Της Θεοχαρίδου Κ. Καλυψούς Δικηγόρου – Νομικού Συμβούλου
Νόμος του 1999 (158(I)/1999):
Σύνθεση και συνεδρίες συλλογικού οργάνου:
Απαραίτητη προυπόθεση για το έγκυρο διοικητικής πράξης, είναι η νομότυπη σύνθεση συλλογικού οργάνου, όπου τέτοιο όργανο καλείται να εκδώσει απόφαση. Δηλαδή, αν συλλογικό όργανο, εκδώσει απόφαση, χωρίς αυτό να έχει νομότυπα συνεδριάσει και/ή συνέλθει, τότε η οιοαδήποτε ενδεχόμενη απόφαση εκδώσει θα μπορεί να προσβληθεί, ενώπιον Διοικητικού Δικαστηρίου, με μοναδικό λόγο ακυρότητας, την κακή και/ή μη νομότυπη σύνθεση του συγκεκριμένου συλλογικού οργάνου και άρα, η οιαδήποτε διοικητική του πράξη θα δύναται να ακυρωθεί συνεπεία του πιο πάνω αναφερόμενου λόγου.
Διαβάζουμε λοιπόν στο εν λογω Νομοθέτημα:
21.-(1) Το συλλογικό διοικητικό όργανο πρέπει να συνεδριάζει με νόμιμη σύνθεση. Δεν είναι νόμιμα συντεθειμένο, αν στη συνεδρίασή του παρίσταται πρόσωπο που δεν είναι εξουσιοδοτημένο από το νόμο, έστω και αν δεν έλαβε μέρος στην ψηφοφορία, εκτός αν πρόκειται για υπάλληλο που είναι αρμόδιος για την τήρηση των πρακτικών.
(2) Δε συνιστά κακή σύνθεση του οργάνου η παρουσία στη συνεδρία του συλλογικού διοικητικού οργάνου αρμόδιων υπηρεσιακών ή άλλων προσώπων με σκοπό την παροχή κατατοπιστικών πληροφοριών ή την προσαγωγή στοιχείων, εφόσον αυτά αποχωρήσουν πριν από τη διαβούλευση για λήψη της απόφασης.
(3) Για να συνεδριάσει νόμιμα ένα συλλογικό όργανο πρέπει να κληθούν νομότυπα και εμπρόθεσμα όλα τα μέλη του στη συνεδρία, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που το συλλογικό όργανο συνεδριάζει σε τακτές ημέρες και ώρες.
(4) Αν μεταξύ του χρόνου που εκδόθηκε ακυρωθείσα πράξη και του χρόνου της επανεξέτασης δεν επήλθε οποιαδήποτε αλλαγή στη σύνθεση του συλλογικού οργάνου που εξέδωσε την πράξη, στην επανεξέταση και στη λήψη νέας απόφασης καλούνται τα μέλη του που μετείχαν στη συνεδρία κατά την οποία λήφθηκε η πράξη που ακυρώθηκε.
(5) Αν μεταξύ του χρόνου που εκδόθηκε ακυρωθείσα πράξη και του χρόνου της επανεξέτασης επήλθε οποιαδήποτε αλλαγή στη σύνθεση του συλλογικού οργάνου που εξέδωσε την πράξη, στην επανεξέταση και στη λήψη νέας απόφασης καλούνται να συμμετάσχουν όλα τα μέλη του συλλογικού οργάνου.
Εν όψει της πιο πάνω νομοθετικής πρόνοιας, χαρακτηριστική είναι η δεσμευτική απόφαση της Ολομέλειας στη Sigma Radio TV Ltd ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2009) 3 ΑΑΔ 30, στην οποία γίνεται εκτενής και λεπτομερής αναφορά για την νομότυπη συνεδρίαση συλλογικού διοικητικού οργάνου. Μεταξύ άλλων και στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Αναστασίου ν. Ε.Τ.Ε.Κ. (2003) 3 Α.Α.Δ. 616 τονίστηκε ότι, για να συνεδριάσει νομότυπα ένα συλλογικό όργανο χρειάζεται η εμπρόθεσμη και νομότυπη κλήση στη συνεδρία του, κάθε μέλους του συλλογικού οργάνου. Η πρόσκληση των μελών του συλλογικού οργάνου πρέπει να προκύπτει είτε από αποδεικτικό επίδοσης της σχετικής πρόσκλησης, είτε από βεβαίωση του μέλους, είτε από άλλα έγγραφα, όχι μεταγενέστερα της συνεδριάσεως του οργάνου.
