Ο Προέδρος της Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης μιλώντας στην αντικατοχική εκδήλωση του Δήμου Μόρφου στον Αστρομερίτη, τόνισε ότι το κυπριακό κράτος πρέπει να έχει μία και μόνη κυριαρχία, μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα, μια και μόνη ιθαγένεια.
Αυτούσια η ομιλία του Πρόεδρου:
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,
Διακεκριμένοι φίλοι, που στηρίζετε τον αγώνα των Μορφιτών, τον αγώνα της Κύπρου μας, για άλλη μια φορά σας καλωσορίζω και σας ευχαριστώ θερμά για την πολύμορφη βοήθεια που προσφέρετε στην πατρίδα μας.
Πολλοί κυρίως ξένοι, με ρωτούν συχνά αν έχουμε κουραστεί από την απαράδεκτη και μακροχρόνια αντιπαράθεση στην Κύπρο. Η απάντηση μου είναι απλή, όπως και των υπολοίπων πολιτικών αλλά και των υπολοίπων συμπατριωτών μου: Όχι δεν έχουμε κουραστεί και δεν πρόκειται ποτέ να αποκάμουμε γιατί έχουμε όραμα για αυτό τον τόπο.
Θέλουμε να μπορούμε σύντομα να κάνουμε το βήμα και από τον Αστρομερίτη που βρισκόμαστε σήμερα, να δρασκελίσουμε τον κάμπο και να συμβιώσουμε ειρηνικά, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, ως κυρίαρχοι στον τόπο μας.
Αυτό είναι το όραμα μας, αυτό είναι το χρέος μας και για αυτό θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ακούραστα.
Θα συνεχίσουμε για όσο χρειαστεί την προσπάθεια μας για μία λύση του κυπριακού προβλήματος που θα επανενώνει τη χώρα και τους πολίτες της, τους θεσμούς και την οικονομία, κάτω από ένα καθεστώς ελεύθερης βούλησης και συνεργασίας.
Ως πολιτική ηγεσία έχουμε καθορίσει τους στρατηγικούς μας στόχους και στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη, θέτουμε σημείο προς σημείο όλα τα βασικά χαρακτηριστικά, ιεραρχώντας ψηλά τα οικουμενικά και ευρωπαϊκά δικαιώματα και αρχές:
• Η λύση του Κυπριακού πρέπει να συνάδει με το διεθνές δίκαιο, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και το κοινοτικό δίκαιο. Η Κύπρος, όσοι το παραγνωρίζουν – και εννοώ σαφέστατα την Τουρκία που θεωρεί την Κυπριακή Δημοκρατία ως εκλιπούσα – είναι κράτος μέλος της ΕΕ και συνεπώς έχουμε κάθε λόγο επίκλησης του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
• Το κυπριακό κράτος πρέπει να έχει μία και μόνη κυριαρχία, μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα, μια και μόνη ιθαγένεια.
Γεγονότα φυσικά και για τα δύο που έγιναν ήδη αποδεκτά κατά τη διάρκεια του διαλόγου. Είναι μέσα στα πλαίσια της προόδου που έγινε.
• Η λύση θα πρέπει να ακυρώνει τα κατοχικά δεδομένα, να ανατρέπει τη διαίρεση και να επιτρέπει στους Κυπρίους πολίτες, να συμβιώσουν και να συνδημιουργήσουν σε μια κοινή ευημερούσα πατρίδα, υπό καθεστώς ισονομίας και ισοπολιτείας.
• Η λύση πρέπει πριν και πάνω από όλα πρέπει να προνοεί και να διασφαλίζει την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων.
Με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη καταβάλλουμε προσπάθεια για ειρήνη και ασφάλεια στην πατρίδα μας.
Ωστόσο τις δυσκολίες που συναντούμε αλλά και τις διαφορές που καταγράφουμε δεν θα τις κρύψουμε κάτω από το χαλί. Ούτε όμως και θα αφήσουμε να μας αποθαρρύνουν, γιατί θέλω να πιστεύω πως στο τέλος θα πρυτανεύσει η νουνεχής προσέγγιση και θα επικρατήσει το πνεύμα συνδιαλλαγής.
Έχουμε στείλει το μήνυμα –και είμαστε ειλικρινείς- πως η λύση που εμείς επιδιώκουμε δεν θα αφήνει πίσω της νικητές και ηττημένους, θα λαμβάνει υπόψη τις ευαισθησίες και τις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων και θα καταστήσει τη χώρα μας παράδειγμα εθνοτικής, πολιτιστικής, θρησκευτικής και γλωσσικής συνεργασίας μεταξύ των κατοίκων του νησιού.
