότι η οροφή των δαπανών, συνολικά, δεν θα αυξηθεί, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε τυχόν ανακατανομή δαπανών ή ακόμη διαφοροποίηση στο σκέλος των δαπανών με την προϋπόθεση ότι θα έχουν προκύψει πρόσθετες εξοικονομήσεις. Αν αυτό πράγματι θέλουν να προωθήσουν κάποια πολιτικά κόμματα είμαστε έτοιμοι και να ακούσουμε και να συνεργαστούμε» σημείωσε.
Ερωτηθείς κατά πόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι η ύφεση κατά το 2014 θα είναι τελικά πιο μικρή, όπως έγινε και το 2013, ο κ. Γεωργιάδης απάντησε αρνητικά, λέγοντας πως το Υπουργείο Οικονομικών δεν έχει προβεί σε διαφοροποίηση προς το καλύτερο των εκτιμήσεων του για το 2014 και πως δεν πρόκειται να προχωρήσει το Υπουργείο Οικονομικών σε εκτιμήσεις οι οποίες να είναι πρόωρες ή υπεραισιόδοξες.
Τόνισε δε πως το 2014 πρέπει να είναι και θα είναι, όπως είπε, η χρονιά κατά την οποία θα ληφθούν οι πιο καθοριστικές αποφάσεις για την αλλαγή με στόχο τη διόρθωση όσων οδήγησαν την κυπριακή οικονομία σε αυτή την πολύ δύσκολη θέση, τόσο σε σχέση με τη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών όσο και σε σχέση με διαρθρωτικές αλλαγές και τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος.
«Είναι η ώρα που θα πρέπει να λάβουμε και να εφαρμόσουμε αποφάσεις οι οποίες στο παρελθόν αναβάλλονταν» πρόσθεσε καταλήγοντας.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νικόλας Παπαδόπουλος ανέφερε ότι με δεδομένη τη διαπίστωση ότι το 2014 θα είναι η χειρότερη χρονιά της κυπριακή ύφεσης, δυστυχώς ο προϋπολογισμός για το 2014 θα είναι ένας «προϋπολογισμός λιτότητας και δύσκολων αποφάσεων».
Πρόσθεσε ωστόσο πως θα πρέπει να αναγνωριστούν και οι δυσκολίες αλλά και η προσπάθεια του Υπουργού Οικονομικών κατά την προετοιμασία αυτού του προϋπολογισμού, καθώς «το ασφυκτικό πλαίσιο του Μνημονίου, οι αμείλικτοι δημοσιονομικοί στόχοι, η αβεβαιότητα του τραπεζικού συστήματος, η ύφεση και η συνεχής συρρίκνωση των δημοσίων εσόδων καθόρισαν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό τις περικοπές και τις εξοικονομήσεις που περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός».
Ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε πως ως εκ τούτου ο προϋπολογισμός για το 2014 «δεν είναι προϋπολογισμός επιλογής αλλά προϋπολογισμός έκτακτης ανάγκης» για να προσθέσει πως «ο πραγματικός συντάκτης αυτού του προϋπολογισμού δεν είναι ούτε ο Υπουργός Οικονομικών, ούτε η Κυβέρνηση ούτε καν η Τρόικα» και πως «οι σκιώδεις συντάκτες αυτού του προϋπολογισμού είναι η καθυστέρηση, η ευθυνοφοβία, ο λαϊκισμός και η εγκληματική αμέλεια των προηγούμενων χρόνων που βύθισαν τη χώρα και το λαό στην χρεοκοπία».
Έκανε λόγο για πρακτικές δυσκολίες που θα δημιουργηθούν από τις σημαντικές περικοπές δαπανών που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, ιδιαίτερα σε σημαντικούς τομείς της κυβερνητικής υπηρεσίας και οι οποίες, όπως είπε, ενδεχομένως να οδηγήσουν σε μείωση της ποιότητας παροχής βασικών υπηρεσιών.
Ανέφερε ακόμη ότι η μείωση των δαπανών για την ανάπτυξη μαζί με την αβεβαιότητα που συνεχίζει να επικρατεί στο τραπεζικό σύστημα και χωρίς να προβλέπεται αναπλήρωση του κενού από την ιδιωτική πρωτοβουλία, οδηγεί σε προβλέψεις που όχι απλά ανησυχητικές αλλά «που τρομοκρατούν», σε ό,τι αφορά την ανεργία και τη φτώχεια.
Ανέφερε πως ως εκ τούτου η προσπάθεια για επανεκκίνηση της οικονομίας θα πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος του προϋπολογισμού του 2014 αλλά και πως δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να επανακτήσει η κυπριακή οικονομία την εμπιστοσύνη των αγορών, των καταθετών και των δανειστών από την τήρηση των δεσμεύσεων που ανέλαβε η Κυπριακή Δημοκρατία.
Έκανε τέλος λόγο για ένα ενθαρρυντικό και σημαντικό σημάδι που θα πρέπει να αναδειχθεί «ότι τα δημοσιονομικά δεδομένα για το 2013 φαίνεται να είναι ελαφρώς καλύτερα από τις αρχικές προβλέψεις και εκτιμήσεις της Τρόικας», αναφέροντας πως υπάρχει περιθώριο βελτίωσης των δημοσιονομικών δεδομένων νοουμένου ότι θα λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις τη σωστή στιγμή.
Από την πλευρά του ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Σταύρος Ευαγόρου ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ θεωρεί πως «ο πρώτος προϋπολογισμός της κυβέρνησης Αναστασιάδη και ο πρώτος μνημονιακός προϋπολογισμός που εγκρίνεται σίγουρα με τις ευλογίες της Τρόικας» είναι ένας προϋπολογισμός που «σίγουρα διαπνέεται από την κλασική νεοφιλελεύθερη φιλοσοφία, ένας προϋπολογισμός κουρεμένος κατά 626 εκ. ευρώ, ένας προϋπολογισμός που ακολουθεί την πεπατημένη αυτής της φιλοσοφίας, λιτότητα που οδηγεί στην ύφεση, σε νέα μέτρα λιτότητας και περαιτέρω ύφεση».
«Μπήκαμε δηλαδή» πρόσθεσε, «στη λογική του φαύλου κύκλου λιτότητας – ύφεσης, που είχαν μπει και άλλες χώρες οι οποίες υπέγραψαν Μνημόνιο».
Ο κ. Ευαγόρου ανέφερε πως ο προϋπολογισμός για το 2014 είναι δυστυχώς αντιαναπτυξιακός «αφού κατακρεουργεί πραγματικά την ανάπτυξη κατά 20% με γενικευμένες περικοπές αδιάκριτες και χωρίς ιεράρχηση».
Δήλωσε πως την ίδια στιγμή ο προτεινόμενος προϋπολογισμός «διαταράσσει βάναυσα και την κοινωνική συνοχή» καθώς πέρα από τη μείωση των κοινωνικών παροχών κατά 126,5 εκ. ευρώ, αν συγκριθεί με αυτόν του 2011, από 1,2 δισ. ευρώ οι κοινωνικές παροχές μειώνονται στα 800 περίπου εκ. ευρώ.
Για να προσθέσει ότι ο προϋπολογισμός για το 2014 πλήττει ιδιαίτερα τα πλέον ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού και ιδιαίτερα τους συνταξιούχους.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ είπε ακόμα πως με δεδομένο ότι η ανάπτυξη είναι ζητούμενο για επανεκκίνηση της οικονομίας, «ίσως θα πρέπει να επανεξεταστεί το θέμα των περικοπών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις δαπάνες λειτουργίας της κρατικής μηχανής και των ημικρατικών οργανισμών σε μια προσπάθεια να εξευρεθούν περισσότεροι πόροι και κονδύλια για την ανάπτυξη», λέγοντας πως μόνο μέσα από την ανάπτυξη μπορούν να δημιουργηθούν έσοδα αλλά και θέσεις εργασίας.
Αναφέροντας πως θα πρέπει ο οποιοσδήποτε κρατικός προϋπολογισμός να αντικατοπτρίζει και να εκφράζει την προσπάθεια ο τόπος να εξέλθει από τη βαθιά οικονομική κρίση, ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Νίκος Νικολαΐδης έκανε λόγο για 4 βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Κυβέρνηση και οι οποίες έχουν να κάνουν με τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα, τα δημοσιονομικά προβλήματα, την ανάπτυξη και καταπολέμηση της ανεργίας και την προστασία της κοινωνικής συνοχής.
