Πολύ σημαντική, παραγωγική και αποτελεσματική χαρακτήρισε την πενταμερή συνάντηση Γαλλίας, Λιβάνου, Κύπρου, Ελλάδας, με τη συμμετοχή δια τηλεφωνικής επικοινωνίας και του Προέδρου της προσωρινής κυβέρνησης της Συρίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης.
Μετά το πέρας της συνάντησης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε δηλώσεις του στους εκπροσώπους των ΜΜΕ είπε: «Μια πολύ σημαντική, αλλά θα έλεγα αυτό που κρατώ πολύ παραγωγική και αποτελεσματική συνάντηση στο πρώτο μέρος, με τη συμμετοχή και του Προέδρου της προσωρινής Κυβέρνησης της Συρίας.
Αντιλαμβάνεστε ότι οι εξελίξεις στη Συρία επηρεάζουν την Κύπρο, επηρεάζουν τον Λίβανο, επηρεάζουν την Ελλάδα, επηρεάζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και ήταν πολύ σημαντικό να έχουμε αυτήν την πρώτη επαφή. Να θυμίσω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν από τις πρώτες χώρες που επισκέφθηκαν τη Συρία, με την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών τον Φεβρουάριο, άρα είχαμε την ευκαιρία να σταλούν κάποια μηνύματα στον Πρόεδρο της προσωρινής Κυβερνήσεως, συγκεκριμένα, για την ανάγκη να υπάρξει άμεσα συμπεριληπτική κυβέρνηση, κατά δεύτερον να σταματήσουν οι ροές μεταναστών από τη Συρία προς τις χώρες της περιοχής και να υπάρξει υποδοχή των Σύρων μεταναστών πίσω στη χώρα τους. Την ίδια στιγμή, να μη δούμε ξανά φαινόμενα που είδαμε το τελευταίο διάστημα σε σχέση με τη σφαγή άμαχου πληθυσμού. Και όλα αυτά, αν τηρηθούν από την κυβέρνηση της Συρίας, τότε θα υπάρξει και από πλευράς των χωρών της περιοχής πρωτοβουλία για την πλήρη άρση των κυρώσεων. Είναι κάτι που ζητά η προσωρινή Κυβέρνηση στη Συρία, την επιστροφή της στη διεθνή κοινότητα. Και σε αυτό το πλαίσιο συμφωνήθηκε να υπάρξει και ένα έγγραφο με όλα αυτά που συμφωνήθηκαν σε αυτήν τη συνάντηση των πέντε, έτσι ώστε να παρακολουθήσουμε την υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από την προσωρινή Κυβέρνηση της Συρίας.
Σε αυτά τα προαπαιτούμενα είναι και η ανάγκη σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Και φυσικά, και χαίρομαι γιατί όλοι το ανέφεραν, την ανάγκη σεβασμού και του Δικαίου της Θάλασσας, στη βάση της Συνθήκης του 1982 των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Από εκεί και πέρα, το δεύτερο μέρος ήταν με τη συμμετοχή των τεσσάρων. Χαίρομαι γιατί εδώ και καιρό γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να δοθεί σημασία στην ανάγκη να στηριχθεί ο Λίβανος. Να σας θυμίσω ότι επισκέφθηκα τον Λίβανο μαζί με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτήν τη στιγμή η προσοχή της διεθνούς κοινότητας είναι αποκλειστικά στραμμένη στο τι γίνεται στη Γάζα, στο τι γίνεται στην Ουκρανία. Η σημασία του Λιβάνου είναι καθοριστικής σημασίας, και εκείνο που συζητήσαμε είναι πώς, ως ΕΕ, να στηρίξουμε ακόμη περισσότερο. Μαζί με τον Γάλλο Πρόεδρο και τον Έλληνα Πρωθυπουργό θα αποταθούμε στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να ξεκινήσουν άμεσα οι διεργασίες για τη σύναψη μιας στρατηγικής συμφωνίας του Λιβάνου μαζί με την ΕΕ, στα πρότυπα που έγιναν με την Αίγυπτο και την Ιορδανία.
Την ίδια στιγμή, συμφωνήσαμε να δούμε πώς από κοινού να επισκεφθούμε τη χώρα. Η Γαλλία έχει και μια σημαντική πρωτοβουλία, που θα ανακοινώσει σύντομα ο Πρόεδρος Macron σε σχέση και με τη διάσκεψη που θα γίνει για τους ωκεανούς στη Νίκαια, τον Ιούνιο του 2025.
Ακολουθεί η Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας, το πρώτο εξάμηνο του 2026, όπου τα θέματα της περιοχής, και ειδικότερα η κατάσταση στον Λίβανο και ανάγκη στήριξης της χώρας θα είναι ανάμεσα στις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας. Είναι σημαντικό, την ίδια στιγμή, να υπάρξει πλήρης εφαρμογή του ψηφίσματος των Ηνωμένων Εθνών, του 1701, του Συμβουλίου Ασφαλείας, που αφορά στην εκεχειρία στα σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ.
