Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, αποφάσισε κατά πλειοψηφία τη μη δημοσιοποίηση, στην παρούσα φάση, κανενός στοιχείου φυσικών και νομικών προσώπων που έβγαλαν χρήματα στο εξωτερικό και μετέθεσε την εξέταση του πολύκροτου θέματος για τα τέλη Ιουνίου.
Η παρουσία της Διοικητού της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην διαφοροποίηση της προηγούμενης απόφασης της Επιτροπής για δημοσιοποίηση των ονομάτων. Χθες ενημέρωσε ότι στους καταλόγους των ονομάτων που δόθηκαν στην Επιτροπή περιλαμβάνονται και εισροές, η πρόθεσή να κάνει αντιπαραβολή των στοιχείων, καθώς και η επισήμανσή της ότι έχει την εξουσία να ζητήσει από τις εμπορικές τράπεζες τα ονόματα των πραγματικών ιδιοκτητών των εταιρειών (beneficial owners), που παρουσιάζονται στους καταλόγους.
Με την απόφαση διαφώνησαν η ΕΔΕΚ και το ΔΗΚΟ.
Πλέον, οι κατάλογοι που θα εξετάσει η Επιτροπή αφορούν τις περιόδους του κουρέματος των ελληνικών ομολόγων, πριν και μετά τη διάσωση της Λαϊκής Τράπεζας, την περίοδο πριν από το κούρεμα (1-15 Μαρτίου 2013) και την κλειστή περίοδο (16 – 27 Μαρτίου 2013).
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Συλλούρης, η Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα όπως καθορίσει τον όρο πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα, ως μια κατευθυντήρια γραμμή που θα διέπει την επεξεργασία των στοιχείων.
«Η Επιτροπή κατά πλειοψηφία απεφάσισε σε αυτό το στάδιο χωρίς επεξεργασία να μην δοθούν τα ονόματα των εκροών στη δημοσιότητα», πρόσθεσε.
Όπως είπε, δεν θα υπάρχουν ονόματα εκροών στην έκθεση σε αυτό το στάδιο μέχρι που να τα επεξεργαστεί η κ. Γιωρκάτζη με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που έχουμε πει με βάση τον καθορισμό του ποια είναι τα εκτεθειμένα πρόσωπα ώστε να δοθεί στη δημοσιότητα τα πραγματικά εκτεθειμένα πρόσωπα και όχι δεκάδες χιλιάδες ονόματα χωρίς να καταλαβαίνει περί τίνος πρόκειται.
Απαντώντας σε ερώτηση ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να κατηγορηθεί για συγκάλυψη, ο κ. Συλλούρης είπε ότι το θεωρεί αστείο να κατηγορηθεί για συγκάλυψη η Επιτροπή που βρήκε στα στοιχεία.
«Δεν κατάλαβα, πετάμε χώματα στα μάτια μας; Πάμε και βρίσκουμε τα στοιχεία για να τα συγκαλύψουμε; Βρίσκουμε τα στοιχεία για να τα επεξεργαστούμε, ο προβληματισμός είναι ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος. Όχι να απαντήσουμε με λαϊκισμό σε οποιονδήποτε, αλλά ο καλύτερος τρόπος να απαντήσουμε στην απαίτηση για ενδελεχή και σωστή μελέτη των στοιχείων”, είπε.
Εκ μέρους του ΔΗΣΥ, ο Ανδρέας Κυπριανού είπε πως η Επιτροπή αποφάσισε να δώσει στην Διοικητή της ΚΤΚ χρόνο μέχρι το τέλος Ιουνίου για την ανάλυση των καταλόγων.
«Θέση του ΔΗΣΥ είναι ότι όλα τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα και θα καθορίσουμε πάρα πολύ συγκεκριμένα τι εννοούμε πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα με βάση τους διεθνείς όρους, αλλά και μέσα από ένα διευρυμένο κατάλογο δημόσια εκτεθειμένων ατόμων ότι όλοι όσοι έχουν κάνει εκροές κεφαλαίων κατά τον ουσιώδη χρόνο θα πρέπει να δοθούν τα ονόματά τους στη δημοσιότητα», είπε, προσθέτοντας πως όσοι προέβησαν τα ονόματα όσων προέβησαν σε πράξεις στην κλειστή περίοδο, που δεν αφορούσαν το δημόσιο συμφέρον, θα πρέπει να δοθούν στη δημοσιότητα και στον Γενικό Εισαγγελέα.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι «αφού καθοριστεί ένας διευρυμένος κατάλογος των λεγόμενων πολιτικά εκτεθειμένων πολιτικών προσώπων, που στη δική μας αντίληψη διευρυμένος θα πρέπει να περιλαμβάνει και επιχειρηματίες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ενδεχομένως ΜΜΕ και άλλους, να γίνει στην Επιτροπή Θεσμών η ανάλογη τεκμηριωμένη εργασία και αυτά τα ονόματα να δοθούν στη δημοσιότητα».
