Ολοκληρώθηκε η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Πρόκειται για την τρίτη φορά που ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος συναντώνται στο περιθώριο μιας Συνόδου του ΝΑΤΟ, αλλά η πρώτη που δεν μύριζε μπαρούτι.
Αντιθέτως, υπήρχε η αισιοδοξία ότι μπορεί να επιτευχθεί μια ουσιαστική επανεκκίνηση στις σχέσεις των δύο χωρών. Τα πρώτα πλάνα μάλιστα από τη συνάντηση των δύο στο Βίλνιους έδειχναν τους κυρίους Μητσοτάκη και Ερντογάν να χαμογελούν και να υπάρχει μια άνεση μεταξύ τους.
Οι δυο τους αντάλλαξαν θερμή χειραψία, ενώ δεν έλειψαν και τα σχόλια για την επανεκλογή των δύο κυβερνήσεων στις πρόσφατες κάλπες.
Ο διάλογος Μητσοτάκη-Ερντογάν μπροστά στις κάμερες
Οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν είχαν και έναν σύντομο διάλογο μπροστά στις κάμερες, πριν την έναρξη της συνάντησής τους.
Ερντογάν: Έχουμε μια νέα κυβέρνηση, άρα έχουμε μια νέα ομάδα στο υπουργικό συμβούλιο.
Μητσοτάκης: Κι εμείς έχουμε νέα ομάδα πια στο υπουργικό συμβούλιο, αλλά οι υπουργοί μας έχουν ήδη συναντηθεί και έχουν μια καλή επαφή.
Την ίδια στιγμή, όταν ο Ιμπραΐμ Καλίν εισήλθε στον χώρο της συνάντησης και έδωσε συγχαρητήρια στον Κ. Μητσοτάκη για την επανεκλογή του. «Συγχαρητήρια για τα νέα σου καθήκοντα», απάντησε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Στο «τραπέζι» της συνάντησης και δίπλα στον Κυριάκο Μητσοτάκη ήταν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Άννα Μαρία Μπούρα. Αντίστοιχα, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνόδευαν ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο επικεφαλής σύμβουλός του Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Σε νέα αρχή οι ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Από τον περασμένο Φεβρουάριο επικρατεί νηνεμία στις σχέσεις των δύο χωρών, ύστερα από ένα μακρό διάστημα έντασης. Ήταν τον Φεβρουάριο όταν ο καταστροφικός σεισμός στην Τουρκία έφερε τις δύο χώρες πιο κοντά, ενώ στη συνέχεια έπαυσε η εμπρηστική ρητορική της Άγκυρας. Οι δύο χώρες οδηγήθηκαν σε εκλογές και εκτιμάται ότι η ανανέωση της θητείας και των δύο κυβερνήσεων δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα για να κυλήσει η συζήτηση σε ήρεμα νερά και να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις.
Του όλου ευνοϊκού κλίματος που φαίνεται να δημιουργείται είναι ενδεικτικά και τα σημερινά πρωτοσέλιδα στην Τουρκία, που μιλούν για αισιοδοξία για τη συνάντηση και αναφέρονται στο χθεσινό μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής κάνοντας λόγο για ένα «θερμό μήνυμα».
Μητσοτάκης: «Σημαντικές διαφορές με Τουρκία αλλά μπορούμε να συμφωνήσουμε σε έναν οδικό χάρτη»
Κατά την προσέλευσή του στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός έδωσε το στίγμα των δικών του προθέσεων κατά τη διάρκεια της επικείμενης συνάντησης, δηλώνοντας: «Δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε ένα διαρκές κλίμα έντασης. Έχουμε προφανώς σημαντικές διαφορές. Μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι, με γνώμονα τις σχέσεις καλής γειτονίας αλλά και τον σεβασμό μας στο Διεθνές Δίκαιο, θα χαράξουμε έναν οδικό χάρτη ώστε να μπορέσουμε να επιλύσουμε τη σημαντικότερη γεωπολιτική μας διαφορά, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».
Τι περιλαμβάνει ο οδικός χάρτης
Το Μέγαρο Μαξίμου ποντάρει στη «θετική ατζέντα», δηλαδή στη συνεργασία σε τομείς όπως το διμερές εμπόριο, το μεταναστευτικό, η ενέργεια και η οικονομία για να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη για τα επόμενα βήματα. Προσβλέπουν, ακόμη, στην επανέναρξη των διερευνητικών επαφών που έχουν παγώσει από τον 64ο γύρο, τον Φεβρουάριο του 2022, υπό την προϋπόθεση ότι το θέμα που θα μείνει στο τραπέζι είναι ο καθορισμός των θαλασσίων ζωνών. Στο ζήτημα αυτό, είναι απαραίτητο η Τουρκία να κάνει ένα βήμα πίσω από τις αναθεωρητικές αντιλήψεις του προηγούμενου διαστήματος με επίκεντρο τη «Γαλάζια Πατρίδα» και την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Και, βέβαια, τη συνέχιση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Η επαναφορά των διαύλων επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα μεταξύ των δύο χωρών εκτιμάται, σε αυτή την πρώτη φάση, ως μια ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρος. Επίσης, η διατήρηση της ηρεμίας στο Αιγαίο, χωρίς παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου από τουρκικά αεροσκάφη, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων.
Ποιοι θα συμμετέχουν στη συνάντηση
Στη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν θα παρευρίσκονται, επίσης, οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, αλλά και οι επικεφαλής των διπλωματικών γραφείων, Άννα Μαρία Μπούρα και Τσαγατάι Κιλίτς. Νωρίτερα, εξάλλου, θα έχουν προηγηθεί διμερείς συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν και των υπουργών Άμυνας Νίκου Δένδια και Γιασάρ Γκιουλέρ.