Η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου φροντίζει στο να εντοπισθούν τα λάθη του παρελθόντος για να μην επαναληφθούν και για το λόγο αυτό υπάρχει και ο διορισμός Ανεξάρτητης Επιτροπής για το Μέλλον του Τραπεζικού Τομέα ,που αποτελείται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες με κύρος και διεθνή εμβέλεια. Η Επιτροπή αυτή αναμένεται να υποβάλει στην ΚΤΚ συγκεκριμένες και πρακτικές συστάσεις όσον αφορά το μέγεθος και τη διάρθρωση του τομέα, την ενίσχυση της προληπτικής ρύθμισης και εποπτείας, καθώς και την προώθηση του ανταγωνισμού προς όφελος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.
Τις επισημάνσεις αυτές μεταξύ άλλων κάνει ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκος Δημητριάδης, με αφορμή το νέο έτος, δίνοντας έμφαση στις παραινέσεις οι οποίες έγιναν από την ΚΤΚ προς τις πολιτικές πλευρές, περιλαμβανομένης και της Κυβέρνησης και συνέβαλαν στο να αποφύγουμε καταστροφικά σενάρια για την κυπριακή οικονομία.
Η επιτυχής εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος είναι ο μόνος δρόμος τονίζει ο κ. Δημητριάδης, τονίζοντας ότι πρέπει να σταλεί και στην Ευρώπη το μήνυμα ότι η Κύπρος αντιμετωπίζει με τη δέουσα σοβαρότητα το θέμα. Χαρακτηρίζει τις εξελίξεις μέσα στο 2012 πρωτόγνωρες για την κυπριακή οικονομία, αναφέρει ότι η οικονομική κρίση, με επίκεντρο το τραπεζικό σύστημα για το οποίο η ΚΤΚ έχει και την πρώτιστη ευθύνη ως εποπτική Αρχή – βάθυνε και επεκτάθηκε, ότι η ανεργία αυξήθηκε σημαντικά, πολλές επιχειρήσεις χρεοκόπησαν και πολλές άλλες αντιμετωπίζουν μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Παράλληλα, αναφέρει ως ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που έτυχαν χειρισμού την Πρόταση για τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό.
Η ΕΚΤ θα εποπτεύει απευθείας τις τράπεζες οι οποίες έχουν στοιχεία ενεργητικού άνω των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ, όσες τα στοιχεία ενεργητικού των οποίων αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 20% του ΑΕΠ της χώρας τους ,εκτός εάν το ενεργητικό τους δεν υπερβαίνει τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, ή όσες τελούν υπό ευρωπαϊκό πρόγραμμα δημόσιας βοήθειας. Τα υπόλοιπα πιστωτικά ιδρύματα θα εποπτεύονται από το αρμόδιο εθνικό εποπτικό όργανο, ενώ η ΕΚΤ θα έχει τη δυνατότητα σε οποιαδήποτε στιγμή να αναλάβει εποπτικό έργο, εάν το κρίνει αναγκαίο.
Όσον αφορά τις εγχώριες εξελίξεις στο τραπεζικό μας σύστημα, να θυμίσω πρώτα ότι στις αρχές του 2012 είχε δημιουργηθεί λανθασμένη, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, εντύπωση ότι οι δύο μεγάλες κυπριακές τράπεζες είχαν τη δυνατότητα να εξεύρουν ιδιωτικά κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση τους ή να πωλήσουν με κέρδος μέρος των περιουσιακών τους στοιχείων μέχρι τις 30 Ιουνίου 2012.
Στις αρχές Μαΐου 2012, η τότε Διοίκηση της Λαϊκής παραδέχθηκε ότι χρειαζόταν κρατική στήριξη και έπεισε το κράτος να γίνει ανάδοχος για την έκδοση νέου κεφαλαίου της Τράπεζας μέχρι του ποσού των €1,8 δις. Εμείς στηρίξαμε αυτή τη θέση, με την προϋπόθεση ότι αυτή η ενέργεια θα βοηθούσε την τράπεζα να περιορίσει το τελικό ποσό που απαιτείτο για κρατική στήριξη, κάτι το οποίο τελικά η τράπεζα δεν κατάφερε να πετύχει. Η καταρχήν συμφωνία με την Τρόικα σταθεροποίησε την πορεία αυτής της τράπεζας.
Η Τράπεζα Κύπρου μας διαβεβαίωνε μέχρι και τα μέσα Ιουνίου ότι δεν θα χρειαστεί κρατική στήριξη και ότι ήταν θέμα λίγου χρόνου να εκποιήσουν κάποια στοιχεία ενεργητικού μέχρι το τέλος Ιουνίου έτσι ώστε να ικανοποιήσουν τον κεφαλαιακό δείκτη που απαιτούσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Τα δεδομένα, όμως, άλλαξαν αμέσως μετά τη Γενική Συνέλευση της Τράπεζας και η τότε Διοίκηση της Τράπεζας μας πληροφόρησε ότι με βάση προκαταρκτικούς υπολογισμούς της, χρειαζόταν στήριξη της τάξεως των €500 εκ.
Οι συνθήκες αυτές, σε συνδυασμό με την αδυναμία του κράτους να προσφέρει από μόνο του οικονομική στήριξη στις τράπεζες, υποχρέωσαν την Κυβέρνηση να υποβάλει αίτηση για οικονομική στήριξη στον Μηχανισμό Στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου περί τα τέλη Ιουνίου του 2012».
Η διεξαγωγή ανεξάρτητου διαγνωστικού ελέγχου από την εταιρεία Pimco για τον καθορισμό του ποσού ανακεφαλαιοποίησης του χρηματοπιστωτικού τομέα συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 15 Ιανουαρίου 2013, αναφέρει ο κ. Δημητριάδης …. «Αναγνωρίζουμε, φυσικά, ότι τα δημοσιονομικά μέτρα τα οποία επιβάλλεται να ληφθούν για το Μνημόνιο είναι επώδυνα για όλους μας. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι θα υπάρξουν δυσκολίες για όλο τον κυπριακό πληθυσμό. Παρά τα οδυνηρά μέτρα, όμως, το Μνημόνιο, σε γενικές γραμμές, θέτει τις βάσεις για την ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, πολύ σημαντικά μέτρα εξυγίανσης, αναδιάρθρωσης και ανακεφαλαιοποίησης του χρηματοπιστωτικού τομέα που θα οδηγήσουν σε ένα πιο υγιές, ανταγωνιστικό και ανθεκτικό τραπεζικό σύστημα που θα μπορεί να στηρίζει την υγιή ιδιωτική πρωτοβουλία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι πρωτόγνωρες για το κυπριακό τραπεζικό σύστημα και ήταν αναμενόμενο ότι θα προκαλούσαν αντιδράσεις».
Αναμένω ότι το 2013 θα είναι γεμάτο προκλήσεις και το μεγάλο στοίχημα θα είναι η επιτυχής υλοποίηση του Μνημονίου με τρόπο που να διασφαλίζει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος και τη γενικότερη συμβολή του στη βιώσιμη ανάπτυξη.