«Θεωρούμε ότι η άκριτη δημοσιοποίηση πέραν των 20.000 πράξεων σε μια περίοδο 14 μηνών όχι μόνο δεν θα εξυπηρετούσε τη διαφάνεια αλλά μάλλον θα οδηγούσε σε συσκότιση και επειδή στόχος ακριβώς είναι να δακτυλοδείξουμε εκείνους που εμπίπτουν στην κατηγορία που θεωρούμε ότι ελέγχονται είτε ηθική είτε δεοντολογικά και να εντοπίσουμε εκείνους που ενδεχομένως οι διωκτικές αρχές να θεωρήσουν ότι πιθανόν να ελέγχοντα ποινικά», είπε, προσθέτοντας πως «κρίναμε πιο σημαντικό παρά τις πρόσκαιρες εντυπώσεις που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από μια γενική ισοπεδωτική δημοσιοποίηση καταλόγων να προβούμε σε αυτή την πιο σοβαρή δουλειά και βεβαίως με χρονοδιάγραμμα τον Ιούνιο να ολοκληρώσουμε τούτη την προσπάθεια».
Ο Φύτος Κωνσταντίνου, σημείωσε πως «σήμερα η Επιτροπή αναίρεσε στην ουσία την πρώτη απόφασή της για δημοσιοποίηση των εκροών που αφορούσαν την περίοδο από 1η μέχρι 15 Μαρτίου.
«Εμείς είχαμε τη θέση ότι αυτός ο κατάλογος θα έπρεπε να δοθεί δημοσιότητα και επιπρόσθετα να δοθεί ο κατάλογος των εκροών της κλειστής περιόδου που πρόκειται για έναν κατάλογο όχι πολλών ονομάτων», είπε, χαρακτηρίζοντας θετικό το ότι η Επιτροπή έθεσε ως χρονοδιάγραμμα τον Ιούνιο για την έρευνα που θα διεξάγει η ΚΤΚ.
Επεσήμανε όμως ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα που όλοι λένε ότι πρέπει να εντοπιστούν. «Και πρέπει να γίνουν τέτοιες έρευνες ούτως ώστε πίσω από αυτές τις εταιρείες να μάθουμε επακριβώς ποιοι κρύβονται, διότι αν καταφέρουμε να βρούμε τρία ή πέντε ή δέκα εκτεθειμένα πρόσωπα ενδεχομένως να αφήσουμε πίσω πολύ περισσότερα», κατέληξε.
Διαφωνία με την απόφαση εξέφρασε και η ΕΔΕΚ, η οποία τάχθηκε υπέρ της δημοσιοποίησης όλων των στοιχείων.
«Αυτή ήταν η ομόφωνη απόφαση όλων των κομμάτων στην Επιτροπή και πραγματικά διερωτώμαι τι έχει αλλάξει για να αλλάξουν τα κόμματα την άποψη την οποία είχαν εκφράσει σε προηγούμενη συνεδρία», ανέφερε ο Βουλευτής του Κινήματος Φειδίας Σαρίκας.
«Πιστή στις διαχρονικές θέσεις για πλήρη διαφάνεια στη δημόσια ζωή σήμερα έχει στηρίξει τη θέση ότι θα πρέπει να δημοσιοποιηθούν όλα τα ονόματα, όλοι οι κατάλογοι για να γνωρίζουν οι πολίτες όλη την αλήθεια».
Για «θεσμικό πραξικόπημα» από τον ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ μίλησε ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργο Περδίκη να σημειώνει ότι δεν δεσμεύεται από την απόφαση της πλειοψηφίας.
«Όσα στοιχεία έχουμε στη διάθεσή μας, εμένα η θέση μας είναι ότι πρέπει να δοθούν και όσο περνά από το χέρι μου θα δοθούν στη δημοσιότητα. Δεν θέλω να επιτρέψω σε κανένα λαμόγιο αν έχει το δικαίωμα να το παίξει ειδήμονας και ψευδοπατριώτης της οικονομίας και να μας λέει ότι δεν θα κάνετε νομοθεσία για την πρώτη κατοικία για να σωθούν οι τράπεζες την ίδια ώρα που εκείνος έχει φυγαδεύσει εκατομμύρια στο εξωτερικό».
Εξάλλου, η Επιτροπή θα αποστείλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον Γενικό Εισαγγελέα και τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα επιστολές με την έκθεση για τους λόγους της κατάρρευσης για την οικονομία, ενώ θα ζητηθεί συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Πρόεδρο της Βουλής για επίσημη επίδοση της έκθεσης, μετά τη συζήτηση στην Ολομέλεια, στις 6 Μαΐου.
Στη δημοσιότητα οι θέσεις του ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ έδωσε στη δημοσιότητα της συμπληρωματικές θέσεις του ΑΚΕΛ, οι οποίες θα περιληφθούν στην έκθεση της Επιτροπής.
Στο κείμενο, μεταξύ άλλων, καταλογίζονται «ασήκωτες ευθύνες” στις ηγεσίες των τραπεζών, «ασύγγνωστη αμέλεια και πλημμελή εκτέλεση καθηκόντων» στον πρώην Διοικητή της ΚΤΚ Αθανάσιο Ορφανίδη και εκ δευτέρου στις εποπτικές αρχές Κύπρου και Ελλάδας, καθώς και λανθασμένες αποφάσεις και κακούς χειρισμούς στον τέως Διοικητή της ΚΤΚ Πανίκο Δημητριάδη.
«Μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρει η ίδια η Κυβέρνηση του κ. Αναστασιάδη, αφού με τη συναίνεση και με τη σύμφωνο γνώμη της επιβλήθηκε το πρωτοφανές κούρεμα καταθέσεων, το οποίο προκάλεσε καταστροφικές συνέπειες στην κυπριακή οικονομία.
Σοβαρές ευθύνες προκύπτουν και από την ενεργό και καθοριστική συμμετοχή της Κυβέρνησης στις διεργασίες για το ξεπούλημα των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα».