«Η βασίλισσα του Κάτω Κόσμου ρίχνει φως στον ελληνικό τάφο» υπογραμμίζεται σε εκτενές δημοσίευμα του National Geographic για τις ανασκαφές στην Αμφίπολη, τονίζεται ότι το ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης «μπορεί να κρύβει το κλειδί που θα ξεκλειδώσει το μυστήριο: Ποιος είναι θαμμένος στον τύμβο;».
«Οι έλληνες αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την εικόνα μίας νεαρής, κοκκινομάλλας θεάς, που οδηγείται στον Κάτω Κόσμο, μέσα στον τύμβο των 2.300 ετών της Αρχαίας Αμφίπολης στη βόρεια Ελλάδα. Πρόκειται για την Περσεφόνη, κόρη του Δία, η οποία απεικονίζεται στο μωσαϊκό και ίσως προδίδει ένα νέο στοιχείο γι αυτό που τους τελευταίους μήνες έχει γίνει το πιο διαδεδομένο μυστήριο» αναφέρει το National Geographic.
«Ο τάφος βρίσκεται κοντά στο λιμάνι που χρησιμοποιούσε ο στόλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι αρχαιολόγοι τον χρονολόγησαν στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ., πιθανώς τοποθετώντας την κατασκευή του στην περίοδο μετά το θάνατο του μεγάλου στρατηλάτη, το 323 π.Χ.. Όλα αυτά τα στοιχεία έχουν πυροδοτήσει έντονες εικασίες ότι ο τάφος χτίστηκε για κάποιο πρόσωπο πολύ κοντινό στον Αλέξανδρο, αλλά ξεκάθαρες αποδείξεις δεν υπάρχουν» σημειώνει το δημοσίευμα.
Το National Geographic φιλοξενεί και δηλώσεις του καθηγητή Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μιζούρι, Ίαν Γουόρδινγκτον, ο οποίος εκτιμά ο τάφος ανήκει σε γυναίκα, επειδή το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δείχνει μία γυναίκα να οδηγείται στον κάτω κόσμο. Ο Γουόρδινγκτον αναφέρει πως ο τάφος μπορεί να φιλοξενεί τη Ρωξάνη, σύζυγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή τη μητέρα του, Ολυμπιάδα.
Το άρθρο πάντως καταλήγει με τη σημείωση πως «μόνο ο χρόνος και η ανασκαφή θα μαρτυρήσουν τον ένοικο του τύμβου».
Η άποψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα όσα έχει υποστηρίξει η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας, Γεωργία Αλευρά, η οποία εκτιμά ότι το ψηφιδωτό δεν μαρτυρά ακόμα την ταυτότητα του νεκρού, ωστόσο αντίθετα πληροφορίες για το φύλο του ένοικου δίνει το λιοντάρι. Όπως ανέφερε στο MEGA, αν το λιοντάρι όντως βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου Καστά, τότε μαρτυρά ανδρικό μνημείο. “Γιατί τα λιοντάρια στήνονταν από τον 6ο π.Χ. αιώνα σε τάφους ανδρών που πέθαναν στον πόλεμο” επισήμανε.
Ο Θεόδωρος Μαυρογιάννης, αναπληρωτής καθηγητής ιστορίας και αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο Κύπρου, δήλωσε και ο ίδιος βέβαιος στο MEGA ότι πρόκειται για ένα μνημείο του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ. αιώνα και για τον τάφο του Ηφαιστίωνα, αφού όπως είπε, ήταν και ο μόνος που θα μπορούσε να ταφεί με τέτοιου είδους τιμές, καθώς πιθανότατα επρόκειτο για εντολή που δόθηκε από τον ίδιο τον Μακεδόνα βασιλιά.
Για τις ενδείξεις που οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα ο κ. Μαυρογιάννης επικαλείται αφενός τις Καρυάτιδες, καθώς η καταγωγή του Ηφαιστίωνα ήταν Αθηναϊκή, όπως και πολλών κατοίκων της Αμφίπολης (η Αμφίπολη ιδρύθηκε από Αθηναίους το 437 π.Χ. με στόχο τον έλεγχο των μεταλλείων της Θράκης). Ταυτόχρονα, τόνισε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Ηφαιστίωνας θάφτηκε στη Βαβυλώνα.
“Αυτός πέθανε το Νοέμβριο του 324 π.Χ. στα Εκβάτανα της Μηδίας και εμείς διαθέτουμε από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, τον Αρριανό και τον Πλούταρχο τα της κηδείας του, τα οποία κατέληξαν στην καύση του σώματος του νεκρού, σε ένα συγκεκριμένο οικοδόμημα, το οποίο ονομαζόταν ‘Πυρά’. Κανένας αρχαίος συγγραφέας δεν λέει ότι ο τάφος του Ηφαιστίωνος είναι στη Βαβυλώνα” δήλωσε χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Πάντα κατά τον καθηγητή, ο τύμβος που βοηθά στη χρονολόγηση του μνημείου παραπέμπει στην περίοδο που έχασε τη ζωή του ο Ηφαιστίωνας.
Ανεξάρτητα πάντως με τις υποθέσεις, όλος ο κόσμος αναμένει με αγωνία τα επόμενα ευρήματα που θα φέρει στο φως η ανασκαφική σκαπάνη της κυρίας Περιστέρη και της ομάδας της, η οποία έχει κάνει την εκτίμηση ότι, ο «ένοικος» του τάφου, όπως είπε τις τελευταίες μέρες και η κ. Μενδώνη, μάλλον έχει πολιτική σχέση με τον Οίκο των Τημενιδών.