Ο κ. Νικολαΐδης είπε ότι εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται ο προϋπολογισμός για το 2014 να έχει τις δυνατότητες να ανταποκριθεί αποτελεσματικά σε αυτές τις βασικές προκλήσεις.
Ανέφερε ότι το κυριότερο στοιχείο του προϋπολογισμού για το 2014 είναι η λιτότητα, «που επιχειρείται μέσα από γενικευμένες περικοπές δαπανών».
«Μειώνονται μεν οι λειτουργικές δαπάνες της κρατικής μηχανής αλλά ταυτόχρονα μειώνονται σε μεγαλύτερο ποσοστό και οι αναπτυξιακές δαπάνες» είπε, προσθέτοντας ότι η μείωση των αναπτυξιακών δαπανών, ιδιαίτερα σε μια περίοδο βαθειάς οικονομικής κρίσης, «είναι ένα τεράστιο λάθος» και εκπέμπει μια εικόνα έλλειψης αισιοδοξίας και εμπιστοσύνης την στιγμή που χρειάζεται τόνωση της εμπιστοσύνης προς την κυπριακή οικονομία.
Ανέφερε ακόμη ότι ο προϋπολογισμός προνοεί μεγάλη μείωση στις κοινωνικές δαπάνες κατά 126,5 εκ. ευρώ «σε μια περίοδο που οι πολίτες χρειάζονται ένα μήνυμα κρατικής προστασίας για να αντιμετωπίσουν τα πολλά και δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζουν».
Διαβεβαίωσε τέλος ότι η ΕΔΕΚ θα προσπαθήσει να συμβάλει έτσι ώστε να προκύψει ένας προϋπολογισμός «όσο το δυνατό πιο οικονομικά σωστός και κοινωνικά ευαίσθητος».
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης είπε ότι πρόκειται για το δεύτερο μνημονιακό προϋπολογισμό, και όχι τον πρώτο, ο οποίος περιλαμβάνει μέτρα λιτότητας, περιορισμό των δαπανών και από τον οποίο απουσιάζει το στοιχείο της ανάπτυξης.
Ο κ. Περδίκης ανέφερε ότι οι Οικολόγοι θεωρούν ότι τα μέτρα λιτότητας, σε μεγάλο βαθμό, είναι αναγκαστικά και αναγκαία, αλλά και πως στον προϋπολογισμό υπάρχει έλλειψη του στοιχείου της στόχευσης. «Θεωρούμε ότι υπάρχουν δυνατότητες αντί η Κυβέρνηση να στρέφεται προς τους ανθρώπους που εργάζονται στις ουσιώδεις και πολύ σημαντικές υπηρεσίες με το σύστημα της βάρδιας και να συμπιέζει ακόμη περισσότερο τα εισοδήματα τους δημιουργώντας κινδύνους για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, θα πρέπει να στραφεί προς τους υψηλόμισθους του δημοσίου» δήλωσε, αναφέροντας πως το Κίνημα Οικολόγων προτίθεται να καταθέσει πρόταση νόμου η οποία θα προνοεί «να μην υπάρχει κανένας εργαζόμενος στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που να παίρνει βασικό μισθό ανώτερο από αυτόν του Υπουργού».
Χαρακτήρισε δε απαράδεκτο το να «εντοπίζονται διευθυντές ημικρατικών οργανισμών οι οποίοι να παίρνουν βασικό μισθό διπλάσιο και τριπλάσιο από τον Υπουργό ο οποίος εποπτεύει αυτόν τον ημικρατικό οργανισμό» και το «να υπάρχουν γενικοί διευθυντές ή γραμματείς σε Δήμους που η βασική τους αμοιβή να είναι διπλάσια αυτής του Υπουργού Εσωτερικών ο οποίος εποπτεύει και προΐσταται της τοπικής αυτοδιοίκησης».
«Κανένας δεν πρέπει να παίρνει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μισθό μεγαλύτερο από αυτόν του Υπουργού» πρόσθεσε.
Ανέφερε ακόμη στον προϋπολογισμό του 2014 υπάρχουν δυνατότητες για περαιτέρω στοχευμένες εξοικονομήσεις νοουμένου ότι αυτές οι στοχευμένες εξοικονομήσεις θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία νησίδων ανάπτυξης.