Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, προσερχόμενος σήμερα, 18 Απριλίου 2024, στη Σύνοδο Κορυφής του Έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ανέφερε τα ακόλουθα:
«Θέλω να εκφράσω την ιδιαίτερη ικανοποίησή μου για τα χθεσινά αποτελέσματα της στρατηγικής συζήτησης, που έγινε για την Τουρκία. Από την αρχή θέσαμε έναν στόχο, την ουσιαστική διασύνδεση των ευρωτουρκικών με το Κυπριακό, κι αυτό προκύπτει ξεκάθαρα μέσα από τα χθεσινά συμπεράσματα, αλλά και τη συζήτηση που έγινε. Συνειδητά, χθες το βράδυ στείλαμε ένα θετικό μήνυμα προς την Τουρκία. Ένα θετικό μήνυμα που ήταν η μετουσίωση αυτού του μηνύματος σε συγκεκριμένες θετικές εξελίξεις στα ευρωτουρκικά εξαρτάται από την πρόοδο στο Κυπριακό και είναι πολύ σημαντική συγκυρία, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσπάθειες που γίνονται από πλευράς του Γενικού Γραμματέα για επανέναρξη των συνομιλιών.
Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους ηγέτες που συμμετείχαν στη συζήτηση, πρώτα και πάνω απ’ όλα τον Έλληνα Πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Γαλλίας, τον Καγκελάριο της Γερμανίας, την Πρωθυπουργό της Ιταλίας, τον Πρωθυπουργό της Ολλανδίας και φυσικά τον Πρόεδρο του Συμβουλίου και την Πρόεδρο της Επιτροπής, που ξεκαθάρισαν μέσα από τις παρεμβάσεις τους αυτή τη διασύνδεση, που αναγνώρισαν τον εποικοδομητικό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Λευκωσίας, και την ανάγκη αυτή τη στιγμή η Τουρκία, εάν επιθυμεί αυτό το θετικό μήνυμα, επαναλαμβάνω, να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες θετικές ενέργειες, να προχωρήσουν σ’ εκείνα τα βήματα που χρειάζονται στο Κυπριακό.
Από εκεί και πέρα, θέλω να κάνω μια ειδική αναφορά στη συζήτηση που έγινε για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Πέραν του καθολικού μηνύματος, έτσι ώστε να μην υπάρξει επιδείνωση της κατάστασης, ήταν σημαντικό ότι η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να επανεξεταστεί το καθεστώς σε συγκεκριμένες περιοχές της Συρίας χαιρετίστηκε και υποστηρίχθηκε από σημαντικό αριθμό κρατών. Αναφέρω ενδεικτικά τη Δανία, την Αυστρία, την Ιταλία, την Ελλάδα. Δεν υπήρξε αρνητική τοποθέτηση από τον οποιονδήποτε, και οι θεσμοί βλέπουν αυτή τη διάσταση, την ανάγκη μετά από 14 χρόνια να επανεξετάσουμε το καθεστώς, επαναλαμβάνω, συγκεκριμένων περιοχών, κάτι που θα έχει ουσιαστικό και θετικό αντίκτυπο και στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
Από εκεί και πέρα, τόσο εγώ όσο και η Πρόεδρος της Επιτροπής ενημερώσαμε για τον Λίβανο, για την εκεί επίσκεψή μου, αλλά και την επικείμενη, στις 2 Μαΐου, από κοινού επίσκεψη με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου, μετά από πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα ανακοινωθεί ένα συγκεκριμένο πακέτο οικονομικής ενίσχυσης της χώρας και για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, αλλά και για την ίδια τη χώρα, η οποία αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις, που θεωρώ θα είναι ακόμη ένα βήμα σε αυτή την ολιστική μας προσέγγιση, για να αντιμετωπίσουμε το μεταναστευτικό.»
