Δρ Ρωξάνα Μιχαηλίδου*
Όπως όλοι γνωρίζουμε, ένα πολύ σημαντικό ποσοστό της αξίας μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης προέρχεται από το ανθρώπινο δυναμικό της, που είναι άμεσα υπεύθυνο για την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται στους τουρίστες.
Οι περισσότεροι εργαζόμενοι στον τουρισμό σήμερα, στην Κύπρο είναι άσχετοι με τον τουρισμό. Δεν το έχουν σπουδάσει. «Και γιατί να το σπουδάσουν;» θα απαντήσει ο επιχειρηματίας που θέλει με τις κρατήσεις ενός εξαμήνου να συντηρεί την επιχείρηση όλο το χρόνο. Ο ντόπιος ξενοδόχος δεν θέλει εξειδικευμένο προσωπικό γιατί όσο πιο υψηλός είναι ο βαθμός εξειδίκευσης, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι απαιτήσεις του εργαζομένου. Η ποιότητα μένει γράμμα κενό περιεχομένου αν δεν προωθηθεί η εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού το οποίο υπηρετεί τον τουρισμό, με άλλα λόγια την εκπαίδευση του προσωπικού.
Παρακάτω αναφέρω μερικές προτάσεις για την αναβάθμιση της ποιότητας των προσφερομένων υπηρεσιών.
1. Όλοι οι εργαζόμενοι στον τομέα των ξενοδοχείων και των εστιατορίων, που έρχονται σε καθημερινή και άμεση επικοινωνία με τους πελάτες, θα πρέπει να έχουν βασικές γνώσεις και ικανότητες της γλώσσας της χώρας υποδοχής.
Τι θα μπορούσε να είναι πιο απογοητευτικό, ακόμα και προσβλητικό για τους ντόπιους, να μην μπορούν οι τελευταίοι να επικοινωνούν ελεύθερα στη μητρική τους γλώσσα στο εσωτερικό της χώρας τους; Nα αναγκάσουμε τον ντόπιο πληθυσμό να μιλάει μια άλλη γλώσσα, για να είναι έτσι δυνατή η επικοινωνία με το προσωπικό της τουριστικής βιομηχανίας;
2. Οι υπάλληλοι των ξενοδοχείων και της επισιτιστικής βιομηχανίας πρέπει να έχουν τουλάχιστον βασική γνώση του ντόπιου πολιτισμού, των τοπικών παραδόσεων, να ξέρουν, σε ένα ικανοποιητικό βαθμό τα ήθη και τις συνήθειες της Κύπρου.
Μια σημαντική πρόταση είναι να γίνει διδασκαλία των σημαντικότερων πολιτισμικών στοιχείων, έτσι ώστε οι ξένοι εργαζόμενοι να εξοικειωθούν με τον τοπικό πολιτισμό και την ιστορία, τις παραδόσεις και τα έθιμα, που αποτελούν την Κυπριακή νοοτροπία και κουλτούρα.
3. Η κουλτούρα της φιλοξενίας θα πρέπει να είναι γραμμένη με κεφαλαία γράμματα και να εφαρμόζεται αυστηρά. Το σύνολο των εργαζομένων, θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους, σχετικά με την τοπική φιλοξενία και να έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας ευκαιρίες μάθησης και κατάρτισης. Δυστυχώς, αυτές οι πρωτοβουλίες και προγράμματα πολύ συχνά υποτιμούνται.
4. Η διασκέδαση και ψυχαγωγία που προσφέρεται στον τόπο διαμονής των τουριστών, θα πρέπει να αναπτυχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να δίνεται μια αντιπροσωπευτική εικόνα των κατοίκων της περιοχής και των παραδόσεων τους. Ξεχνάμε ότι οι τουρίστες έχουν επιλέξει την Κύπρο, και ενδιαφέρονται να μάθουν και να γνωρίσουν τον πολιτισμό της Κύπρου. Έχουμε τόσο λίγα πράγματα να δείξουμε στους επισκέπτες μας, για μια νύχτα μόνο κάθε εβδομάδα;
5. Κατά τα τελευταία έτη, ιδίως στον τομέα των τροφίμων και ποτών, το μεγάλο πρόβλημα είναι η απώλεια της αυθεντικότητας.
Το γαστρονομικό μενού που προσφέρεται σε ξενοδοχεία ή σε άλλους χώρους διαμονής και εστίασης, πρέπει να εκφράζει σαφώς το παραδοσιακό μενού και τις μεθόδους της μαγειρικής, αντί να παρέχει μόνο ένα διεθνές μενού.
Θα ήθελα να αναφέρω εδώ ότι η Τουρκία, για να προσελκύσει τουρίστες για τον πολιτιστικό τουρισμό, έχει ξεκινήσει ένα ειδικό πρόγραμμα, «Διακοπές μαγειρικής στην Τουρκία – Μεσογειακή υγιεινή τουρκική κουζίνα». Η Κύπρος με πολύ παλαιότερες παραδόσεις, την περίφημη ιστορία της, μπορεί να συνδυάζει αυτή τη μορφή διακοπών μαγειρέματος με εκδρομές σε συγκεκριμένες περιοχές της Κύπρου με γαστρονομικές περιηγήσεις και τοπικές γαστρονομικές σπεσιαλιτέ.
Οι πολιτιστικές αξίες και τα αξιοθέατα της Κύπρου αξίζουν το θαυμασμό από τους τουρίστες. Εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς το πώς θα παρουσιάσουμε αυτές τις μοναδικές πολιτιστικές αξίες, προς όφελος των κατοίκων, των τουριστών, και ίσως το πιο σημαντικό, για την φήμη της Κύπρου μεταξύ των διεθνών τουριστικών προορισμών.
*Hospitality Management/Quality of services
Member of Scientific Committee WTA