Ο κυπριακός λαός βίωσε τραγωδίες, προσφυγιά, συμφορές και αδικία. Μια αδικία που ακόμη συνεχίζεται, αλλά ως λαός παραμένουμε φιλάνθρωπος και φιλεύσπλαχνος επειδή αυτός είναι ο πολιτισμός μας. Γι΄ αυτό, αντιμετωπίζουμε την εργαλειοποιημένη μετανάστευση από την Τουρκία, της οποίας επιδίωξη είναι η ανατροπή της δημογραφίας στις ελεύθερες περιοχές, αναζητώντας τρόπους σεβασμού των Διεθνών Συμβάσεων και των Συνθηκών της ΕΕ για παροχή ασύλου σε όσους πραγματικά κινδυνεύουν ή καταδιώκονται λόγω πεποιθήσεων. Προς τούτο επιβάλλεται σωστή διάγνωση της κατάστασης και λήψη ανάλογων μέτρων.
Το κοινό πλαίσιο κανόνων της ΕΕ για παροχή ασύλου παραγνωρίζει τις ιδιάζουσες συνθήκες λόγω της κατοχής στην Κύπρο, που όμως ως κράτος έχει την ευθύνη για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Άλλα κράτη-μέλη (π.χ. Λιθουανία), επικαλούμενα λόγους ασφάλειας, θέσπισαν νομοθεσίες επαναπροώθησης όσων επιδιώκουν να διασχίσουν παράνομα τα σύνορα, εμποδίζοντας έτσι κάθε παράνομη είσοδο. Εντούτοις, ενώ η Τουρκία ασκεί για πολλά χρόνια υβριδική επίθεση εις βάρος της Κύπρου μέσω της διοχέτευσης μεταναστευτικών ροών, οι Κυπριακές Κυβερνήσεις μελετούσαν στο ίδιο διάστημα τη … λήψη μέτρων, εν μέσω οργανωμένης κατάχρησης των κανόνων της ΕΕ.
Σήμερα, ένα Σχέδιο Δράσης της ΕΕ που θα επικεντρώνεται στα γενεσιουργά αίτια στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, φαντάζει ιδεατό, αλλά η Κύπρος δεν μπορεί να το εφαρμόσει μόνη της, ούτε μπορεί να περιμένει. Όμως, μπορεί κι οφείλει να επικεντρωθεί στους τρομακτικούς αριθμούς παράνομης εισόδου και μετανάστευσης εντός Κύπρου, που την κατατάσσουν στην χειρότερη θέση με διαφορά στην ΕΕ. Πρόκειται για αποδεδειγμένα μεταναστευτικές ροές που η Τουρκία προσελκύει από χώρες της Αφρικής και της Ασίας, μεταφέρονται στα κατεχόμενα και προωθούνται στις ελεύθερες περιοχές για να αιτηθούν άσυλο ως πρόσφυγες! Χαρακτηριστικά όσα αποκάλυψε το Διεθνές Ειδησιογραφικό Κανάλι «France 24» για το οργανωμένο δίκτυο προσέλκυσης φοιτητών στα κατεχόμενα, με κίνητρο τα πλεονεκτήματα αίτησης ασύλου στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.
Κατόπιν επίσκεψης σε χώρους φιλοξενίας μεταναστών και αιτητών ασύλου, αναζητήσαμε μέτρα αποτροπής, πολύ πιο πειστικά και αποτρεπτικά από οποιανδήποτε εκστρατεία ενημέρωσης, που θα γνωστοποιηθούν σε ελάχιστη ώρα στις χώρες προέλευσης. Ο περιορισμός των χρηματικών επιδομάτων και η μετατροπή τους σε είδος, η επίσπευση της διαδικασίας εξέτασης αιτήσεων και οι επαναπροωθήσεις είναι σωστά, αλλά προέχουν μέτρα που θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά στην εργαλειοποίηση των μεταναστών ξεκινώντας από την πηγή προέλευσής τους. Δεδομένης της στάσης της Τουρκίας και του κατοχικού καθεστώτος, προτείνουμε μέτρο ανάλογο του προβλήματος που η κατοχή αναπαράγει: η είσοδος οποιουδήποτε στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου είναι παράνομη και ως εκ τούτου, να αναστέλλεται έκτακτα η διαδικασία παροχής προστασίας ασύλου. Ενδεχομένως δε, περιπτώσεις για αίτηση ασύλου να απευθύνονται στο υποκατάστημα του Γραφείου της Ευρωπ. Επιτροπής που λειτουργεί με έγκριση της Κυπριακής Δημοκρατίας στα κατεχόμενα.
Τέλειο μέτρο δεν υπάρχει και για αυτό κάθε κριτική πρέπει να συνοδεύεται με καλύτερα μέτρα με αποτρεπτικό χαρακτήρα στους χώρους προέλευσης της μετανάστευσης. Πάντως, λόγω της παράνομης κατοχής, η προσαρμογή των κανόνων έπρεπε να είχε γίνει προ πολλού, αλλά αυτό προϋποθέτει σωστή διάγνωση και πολιτικό θάρρος.
Κώστας Μαυρίδης,
Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D),
Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο