Του Ανδρέα Ν. Μασούρα*
Παρακολουθώ τις τελευταίες ημέρες την έκρυθμη και καταδικαστέα κατάσταση στην Μοσούλη του Ιράκ όπου περίπου 500.000 άτομα εγκαταλείπουν τον τόπο τους αφού η πόλη τέθηκε την περασμένη Τρίτη υπό τον έλεγχο ακραίων ισλαμιστών της Αλ Κάιντα. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία να αναλύσει κανείς από γεωστρατηγικής άποψης είναι το γεγονός ότι η Μοσούλη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ σε πληθυσμό και το πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι πρόκειται για μια πετρελαιοπαραγωγό περιοχή του Ιράκ, ίσως την πιο σημαντική δίοδο της χώρας για την εξαγωγή του ιρακινού πετρελαίου.
Αυτό μπορεί να ερμηνευτεί με ποικίλους τρόπους – σε πολιτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο – εάν και εφόσον συνδεθεί και με άλλες εξελίξεις και αναδιαμορφώσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Για παράδειγμα, η κατάσταση στην Συρία όπως διαμορφώθηκε και μετά τις τελευταίες τους εκλογές, έχει επιδεινωθεί γεγονός που επισημαίνει και ο Αμερικανός Πρόεδρος: «Νομίζω ότι οι συνθήκες είναι χειρότερες…».
Από την άλλη, ένας σημαντικός παίκτης στην περιοχή, η Τουρκία, φαίνεται να απομονώνεται σταδιακά αφού δεν μπορεί να απεμπλακεί από το φανατικό – ισλαμικό στοιχείο, κάτι το οποίο στέκεται ως σοβαρό τροχοπέδη στην έξοδο της προς την Δύση.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει και ο Παπανδρόπουλος στο άρθρο του «Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι ο ήπιος ισλαμισμός που προωθείται από την παράταξη του Ερντογάν δεν βρίσκει καθόλου σύμφωνη την νεολαία μιας χώρας που βλέπει προς την Ευρώπη. Ας μην ξεχνάμε, ότι υπάρχει και η βαθειά Τουρκία της Ανατολής, η οποία στηρίζει το ισλαμικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης».
Άρα, στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ένα καζάνι που ολοένα βράζει με εξελίξεις που – ίσως – οδηγήσουν την ευρύτερη περιοχή σε νέες γεωπολιτικές συμμαχίες και αναδιαμορφώσεις.
Αυτό, θεωρητικά τουλάχιστον, σημαίνει πολλά πράγματα. Σημαίνει νέες ενεργειακές εξελίξεις (όπως η περίπτωση του Eastern Mediterranean Pipeline που ανέλυσα πριν λίγες μέρες), σημαίνει νέες στρατιωτικές συμμαχίες και τέλος, σημαίνει ανακατατάξεις στον ευρύτερο επενδυτικό τομέα.
Αν αφήσουμε όμως το θεωρητικό επίπεδο και το προσεγγίσουμε πρακτικά, κάτι τέτοιο προϋποθέτει αναθεωρημένη εμπλοκή από ξένες δυνάμεις που δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Αγγλία, οι οποίες φαίνεται να διαφωνούν πλέον σε σημαντικά ζητήματα όπως, το πλαίσιο επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος. Από την άλλη, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Μόσχα, και η οποία απλώς αναμένει να δει πως διαμορφώνεται το νέο σκηνικό στην περιοχή για να μπορέσει να δράσει ανάλογα.
Ως Κύπρος, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε πλέον σύγχρονα διπλωματικά μέσα, νέους επιστήμονες και νέα πολιτικά και γεωστρατηγικά εργαλεία για να καταφέρουμε να προλάβουμε τις όποιες εξελίξεις και αναδιαμορφώσεις στην περιοχή προτού μας προλάβουν τα ίδια τα γεγονότα που απ’ ότι φαίνεται τρέχουν με γοργούς ρυθμούς.
Το ενεργειακό παιχνίδι είναι μεγάλο και δεν θα πρέπει να παιχτεί εις βάρος της Κύπρου. Τουναντίον, η Κύπρος μπορεί να παίξει τον ρόλο της διαχειρίστριας ενέργειας και να καταστεί σημαντικός κόμβος οικονομικής και ενεργειακής πολιτικής.
*Ακαδημαϊκός – Πρόεδρος Κίνησης Νέων Επιστημόνων Κινήματος Οικολόγων