Εχουμε συμφωνήσει και έχουμε διασφαλίσει μεταξύ άλλων το δικαίωμα του κάθε Κυπρίου πολίτη να επιλέγει ο ίδιος το χώρο της διαμονής και της εργασίας του, να επιλέγει ο ίδιος πού θα κατοικήσει σε ένα κράτος που θα του διασφαλίζει τα δικαιώματά του πάντοτε με σεβασμό και χωρίς να παραγνωρίζεται ο διζωνικός και δικοινοτικός χαρακτήρας που σε μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας θα δημιουργηθεί.
Διεκδικούμε μία έντιμη λύση που θα μετατρέψει τις επιθυμίες μας σε ένα λειτουργικό σύστημα διακυβέρνησης με όλα τα ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά.
Η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η εμπειρία που αποκομίζουμε καθημερινά από την παρουσία μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς δημιουργεί τις προϋποθέσεις και μας παρέχει δικλίδες ασφαλείας για την εφαρμογή μίας πραγματικά επανενωμένης χώρας.
Η ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ένα προνόμιο για τον τόπο που οφείλουμε να το διασφαλίσουμε για όλους τους κατοίκους του νησιού μας.
Τους τελευταίους μήνες παρακολουθούμε εκ μέρους της Άγκυρας μία θετική ρητορική, την οποία και καλωσορίζουμε.
Θέλω όμως να πω πως δεν είναι ικανή η θετική ρητορική να οδηγήσει σε λύση, εάν δεν συνοδεύεται από έμπρακτη θετική στάση και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ιδιαίτερα στα κεφάλαια που η Τουρκία έχει καθοριστικό λόγο να διαδραματίσει όπως η αποχώρηση του κατοχικού στρατού και το σύστημα ασφαλείας.
Είμαστε – θέλω να το τονίσω – έτοιμοι, με ανοικτούς ορίζοντες, να συζητήσουμε τη δημιουργία ενός συστήματος εσωτερικής ασφαλείας το οποίο θα σέβεται τις ανησυχίες όλων.
Είμαστε την ίδια ώρα της πεποίθησης πως ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος που υλοποιεί και εφαρμόζει αρχές, αξίες, που σέβεται ανθρώπινα δικαιώματα, δεν επιτρέπει και δεν δικαιολογεί αξίωση για την όποια μορφή παρουσίας κατοχικού στρατού ή εγγυητικών ή επεμβατικών δικαιωμάτων τρίτων χωρών.
Θέλω να κάνω αναφορά στις πραγματικές ανησυχίες και όχι σε πλασματικές και υπερβολικές αναφορές που στόχο έχουν την αναζήτηση επιχειρημάτων για τη συνέχιση ενός αναχρονιστικού συστήματος, εγγυήσεων υπέρ της μίας κοινότητας και σε βάρος της άλλης.
Θα πρέπει η λύση που εμείς οι ίδιοι διαμορφώνουμε να είναι τέτοια που να μας απαλλάσσει από κάθε είδους εξάρτηση από τρίτους.
Έχοντας την τραγική εμπειρία του παρελθόντος, εμείς, Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι, θα πρέπει να θέσουμε το κράτος μας πάνω από οτιδήποτε άλλο και πέραν των συμφερόντων των οποιωνδήποτε ξένων.
Όπως γνωρίζετε αυτές τις μέρες ευρισκόμαστε εν μέσω ενός νέου γύρου εντατικών διαπραγματεύσεων, ενώ στο σχεδιασμό μας είναι και η συζήτηση επί χάρτου επιτέλους και του Εδαφικού. Ενός, θα πρέπει να ομολογήσω, κρίσιμου κεφαλαίου που θα κρίνει μαζί με εκείνο της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων, την επιτυχία ή την αποτυχία της κατά τα άλλα μέχρι στιγμής ελπιδοφόρου προσπάθειας.
Η εδώ παρουσία μου μαρτυρεί και την αποφασιστικότητα μου να διεκδικήσω αυτά που δικαίως προβάλλετε ως μέρος μιας αποδεκτής λύσης. Συνεπώς, μεταξύ των περιοχών που θα πρέπει να βρίσκονται υπό την ελληνοκυπριακή συνιστώσα πολιτεία δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνεται και η Μόρφου.
