Του Γιάννη Κακουλλή*
Το αυτοκίνητο έχει καταντήσει ένα αναπόσπαστο μέρος του εαυτού μας. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε προσδεδεμένοι ψυχή τε και σώματι στο αυτοκίνητο και δεν μπορούμε να φανταστούμε την ζωή μας χωρίς αυτό.
Ενδεικτικά η Κύπρος ευρίσκεται στην κορυφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με 609 αυτοκίνητα ανά 1000 κατοίκους. Το 90% των μετακινήσεων μας γίνονται με αυτοκίνητο.
Όμως ο μεγάλος αριθμός αυτοκινήτων φέρνει και προβλήματα. Ας δούμε πρώτα τι πραγματικά στοιχίζει η κατοχή και η χρήση ενός μέτριου αυτοκινήτου.
Ένα μέτριο οικογενειακό αυτοκίνητο αυτή την στιγμή στοιχίζει γύρω στις €25,000. Η απόσβεση του για 15 χρόνια ωφέλιμης ζωής είναι €1667 τον χρόνο. Σαυτό πρέπει να προστεθεί το κόστος της βενζίνης, τακτικής συντήρησης, ασφάλισης, αλλαγής ελαστικών, μπαταρίας, πιστοποιητικού καταλληλότητας, πλυσίματος, στάθμευσης και άλλα έκτακτα κόστη. Βάσει των πιο πάνω το συνολικό κόστος ενός μέτριου οικογενειακού αυτοκινήτου ανέρχεται στα €4300 τον χρόνο ή €358 τον μήνα. Αν λάβουμε υπόψιν ότι ο μέσος αριθμός αυτοκινήτων ανά νοικοκυριό είναι 2.7 αυτοκίνητα τότε το μέσο κόστος ενός νοικοκυριού για τα αυτοκίνητα του είναι €966 τον μήνα, ένα καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό που για πολλές οικογένειες αποτελεί τουλάχιστον το ένα τρίτο του καθαρού εισοδήματος τους.
Από την άλλη το κόστος ενός εισιτηρίου για απεριόριστα ταξίδια εντός πόλεως με λεωφορείο για ένα μήνα στην Λεμεσό ή στην Λευκωσία είναι €40 δηλαδή περίπου το ένα δέκατο του κόστους ενός αυτοκινήτου. Συνεπώς με ένα καλό σύστημα δημόσιων συγκοινωνιών και λιγότερα αυτοκίνητα θα είχαμε εξοικονομήσει μεγάλα ποσά σαν άτομα και σαν κράτος, θα είχαμε μολύνει το περιβάλλον λιγότερο και η μετάβαση μας σε επίπεδο κλιματικής ουδετερότητας θα ήταν πιο εύκολη.
Άλλα έμμεσα κόστη είναι η κυκλοφοριακή συμφόρηση η οποία προκαλεί καθυστέρηση, απώλεια παραγωγικού χρόνου και ταλαιπωρία. Ο αριθμός αυτοκινήτων ο οποίος συνεχώς αυξάνεται απαιτεί νέους δρόμους, νέους χώρους στάθμευσης και αυξημένη συντήρηση. Όμως τα έργα αυτά αποδείχθηκαν ότι όχι μόνο δεν επιλύουν το πρόβλημα αλλά αντίθετα το επιδεινώνουν.
Τέλος δεν πρέπει να αγνοούνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και η κλιματική κρίση. Τα συμβατικά αυτοκίνητα παράγουν μεγάλες ποσότητες θερμοκηπιακών αερίων τα οποία ευθύνονται για την κλιματική κρίση η οποία απειλεί άμεσα την επιβίωση του ανθρωπίνου γένους. Για τον λόγο αυτό η ΕΕ συστήνει μείωση των αυτοκινήτων και στροφή προς τις εναλλακτικές μεταφορές δηλαδή το περπάτημα, το ποδήλατο και τις δημόσιες μεταφορές. Παράλληλα αναμένεται και η επιβολή φορολογίας στα καύσιμα ανάλογα με το περιεχόμενο τους σε άνθρακα που θα κάνει την βενζίνη ολοένα και πιο ακριβή.
Τα δεδομένα αυτά πρέπει να απασχολήσουν όλους και ιδιαίτερα το κράτος μας το οποίο δυστυχώς δεν φαίνεται να λαμβάνει σοβαρά υπόψιν τα σημεία των καιρών και τις υποδείξεις της ΕΕ. Γι’ αυτό ακούμε κάθε τόσο να εξαγγέλλονται νέοι δρόμοι νομίζοντας ότι έτσι θα λυθούν τα προβλήματα. Δυστυχώς οι λύσεις αυτές στηρίζονται στην φιλοσοφία που δημιούργησε τα προβλήματα η οποία οδηγεί σε αύξηση του αριθμού των αυτοκινήτων, σε συνέχιση της εξάρτησης μας από το αυτοκίνητο και είναι αντίθετη με τις πολιτικές της ΕΕ.
*Αναπληρωτής Γραμματέας της Επαρχιακής Επιτροπής Λεμεσού του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
Μέλος της Επιτροπής Βιώσιμων Μεταφορών του ΕΤΕΚ