Μιλώντας χθες στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, για πρώτη φορά ο πρωθυπουργός συνέδεσε δημοσίως τυχόν αποτυχία της διαπραγμάτευσης με την πιθανότητα προσφυγής στις κάλπες.
Η αποστροφή μάλιστα του πρωθυπουργού, κατά την ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, ότι τις εκλογές τις ζητά η ΝΔ έβαλε εξ αντικειμένου στο τραπέζι και αυτό το ενδεχόμενο, έστω και με έμμεσο τρόπο.
«Σε ένα ενδεχόμενο αποτυχίας των διαπραγματεύσεων και της δεύτερης αξιολόγησης, που ενδεχομένως να οδηγούσε και σε εκλογές, όπως διακαώς ζητά η ΝΔ, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αποτελούσε την τέλεια καταστροφή για την οικονομία» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσίπρας, παραδεχόμενος με έμμεσο τρόπο ότι το αδιέξοδο στις συζητήσεις με τους δανειστές μπορεί να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις.
Ο Αλέξης Τσίπρας προετοιμάζει την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ για εκλογική στράτευση («αφήστε τα γραφεία και βγείτε στον κόσμο»)
Σημείωσε, ωστόσο, ότι σε μία τέτοια περίπτωση «θα χάναμε οριστικά το τρένο της ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά και της εξόδου της οικονομίας στις αγορές, της έγκαιρης εξόδου, δηλαδή πριν από τη λήξη του προγράμματος. Και σε αυτό το ενδεχόμενο, ποια θα ήταν η μοναδική επιλογή για όποιον και αν ήταν στην κυβέρνηση; Μα, προφανώς, όταν λήγει το πρόγραμμα -τα ζήσαμε- και δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές για να δανειστείς, να ζητήσεις νέο δάνειο. Να, λοιπόν, το 4ο Μνημόνιο. Αυτό είναι το σχέδιο του κ. Μητσοτάκη».
Σε εκλογές με άδεια χέρια
Με τη φράση του αυτή ο Αλέξης Τσίπρας, αναγνωρίζοντας πλέον και δημοσίως την κρισιμότητα της κατάστασης στις σχέσεις με τους δανειστές και το ενδεχόμενο αδιέξοδο στην προοπτική ελάφρυνσης του χρέους, άφησε για πρώτη φορά επισήμως ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών (ή, μήπως, και τις προανήγγειλε;) σε περίπτωση που η διαπραγμάτευση αποτύχει.
Οι πληροφορίες επιμένουν πως στα σχέδια του πρωθυπουργού δεν υπάρχει η επιλογή της προσφυγής στις κάλπες, αλλά το κλείσιμο της αξιολόγησης, με παράλληλη ανακοίνωση μέτρων για το χρέος, που θα οδηγήσει τη χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί διακαώς το κλείσιμο της αξιολόγησης και την ελάφρυνση του χρέους γιατί δεν μπορεί να πάει σε εκλογές με «άδεια χέρια».
Το μήνυμα του πρωθυπουργού για πρόωρες εκλογές έχει αποδέκτες την κοινή γνώμη, τους βουλευτές του κόμματός του, αλλά κυρίως τους δανειστές
Πολώνει, λοιπόν, το πολιτικό κλίμα, ρίχνει την ευθύνη του αδιεξόδου στη ΝΔ, προετοιμάζει την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ για εκλογική στράτευση («αφήστε τα γραφεία και βγείτε στον κόσμο»), ώστε να είναι έτοιμος να θέσει το δίλημμα σε περίπτωση αδιεξόδου και πρόωρων εκλογών: ΝΔ σημαίνει 4ο Μνημόνιο.
Λευκή πετσέτα στους δανειστές
Το αδιέξοδο ωστόσο παραμονεύει ήδη από το δύσκολο κλείσιμο της αξιολόγησης: η κυβέρνηση δεν θέλει να ρίξει λευκή πετσέτα στους δανειστές εγκαταλείποντας όλες τις κόκκινες γραμμές, ειδικά στα εργασιακά. Παράλληλα, τρέμει στην ιδέα ότι ενδεχόμενο κλείσιμο της αξιολόγησης που συνεπάγεται και ρύθμιση του χρέους θα αναγκάσει το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα αλλά θα συνοδεύεται από νέο Μνημόνιο.
Το μήνυμα του πρωθυπουργού για πρόωρες εκλογές έχει αποδέκτες την κοινή γνώμη, τους βουλευτές του κόμματός του, αλλά κυρίως τους δανειστές: σε αυτούς διαμηνύει ότι αν δεν κλείσει χωρίς ακραία μέτρα η αξιολόγηση, στην Ελλάδα θα επικρατήσει πολιτική αβεβαιότητα, αν όχι πολιτική αστάθεια. Σε μια περίοδο, μάλιστα, που μετά το δημοψήφισμα στην Ιταλία και τις προεδρικές εκλογές στην Αυστρία, θα ακολουθούν κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία, οι οποίες θα ανοίξουν επιπλέον μέτωπα στην Ευρώπη.
Μητσοτάκης και Βενιζέλος
Ο Αλέξης Τσίπρας, άλλωστε, αν εκβιαστεί με την αξιολόγηση σε βαθμό που δεν μπορεί να αντέξει εκλογικά, μόνο σε σύγκρουση με τους δανειστές θα μπορούσε να πάει στις κάλπες.
Δεύτερον, διαμορφώνει το πλαίσιο πάνω στο οποίο, εάν το κρίνει, θα μπορεί να προσφύγει στις κάλπες. Δεν είναι τυχαίο ότι με την ομιλία του ο πρωθυπουργός διαμόρφωσε «πλατφόρμα» ταύτισης του Κυριάκου Μητσοτάκη με το ακραίο τμήμα των δανειστών, τον εμφάνισε ως συνέχεια της κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά, ενώ περίπου τον κατηγόρησε ότι προγραμματίζει να κυβερνήσει με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον οποίο ουσιαστικά διαχώρισε από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη.
Το γεγονός, άλλωστε, ότι ο Αλέξης Τσίπρας ξεκινά περιοδείες ή ότι αναζητεί χρήματα από τα πλεονάσματα για κοινωνικό μέρισμα αυξάνει τις υποψίες ότι η κυβέρνηση αναζητά πιθανότατα διάδρομο εκλογικής σύγκρουσης, με το νέο έτος.
Πρόωρες εκλογές και από Τσακαλώτο
Στο ίδιο μήκος κύματος είχε κινηθεί πρόσφατα και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος ήρθε να ενισχύσει τα σενάρια των πρόωρων εκλογών.
Οταν ρωτήθηκε από τη Wall Street Journal αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα προκηρύξει εκλογές, απάντησε «υπό την αίρεση ότι δεν προκύψει το χειρότερο σενάριο για το χρέος και την ανάκαμψη, δεν μπορώ να δω τον ΣΥΡΙΖΑ να πηγαίνει σε εκλογές το 2017». Η φράση αυτή ειπώθηκε περισσότερο ως άσκηση πίεσης προς τα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων.