Μια Καρυάτιδα στο Λονδίνο λαχταρά ελληνικό φως

Στις γιορτές, είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο, όπου εκτίθενται αρχαιολογικά ευρήματα από πολιτισμούς όλων των ηπείρων. Από τους Ασσύριους της Μεσοποταμίας, τους Φαραώ της Αιγύπτου, τους Μάγια της Λατινικής Αμερικής, τους Μαορί της Νέας Ζηλανδίας και άλλους, και φυσικά από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό με τα ελληνικά αριστουργήματα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Ουσιαστικά, ένα Βρετανικό Μουσείο χωρίς οτιδήποτε βρετανικό!

Συγκεκριμένα, ο μισός περίπου γλυπτός διάκοσμος του Παρθενώνα, βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Τα γνωστά Γλυπτά του Παρθενώνα εκλάπησαν  επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τον αρχαιοκάπηλο Λόρδο Έλγιν: 15 μετώπες, 17 αετωματικές φιγούρες και 75 μέτρα της ζωφόρου του Παρθενώνα. Οι Βρετανοί ισχυρίζονταν για χρόνια ότι η αποκοπή τους έγινε με «φιρμάνι» (διάταγμα) του Σουλτάνου. Όπως αποδείχτηκε, το  προβαλλόμενο φιρμάνι δεν έχει καν υπογραφή του Σουλτάνου, ενώ πρωτότυπο  δεν βρέθηκε ως σήμερα, ούτε στα τουρκικά αρχεία. Στο Μουσείο εκτίθεται παραδίπλα ένας αρχαίος ελληνικός ναός, ουσιαστικά ένας «μικρός Παρθενώνας», με τους κίονες, οροφή και γλυπτό διάκοσμο, κλεμμένος ολόκληρος. Επίσης, πολλά αγγεία και αγάλματα όπως της Αφροδίτης κι ειδικό «αφιέρωμα» στην Κύπρο.

Σε περίοπτη θέση στο Μουσείο εκτίθεται μια πέτρινη πλάκα («Η Στήλη της Ροζέτας») στην οποία αναγράφεται ένα «ιερό διάταγμα», πρώτα γραμμένο στην αιγυπτιακή ιερογλυφική, κατόπιν το ίδιο κείμενο στην αιγυπτιακή δημοτική γραφή των κατώτερων τάξεων και πιο κάτω στην Ελληνική γλώσσα. Όπως εξηγεί, η Αίγυπτος ήταν υπό Μακεδονική διοίκηση και η ελληνική γλώσσα ήταν η γλώσσα της διοίκησης. Τι να σκέφτεται ένας σημερινός Σλάβος από τα Σκόπια που έμαθε ότι ο Μ. Αλέξανδρος και οι Μακεδόνες του ήταν Σλάβοι;  

Εκεί που η καρδιά σπαράζει είναι όταν το βλέμμα αντικρίζει την Καρυάτιδα, την έκτη κόρη που υποβάσταζε την οροφή στο Ερέχθειο της Ακρόπολης των Αθηνών. Βρίσκεται στο Λονδίνο ολόρθη και αμίλητη, λαχταρώντας ελληνικό φως, καθώς χιλιάδες επισκέπτες περνούν από μπροστά της καθημερινά κι όπου Έλληνες και μη, εκφράζουν το αίτημα για επιστροφή της. Συχνά, ελληνόπουλα στέκονται  εκεί καλώντας την να την επιστρέψουν σπίτι της, στις άλλες πέντε «αδελφές» της που μαζί κρατούσαν και διακοσμούσαν το Ερέχθειο στην Αθήνα.  Αυτή τη  φορά, δύο αδελφάκια από Κύπρο,  κάλεσαν κι αυτά να πάρουν την Καρυάτιδα στην Αθήνα. Όλη η οργή και υπερηφάνεια τους για την Καρυάτιδα που απέκοψε ο Έλγιν, χώρεσε σε ένα δάκρυ.

Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, αυτός ο υπέροχος αγωνιστής του 1821, το περιγράφει τόσο όμορφα με την λαϊκή κι αυθεντική λαλιά του στα «Απομνημονεύματα» του: «Είχα δύο αγάλματα περίφημα, μια γυναίκα κι ένα βασιλόπουλο, ατόφια – φαίνονταν οι φλέβες, τόσην εντέλειαν είχαν. Όταν χάλασαν τον Πόρο, τα ‘χαν πάρει κάτι στρατιώτες, και στ’ Άργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων, χίλια τάλαρα γύρευαν. […] Πήρα τους στρατιώτες, τους μίλησα: «Αυτά και δέκα χιλιάδες τάλαρα να σας δώσουνε, να μη καταδεχτείτε να βγουν από την πατρίδα μας. Γι’ αυτά πολεμήσαμε».

Σήμερα, στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου, έδαφος της ΕΕ, συνεχίζεται η  πολιτισμική γενοκτονία με λεηλασία και καταστροφή ελληνικών και χριστιανικών μνημείων και ιερών… Και για αυτά αγωνιζόμαστε!

 Κώστας Μαυρίδης,

Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ- S&D