Προς τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας δίδω μια διαβεβαίωση: οι όποιες εδαφικές αναπροσαρμογές δεν θα παραγνωρίζουν την ανάγκη να υπάρξει ικανοποιητική αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων θα αντιμετωπίσουν. Είναι φυσικό όταν γίνονται εδαφικές αναπροσαρμογές να υπάρχει ανάγκη μετακίνησης κάποιων πληθυσμών. Θα πρέπει να ληφθεί συνεπώς πρόνοια έτσι ώστε να υπάρξουν επαρκείς, ικανοποιητικοί, αν θέλετε, χώροι στέγασης όσων θα πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια των Ελληνοκυπρίων.
Η δική μας θέση είναι και παραμένει μια: Μόνο μέσα από τον αλληλοσεβασμό μπορεί να κτίσουμε το σύγχρονο κράτος που επιθυμούμε και να φτιάξουμε την κοινή πατρίδα που θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις ειρηνικής συμβίωσης, συνδημιουργίας, προκοπής και προοπτικής για το μέλλον.
Συνήθως λέμε πως έχουμε χρέος προς την Ιστορία και τον τόπο να επανενώσουμε την πατρίδα μας. Αυτό το σύνθημα έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο. Το χρέος μας αυτό έχει όνομα: Είναι η ευθύνη προς τα παιδιά μας. Αυτά πρέπει να σκεφτόμαστε. Και ορθά ελέχθη ότι η μη λύση δεν είναι λύση. Θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τα όσα καταγράφει ο χρόνος επί του εδάφους. Και πολλές φορές ο χρόνος είναι εκείνος που αλλοιώνει συστατικά της λύσης κατά τρόπο μη αναστρέψιμο. Θα πρέπει να αναλογιστούμε και να λαμβάνουμε όλα υπόψη. Δεν είμαι εξ εκείνων που λένε ότι η λύση σημαίνει και την όποια λύση, γιατί μια κακή λύση μπορεί να έχει και τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα από μια μη λύση.
Αν, ιδιαίτερα από δειλία, δεν τολμήσουμε και δεν επιδιώξουμε μέσα από το διάλογο να πετύχουμε ανατροπή των όσων καταγράφονται τα τελευταία 42 χρόνια, τότε δυστυχώς δεν πρέπει να εκτιμούμε σωστά τα γεωπολιτικά ή τα όποια άλλα γεωστρατηγικά λαμβάνουν χώρα στην περιοχή μας, ή δεν λαμβάνουμε υπόψη τον απώτερο στόχο που ενδεχόμενα υπάρχει πίσω από το μυαλό κάποιων εκ των γειτόνων, και εννοώ βεβαίως την Τουρκία.
Το χρέος μας απέναντι στην πατρίδα, απέναντι στα παιδιά μας είναι να δουλέψουμε ενωμένοι και αυτό έχει σημασία. Μπορεί να έχουμε τις διαφωνίες μας, αλλά αυτό που μας ένωνε τουλάχιστον μέχρι πρότινος ήταν οι κοινές αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου. Ήταν οι αποφάσεις που ξεκίνησαν με τις Συμφωνίες Κορυφής Μακαρίου – Ντενκτάς, Κυπριανού – Ντενκτάς, Βασιλείου, αειμνήστου Τάσσου Παπαδόπουλου το 2006, ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου το Σεπτέμβρη του 2009. Συνεπώς, αυτό που μας ένωνε για τόσα χρόνια ας μας ενώσει και τώρα. Να συνειδητοποιήσουμε ότι η μετεξέλιξη του ενιαίου κράτους είναι η μόνη εφικτή.
Εάν διαλαλούμε ή υποσχόμαστε πως θα επαναφέρουμε την πρότερη ή την προ του 1974 κατάσταση δημιουργούμε ψευδείς εικόνες, ψευδείς υποσχέσεις, αλλά και θα συντηρήσουμε την κατοχή. Και αυτό δεν είναι η δική μου επιθυμία και είμαι βέβαιος ούτε κανενός των πολιτικών οι οποίοι βρίσκονται επί σκηνής.
Εύχομαι όλοι ενωμένοι, του χρόνου, μια ανάλογη μέρα, να ζήσουμε τις στιγμές της συγκίνησης που θα μας επιτρέπει να πατούμε τα χώματα της πόλης της Μόρφου.
