Του Τζιοβάνη Κουζαλή*
Ο Scott Belsky είπε μια σοφή κουβέντα: “It is not about ideas. It’s about making ideas happen” (μτφρ. “Δεν έχει να κάνει μόνο με τις ιδέες. Έχει να κάνει με την πραγματοποίηση των ιδεών”).
Ενστερνιζόμαστε πλήρως αυτή την ευφυέστατη φράση του Belsky και ως εκ τούτου το Γραφείο μας για αρκετά χρόνια τώρα καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες προσέλκυσης ξένων επενδυτών στην Κύπρο, καθώς και συμβάλλει ιδιαίτερα στην προώθηση – διαφήμιση του νησιού μας στο εξωτερικό. Αυτό επιτυγχάνεται με την στήριξη εξωτερικών συνεργατών και ερχόμενοι σε προσωπική επαφή με τους πιθανούς ξένους επενδυτές. Ο βασικός στόχος είναι να προωθηθούν όλα τα πιθανά επενδυτικά σχέδια και συγκροτήματα αλλά και τα κυπριακά αγροτικά και όχι μόνο προϊόντα, κάτι για το οποίο απαιτείται αρκετή εργασία και προετοιμασία στο γραφείο μας στην Κύπρο αλλά και με αρκετά και συχνά ταξίδια στο εξωτερικό. Απώτερος στόχος μας είναι η διαφήμιση της Κύπρου γενικά, από τον Πωμό και την Πόλη Χρυσοχούς μέχρι την Δερύνεια στην Αμμόχωστο.
Υπάρχει γενικό και πολύ δυνατό ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές. Η ξενοδοχειακή Βιομηχανία και οι επενδύσεις σε οικοδομικά συγκροτήματα, όπως για παράδειγμα οι μαρίνες και τα γκολφ, ελκύουν περισσότερο. Η καθυστέρηση όμως στην έκδοση αδειών και η γραφειοκρατία δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Επίσης, υπάρχει ενδιαφέρον για τη Ναυτιλία αλλά και για τα δύο μας αεροδρόμια, όμως τα ακριβά τέλη των αεροδρομίων μας δημιουργούν αρνητικό κλίμα. Ακόμα, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για ναυλωμένες πτήσεις, αλλά η επιμονή να προσγειώνονται μόνο στο ένα αεροδρόμιο είναι ένα αρνητικός παράγοντας. Για παράδειγμα, οι Λιβανέζοι προτιμούν την Αγία Νάπα και τη Λάρνακα ως προορισμό και ενώ το ταξίδι από τη Βηρυτό είναι 30 λεπτά αεροπορικώς, η αδιάλλακτη στάση των υπευθύνων να χρησιμοποιείται μόνο το αεροδρόμιο της Πάφου για ναυλωμένες πτήσεις, δεν βολεύει, αφού χρειάζονται μιάμιση ώρα για να φτάσουν στη Λάρνακα και 2 ώρες για την Αγία Νάπα, κάτι που σίγουρα δεν βοηθά.
Επιπλέον, η οινοβιομηχανία μας και προγράμματα που αφορούν την θάλασσα καθώς και τον αθλητισμό άπτονται έντονου ενδιαφέροντος εκ μέρους των ξένων.
Τα προβλήματα που παρουσιάζονται στο δρόμο προς την επίτευξη του στόχου που αναλύσαμε πιο πάνω, είναι πολλά και ποικίλα. Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα είναι το θέμα με τις βίζες (βλέπε Λίβανο όπου έχουμε πολύ και αυξανόμενο ενδιαφέρον σε όλα τα επίπεδα), όπου η πρεσβεία μας μετακινήθηκε σε πολύ μικρό κτήριο και η ουρά για την βίζα γίνεται σε εξωτερικούς χώρους, γεγονός που προκαλεί δυσφορία και αναστάτωση. Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί μεγάλη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην έκδοση βίζας.
Πρόβλημα επίσης αποτελεί η απαράδεχτη καθυστέρηση των τραπεζών να δώσει waivers στους νέους επενδυτές – στις πλείστες περιπτώσεις σε υποστατικά που ήδη έχουν waiver και απλά χρειάζεται να γίνει μεταφορά από τον πωλητή που έχει δάνειο στον νέο επενδυτή που πληρώνει μετρητά (αυτό συμφέρει σε όλους). Και αναφέρομαι σε καθυστερήσεις της τάξεως των τριών και τεσσάρων μηνών!
