Κανείς δε γνωρίζει πώς θα σταματήσει η υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Παρά την πρόσφατη ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας της γείτονος για την παύση της μείωσης των επιτοκίων εν μέσω αντικρουόμενων υποσχέσεων του Ερντογάν για περαιτέρω μειώσεις, η ισοτιμία του νομίσματος έναντι του δολαρίου θυμίζει «τρενάκι του τρόμου».
Τα σχόλια του Τούρκου Προέδρου προκάλεσαν το σφοδρότερο πλήγμα στις τουρκικές αγορές μετά την απομάκρυνση του κεντρικού τραπεζίτη Νατσί Αγκμπάλ τον περασμένο Μάρτιο. Η ανορθόδοξη τακτική του Ερντογάν, τότε, είχε αποτύχει παταγωδώς και το νόμισμα άγγιξε πρωτάκουστα χαμηλά.
Για τον Ογκεντάι Τοπκιουλάρ της RAM Capital SA, «η Τουρκία χρειάζεται αλλαγή πλεύσης τόσο σε ό,τι αφορά τη νοοτροπία της όσο και στην οικονομική πολιτική της. Αν και μια αλλαγή ρότας της τακτικής της κεντρικής τράπεζας μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμη βελτίωση, μπορεί να μην καταφέρει να πείσει τους επενδυτές μακροπρόθεσμα».
Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου έχει καταγράψει μείωση άνω του 57% φέτος, παρόμοια με την κρίση του 2001 που παρέδωσε τα ηνία της Προεδρίας στον Ερντογάν.
Ιδού μερικά από τα στοιχεία που θα επηρεάσουν την πορεία της λίρας και των τουρκικών assets το 2022:
Αλλαγή τακτικής
Αναλυτές της Goldman Sachs Group ελπίζουν σε αύξηση των επιτοκίων το πρώτο 6μηνο του 2022. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία τα οποία να υποστηρίζουν αλλαγή πλεύσης για τον Ερντογάν και τη μανιώδη προσπάθειά του για μείωση των επιτοκίων που με τη σειρά της αυξάνει τον πληθωρισμό. Ο Τούρκος Πρόεδρος υποσχέθηκε νέα μείωση των επιτοκίων την Κυριακή, εκτοξεύοντας ισλαμικές θεωρίες κατά του τοκισμού για να δικαιολογήσει τις αποφάσεις του.
Εκλογές
Αν και δεν υπάρχουν -ακόμα- ενδείξεις για πρόωρες εκλογές, αυτές μπορεί να λάβουν χώρα πριν τον Ιούνιο του 2023. Σύμφωνα με την Capitulum Asset Management GmbH, οι οποιεσδήποτε κινήσεις βελτίωσης της εικόνας της οικονομίας με απώτερο σκοπό τη βελτίωση των ποσοστών στις κάλπες ενδέχεται να πλήξουν το τουρκικό νόμισμα περαιτέρω.
Λεφτά «στο στρώμα»
Οι ξένοι επενδυτές έχουν εδώ και καιρό εγκαταλείψει τη χώρα. Η μεταβλητότητα της τουρκικής λίρας το 2022 θα οφείλεται στα χρήματα τα οποία έχουν ως αποταμιεύσεις τόσο οι Τούρκοι πολίτες όσο και οι εγχώριες επιχειρήσεις. Βάσει πρόσφατων στοιχείων, οι Τούρκοι πολίτες κατέχουν $229 δισ σε ξένα νομίσματα στα «στρώματά τους», το 60% των συνολικών αποταμιεύσεων στις τράπεζες της χώρας.
Σύμφωνα με τη Medley Global Advisors, τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη αναγκών και θα συνεχίσουν να προσφέρουν ρευστότητα στην αγορά.
Μείωση των προγραμμάτων στήριξης
Υπάρχουν και εξωγενείς απειλές για την Τουρκία, πέραν του οποιουδήποτε ελέγχου του Ερντογάν. Οι κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων οικονομιών είναι έτοιμες να περιορίσουν ή να άρουν τα προγράμματα στήριξής τους, σηματοδοτώντας σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Τα υψηλότερα επιτόκια για τα ασφαλέστερα περιουσιακά στοιχεία αυτά θα υπονομεύσουν τη θελκτικότητα των αναπτυσσόμενων αγορών, συμπεριλαμβανομένης και της τουρκικής.