Από εκεί και πέρα, συζητήσαμε, ανταλλάξαμε απόψεις για τις εξελίξεις στην περιοχή, τα θέματα ενέργειας, που είναι ιδιαίτερα σημαντικά, υπάρχει και ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πλευράς Γαλλίας λόγω της παρουσίας της Total στην Ανατολική Μεσόγειο. Και χαίρομαι γιατί, επαναλαμβάνω, δεν μείναμε σε συζητήσεις, δεν μιλάμε για ανταλλαγή απόψεων, υπήρξαν συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Να αναφέρω, τέλος, τη συζήτηση που είχα με τον Γάλλο Πρόεδρο για τις σχέσεις της Κύπρου με τη Γαλλία. Τη συμφωνία, για να ξεκινήσει η αναθεώρηση και η ενίσχυση της στρατηγικής συμφωνίας που υπεγράφη, αν δεν με απατά η μνήμη μου, το 2016. Ξεκινάμε. Οι Υπουργοί Εξωτερικών αναλαμβάνουν την ευθύνη για επικαιροποίηση, ενίσχυση, αναβάθμιση αυτής της στρατηγικής συμφωνίας στα πρότυπα που έχουμε υπογράψει με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία. Και θεωρώ αυτό ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί αγγίζει, όπως έχουμε συμφωνήσει, μια πλειάδα θεμάτων, ξεκινώντας από την άμυνα, την ασφάλεια, θέματα εκπαίδευσης, πολιτισμού, ενέργειας και πολλούς άλλους τομείς, έτσι ώστε να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο οι διμερείς μας σχέσεις με τη Γαλλία.»
Ερωτηθείς εάν υπάρχει περίπτωση μιας βάσης της Γαλλίας στην Κύπρο ή στρατιωτικής παρουσίας της Γαλλίας σε βάση της Κύπρου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, απάντησε: «Να θυμίσω ότι φιλοξενούμε σε ετήσια βάση πλοία του Γαλλικού Ναυτικού. Από εκεί και πέρα, η συζήτησή μας με τη γαλλική κυβέρνηση επικεντρώνεται στο θέμα των προσπαθειών που έχουμε ήδη ξεκινήσει για αναβάθμιση της ναυτικής βάσης στο Μαρί. Υπάρχει ενδιαφέρον από τη γαλλική κυβέρνηση, από γαλλικές εταιρείες, ήταν κάτι το οποίο αγγίξαμε και σήμερα, και όταν υπάρξει κάτι συγκεκριμένο, για να ανακοινώσουμε δημόσια, θα το πράξουμε.»
Σε ερώτηση κατά πόσο συζητήθηκε καθόλου ο ρόλος του Ισραήλ και αν θα υπάρξει κάποια πολιτική ή πρωτοβουλία, για να ρυθμιστεί η ένταση που υπάρχει, ο Πρόεδρος είπε: «Φυσικά και συζητήσαμε για το Ισραήλ. Αναφέρθηκα προηγουμένως στην ανάγκη εφαρμογής του ψηφίσματος 1701, που αφορά τα σύνορα μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα επισκεφθεί το [Ισραήλ] την Κυριακή. Ο Γάλλος Πρόεδρος θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό. Να σας αναφέρω ότι ήδη έχουμε ζητήσει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, ακριβώς γιατί και το Ισραήλ είναι κράτος της περιοχής, επηρεάζει και επηρεάζεται από τις εξελίξεις, και μέσα σε αυτήν την προσπάθειά μας για συμπεριληπτικό διάλογο με όλες τις χώρες της περιοχής, ειδικότερα τις χώρες που σέβονται, επαναλαμβάνω, το Διεθνές Δίκαιο, τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, φυσικά και θα γίνει συζήτηση και με το Ισραήλ.
Από εκεί και πέρα, αγγίξαμε και το θέμα της Τουρκίας γενικότερα, τις εξελίξεις, τον ρόλο της στην περιοχή, αυτήν την επιθυμία που βλέπουμε, τουλάχιστον σε δημόσιο επίπεδο μέσα από δημόσιες δηλώσεις, για να έρθει πιο κοντά στην ΕΕ, οι όποιες εξελίξεις εξαρτώνται αποκλειστικά από τις ενέργειες της Τουρκίας, κατά πόσο αυτή η δημόσια εκφρασθείσα επιθυμία, για να έρθει πιο κοντά στην ΕΕ, συνοδεύεται και από συγκεκριμένες ενέργειες, είτε αφορούν το Κυπριακό είτε αφορούν γενικότερα τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου στην πράξη και όχι στα λόγια.
Τέλος, σε ερώτηση κατά πόσο αυτό τέθηκε ως προϋπόθεση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε: «Δεν είναι θέμα προϋπόθεσης, είναι κάτι που ισχύει για όλες τις χώρες, ήταν κάτι που μεταφέραμε και σε σχέση με τη Συρία. Σας ανέφερα προηγουμένως για την ανάγκη συμπεριληπτικής κυβέρνησης, στην ανάγκη να μην διώκεται ο συριακός πληθυσμός στη χώρα ανεξαρτήτως θρησκείας, χριστιανών, Κούρδων, αλεβιτών, και ούτω καθεξής. Άρα, ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου δεν είναι à la carte, και δεν είναι ανάλογα με τη χώρα, για την οποία μιλάμε. Είναι κάτι, το οποίο πρέπει να τυγχάνει σεβασμού από όλες τις χώρες.»