Στη Sigma Radio TV Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 258 εξετάστηκε ζήτημα παράβασης του Άρθρου 21(3) του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999, το οποίο ήδη παραθέσαμε πιο πάνω, σε σχέση με την νομότυπη και εμπρόθεσμη κλήση των μελών της εφεσίβλητης Αρχής. Στην υπόθεση εκείνη η Ολομέλεια υπέδειξε ότι η σχετική πρόσκληση δεν έφερε ένδειξη ότι στάληκε αλλά ούτε και άλλη σύγχρονη καταγραφή υπήρχε που να τεκμηριώνει την αποστολή της.
Στην Sigma Radio TV Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Υπόθ. Αρ. 629/03, ημερ. 29.9.06 τονίστηκε ότι, τα αναγκαία στοιχεία τα οποία δεικνύουν αν ικανοποιείται η απαίτηση για πρόσκληση πρέπει να προκύπτουν από σαφή γραπτά στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί κατά το χρόνο της πρόσκλησης. Η εκ των υστέρων βεβαίωση με ένορκη δήλωση δεν μπορεί να γίνει δεκτή, αφού ο διοικητικός φάκελος πρέπει να αποτελεί τη μόνη πηγή πληροφόρησης του δικαστηρίου.
Στη Sigma Radio TV Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Υπόθ. Αρ. 1140/03, ημερ. 10.2.06 τονίστηκε, για το ίδιο θέμα της πρόσκλησης των μελών διοικητικού οργάνου, ότι χρειάζονται σύγχρονα γραπτά στοιχεία. Η απαίτηση του Άρθρου 21(3) του Ν. 158(Ι)/99 να κληθούν νομότυπα και εμπρόθεσμα όλα τα μέλη του διοικητικού οργάνου σε συνεδρία, δεν ικανοποιείται με μόνη την ύπαρξη πρόσκλησης στο φάκελο, χωρίς γραπτό στοιχείο, με τη μορφή κάποιας βεβαίωσης ή έστω σημείωσης αρμοδίως πως πράγματι στάληκε η πρόσκληση. Η προαναφερόμενη βεβαίωση ή σημείωση είναι απαραίτητη τόσο αναφορικά με την απόδειξη της αποστολής της πρόσκλησης όσο και αναφορικά με το χρόνο της αποστολής της.
Τέλος, ως προς το θέμα της απαρτίας, στην Πιερέττη ν. Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών (2008) 3 ΑΑΔ 475 λέχθηκαν συναφώς τα ακόλουθα:-
«Το πρωτόδικο δικαστήριο θεώρησε ότι η ύπαρξη απαρτίας ήταν αρκετή, αφού το Άρθρο 4(2) του περί Ρυθμίσεως της Τροχαίας Μεταφοράς Νόμου του 1982, Ν.9/82 προβλέπει ότι ο Πρόεδρος και άλλα δύο μέλη αποτελούν απαρτία. Δεν τίθεται όμως θέμα απαρτίας αλλά θέμα νόμιμης σύνθεσης. Όπως έχει επανειλημμένα λεχθεί (βλέπε μεταξύ άλλων Αναστασίου v. Ε.Τ.Ε.Κ. (2003) 3 Α.Α.Δ. 616 και Άρθρο 21(3) του περί Γενικών Αρχών Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999, Ν.158(Ι)/99) για να συνεδριάσει νόμιμα συλλογικό όργανο πρέπει να κληθούν νομότυπα και εμπρόθεσμα όλα τα μέλη στη συνεδρία, εκτός βέβαια των περιπτώσεων όπου το όργανο συνεδριάζει σε τακτές ημέρες και ώρες».
Επομένως το θέμα της νομότυπης σύνθεσης και/ή συνεδρίας διοικητικού οργάνου είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο για την έκδοση νομότυπης διοικητικής πράξης. Στην αντίθετη περίπτωση, ήτοι της μη νομότυπης σύνθεσης, η διοικητική πράξη ακυρούται.