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη διαδικασία και τον χρόνο που θα χρειαστεί για την επανεξέταση του καθεστώτος της Συρίας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε:
«Υπάρχει απόφαση του Συμβουλίου ότι δεν είναι ασφαλής χώρα η Συρία στο σύνολό της. Άρα στο Συμβούλιο –κι αυτό το θέσαμε χθες το βράδυ– πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση για επανεξέταση του καθεστώτος συγκεκριμένων περιοχών στη βάση δεδομένων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Και μάλιστα στην παρέμβασή μου μίλησα για συγκεκριμένους τρόπους, για το πώς θα ξεκινήσουμε. Για παράδειγμα, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) να ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια.
Αντιλαμβάνομαι και από την παρέμβαση του Προέδρου του Συμβουλίου, αλλά και από κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχαμε για το συγκεκριμένο θέμα ότι ενδεχομένως να υπάρξει πριν από την ολοκλήρωση της θητείας του και μια συνάντηση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με όλα τα κράτη της περιοχής –μιλώ για τον αραβικό κόσμο– και στα θέματα συζήτησης θα είναι και το συγκεκριμένο, η Συρία. Να θυμίσω ότι η Συρία έχει ήδη επανέλθει στους κόλπους του Αραβικού Συνδέσμου.»
Ερωτηθείς κατά πόσον υπάρχει κάτι που περιμένουμε σε αυτό το Συμβούλιο, ώστε να αρχίζει η διασύνδεση των ευρωτουρκικών σχέσεων με το Κυπριακό, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε:
«Ναι, υπάρχει πρωτοβουλία και από πλευράς Συμβουλίου και από πλευράς της Επιτροπής. Την ίδια στιγμή, πέραν της Ελλάδος που ο Έλληνας πρωθυπουργός θέτει συνεχώς το θέμα και θα έχει και συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο, όπως είναι δημοσίως γνωστό, θέλω να επισημάνω την παρέμβαση του Γερμανού Καγκελάριου χθες το βράδυ για τον ρόλο που διαδραμάτισε στο να γίνει αποδεκτή από πλευράς Τουρκίας ο διορισμός της προσωπικής απεσταλμένης, αλλά και της προσπάθειας που συνεχίζεται, έτσι ώστε η Τουρκία να ανταποκριθεί στα καλέσματα του Γενικού Γραμματέα, έτσι ώστε να επαναρχίσει ο διάλογος.»
Κληθείς να αναφερθεί στη συζήτηση του θέματος της ανταγωνιστικότητας και το ενδιαφέρον της Κύπρου στο συγκεκριμένο θέμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε:
«Πρώτον, είναι σημαντικό ότι θα συζητήσουμε επιτέλους το θέμα της ανταγωνιστικότητας. Ένα θέμα, για το οποίο ως Ευρωπαϊκή Ένωση –πρέπει να είμαστε ειλικρινείς– έχουμε πολλά που πρέπει να κάνουμε, λαμβάνοντας υπόψη και με ποιους έχουμε να ανταγωνιστούμε. Η ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι κλειδί και για τη μετέπειτα πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αγγίζει ακόμη και το μεγάλο θέμα της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ως πρώτη διαπίστωση –κάτι που θα αναφέρω και στη συζήτηση που θα έχουμε μετά την παρουσίαση της έκθεσης του κυρίου Letta, που θεωρώ ότι είναι αρκετά σημαντική, με σημαντικές επισημάνσεις, τις οποίες πρέπει να λάβουμε υπόψη– θα πρέπει ως Ευρωπαϊκή Ένωση να δούμε ξανά όλες τις διαδικασίες που έχουμε σε πολλά θέματα, λαμβάνοντας υπόψη ότι ως Ένωση έχουμε τόσους πολλούς κανονισμούς (regulations), που στην ουσία αποθαρρύνουν και δεν βοηθούν προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και συγκεκριμένα θέματα. Υπάρχουν δύο ομάδες κρατών μελών, όπως γνωρίζετε, όσοι έχουν τοποθετηθεί αυτή τη στιγμή μέσα από τις συζητήσεις στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων, και θα δούμε πώς θα εξελιχθεί η συζήτηση.»