Ως διαπραγματευτής της Πολιτικής μου Ομάδας στο μεγαλύτερο χρηματοδοτικό εργαλείο της ΕΕ, τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, γνωρίζω το νομοθετικό κείμενο και συνέβαλα προσωπικά στην συμπερίληψη διαφόρων αναφορών π.χ. μεγαλύτερη προσοχή στα νησιά και τις απομονωμένες περιοχές λόγω ιδιαιτεροτήτων που αντιμετωπίζουν, έμφαση στην κοινωνική διάσταση (και όχι μόνο στην οικονομική) και στην διαβούλευση των Κυβερνήσεων με τους κοινωνικούς εταίρους για συγκρότηση Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης κ.ά.
Βάσει του όλου ευρωπαϊκού σχεδιασμού, η ΕΕ δανείζεται από τις αγορές (με ευνοϊκότερους όρους παρά κάθε κράτος ξεχωριστά) και στη συνέχεια χρηματοδοτεί τα κράτη-μέλη με χορηγία κι επιπλέον με δάνειο, στη βάση συμφωνημένων κριτηρίων και επιλέξιμων τομέων. Έτσι, κάθε κράτος έχει καταρτίσει δικό του Σχέδιο (Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), θέτοντας τις προτεραιότητές του σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές αξιολογήσεις/συστάσεις της ΕΕ ανά κράτος, τους διάφορους στόχους (πράσινη ανάπτυξη, ψηφιακό μετασχηματισμό και κοινωνικό κράτος), και με δυνατότητα επιλογής έργων βάσει ιδιαίτερων αναγκών χωρίς προ-αποκλεισμούς. Επισημαίνεται ότι, κατόπιν διαπραγματευτικής μάχης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο τομέας της στέγασης περιλαμβάνεται στους επιλέξιμους στόχους, για τον οποίον τομέα διάφορα κράτη αιτήθηκαν κι έτυχαν έγκρισης δισεκατομμυρίων.
Η Κυπριακή Κυβέρνηση αιτήθηκε συνολικά €1 δισ. χορηγία και €0.2 δισ. δάνειο (της αναλογεί επιπλέον €1 δισ.), με διάφορες 75 επενδύσεις/έργα και 58 μεταρρυθμίσεις, με προσδοκίες για πάνω από 3000 νέες θέσεις απασχόλησης, αύξηση στον όγκο εργασίας σε εταιρείες και βελτίωση της παραγωγικότητας και του ανταγωνισμού για τις επόμενες δεκαετίες. Ωστόσο, δεν συμπεριέλαβε ούτε ένα ευρώ στο Σχέδιό της για στέγαση, παρόλη την εξαρχής δηκτική μου πρόταση!
Περιορίζομαι μόνο στο ζήτημα της στέγασης που αποτελούσε πρόβλημα και πριν την πανδημία, το οποίο διογκώθηκε με την ενεργειακή κρίση, τη ραγδαία αύξηση των οικοδομικών υλικών, την αύξηση των επιτοκίων και άλλους παράγοντες, καθιστώντας σήμερα τη στέγαση ένα τεράστιο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα με προεκτάσεις που αφορούν τα νεαρά κι άλλα ζευγάρια, την υπογεννητικότητα, την ύπαιθρο, τη φοιτητική στέγαση κ.ά. Με δεδομένο τις τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις, εισηγήθηκα πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως εξετάσει τρόπους ώστε τα κράτη που το επιθυμούν να προσαρμόσουν τα Σχέδιά τους, συμπεριλαμβάνοντας επενδύσεις στον τομέα της στέγασης, κάτι για το οποίο έδειξε κατανόηση. Βεβαίως, απαιτείται όπως το κράτος, στην προκειμένη περίπτωση η Κυπριακή Κυβέρνηση, προβεί σε τέτοιου είδους πρωτοβουλία προς την Ευρωπ. Επιτροπή, όπως εισηγούμαστε εδώ και καιρό προς το Υπουργείο Οικονομικών και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, χωρίς όμως ανταπόκριση.
Το Κυπριακό Σχέδιο, όπως κάθε άλλο, χρηματοδοτείται με ευρωπαϊκά χρήματα και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι επιλέξιμοι στόχοι, οι γενικές προδιαγραφές και τα κριτήρια του Σχεδίου θεσπίστηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλωστε, στην Κύπρο, δεν υπήρχε διαθέσιμο τέτοιο ποσό από κρατικά ταμεία, ούτε βεβαίως το νομοθετικό πλαίσιο με τους συγκεκριμένους στόχους. Ωστόσο, στον προεκλογικό για τις προεδρικές στην Κύπρο, προβάλλεται ήδη από τον υποψήφιο Αβ. Νεοφύτου ως άλλο ένα κυβερνητικό σχέδιο!
Κώστας Μαυρίδης,
Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D),
Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για τη Μεσόγειο