Τα πιο πάνω προβλήματα είναι μόνο μερικά από αυτά που συναντούμε καθημερινά και κάθε άλλο παρά βοηθούν στην προσέλκυση ξένων επενδυτών στο νησί μας. Φυσικό επακόλουθο αυτών είναι να χάνεται πλήθος άκρως σημαντικών πράξεων και να προσβαλλόμαστε προς τους επενδυτές όταν αυτοί στρέφονται σε άλλες αγορές λόγω της “παραδοσιακής” γραφειοκρατίας που παρουσιάζει το σύστημά μας. Για τους πιο πάνω λόγους τα προβλήματα αυτά χρήζουν άμεσης λύσης και μελέτης, έτσι ώστε όχι μόνο να μην χάνονται ζωτικής σημασίας επενδύσεις, αλλά και να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον ακόμα μεγαλύτερων αγορών.
Πρέπει να σοβαρευτούμε. Πρέπει επιτέλους οι Κυβερνώντες και ειδικά οι Βουλευτές μας να στηρίξουν την προσπάθεια που ο Ιδιωτικός Τομέας καταβάλλει, δίνοντας σκληρές και πολλές φορές άνισες μάχες. Το θεσμικό πλαίσιο που έχουμε στην Κύπρο χρήζει άμεσων αλλαγών ούτως ώστε να γίνει πιο εύκολη και πιο γρήγορη η διαδικασία που ακολουθείται για τους ξένους επενδυτές.
Χρειάζεται άμεσα να εκδοθούν τίτλοι (με τον ένα τρόπο ή τον άλλο), να δώσουμε βίζες σε ξένους επενδυτές να επισκεφτούν την Κύπρο άμεσα – όπως έγινε και με τους Ρώσους – αλλά και να συσταθεί άμεσα ένα γραφείο Επιχειρήσεων ή καλύτερα ένα κλιμάκιο, το οποίο θα είναι υπεύθυνο να ενημερώνεται για τα προβλήματα που παρουσιάζονται, ακολούθως να γίνεται σωστή έρευνα με ταχείες διαδικασίες και τέλος να προτείνονται λύσεις.
Ακόμα, όσον αφορά τις μαρίνες και τα γκολφ, πρέπει να τους δοθούν καλύτερα οικονομικά κίνητρα για να μπορέσουμε να προσελκύσουμε επενδυτές. Τέλος να παίρνονται αποφάσεις με άμεση ισχύ και όχι μετά από πολλούς μήνες, ή χρόνια!
Οι ημικρατικοί οργανισμοί είναι ολοφάνερο ότι στηρίζονται από τα πολιτικά κόμματα, για να επιβραβεύουν τους πολιτικούς τους συμμάχους και υποστηρικτές (κοινώς ρουσφέτι). Επίσης, διορίζονται άτομα με βάση τις πολιτικές τους πεποιθήσεις – βλέπε το τρανταχτό παράδειγμα των Κυπριακών Αερογραμμών, του ΚΟΤ κ.ά.
Ο ΚΟΤ και η Κυβέρνηση πρέπει να πάρουν μέτρα τώρα, χωρίς καμία άλλη καθυστέρηση. Ζητούμε ένα κράτος Δικαίου και μια πολιτεία για τους πολίτες αυτού του τόπου και όχι για την κομματοκρατία και τη ρουσφετολογία. Το κυπριακό επενδυτικό περιβάλλον πρέπει να γίνει πιο ευνοϊκό για τους πιθανούς επενδυτές και επιτέλους να εκπνεύσει ο εποχικός τουρισμός. Ζητούμε στήριξη στην προσπάθειά μας να βελτιώσουμε το αρνητικό κλίμα που έχουμε μεταφέρει ως προορισμός.
Και δανείζομαι τα λόγια του Colin Powell “There are no secrets to success. It is the result of preparation, hard work and learning from failure”, δηλαδή “Δεν υπάρχουν μυστικά για την επιτυχία. Είναι το αποτέλεσμα προετοιμασίας, σκληρής δουλειάς και εκμάθησης μέσ’ από τις αποτυχίες”.
*Νομικός Σύμβουλος