Τα τελευταία χρόνια, οι ευρωπαϊκές χώρες γενικότερα, αλλά και ιδιαίτερα οι χώρες της Νότιας Ευρώπης, δηλαδή οι μεσογειακές, αντιμετωπίζουν το πολύ σοβαρό ζήτημα της έλευσης παράτυπων μεταναστών στις επικράτειές τους. Αυτοί προέρχονται τόσο από εμπόλεμες περιοχές όσο και από χώρες όπου οι οικονομικές συνθήκες είναι τέτοιες που δεν επιτρέπουν στους ανθρώπους να εξασφαλίσουν εργασία ώστε να συντηρήσουν τις οικογένειές τους.
Διάφορες ενέργειες γίνονται για τη διαχείριση αυτού του ζητήματος, αλλά χωρίς να δίνεται μια ουσιαστική και πραγματική λύση στο μεταναστευτικό πρόβλημα.
Κάνοντας απλή διαχείριση, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι να υπάρχει ένας στοιχειώδης έλεγχος στις αφίξεις. Το πρόβλημα, ωστόσο, παραμένει ανεπίλυτο.
Αν πραγματικά υπάρχει η πολιτική βούληση για την επίλυσή του, είναι απαραίτητο να αναζητηθούν οι γενεσιουργές αιτίες του μεταναστευτικού και στη συνέχεια να αντιμετωπιστούν μέσω βιώσιμων πολιτικών.
Βασικές Κατηγορίες Παράτυπων Μεταναστών
Οι παράτυποι μετανάστες χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες.
- Προέλευση από εμπόλεμα κράτη ή ολοκληρωτικά καθεστώτα:
Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει άτομα που φεύγουν από χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση ή υπό καθεστώς δικτατορίας.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού, είναι απαραίτητο να υπάρξει συμβολή στη δημιουργία δημοκρατικών πολιτευμάτων σε αυτές τις χώρες.
Οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν τη δυνατότητα να δράσουν θετικά, αρκεί να το θελήσουν. Αντί να στηρίζουν δικτατορικά καθεστώτα, μπορούν να προωθήσουν την ειρήνευση και τη δημοκρατική διακυβέρνηση με στοχευμένες πολιτικές. - Οικονομικοί μετανάστες:
Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει άτομα που αναγκάζονται να ξενιτευτούν λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών στις χώρες τους.
Με μια ολοκληρωμένη στρατηγική, το πρόβλημα αυτό μπορεί να αμβλυνθεί σταδιακά, ενώ ταυτόχρονα θα ωφεληθούν τόσο οι χώρες που εφαρμόζουν τέτοιες πολιτικές όσο και οι ίδιες οι χώρες προέλευσης.
Αντιμετώπιση και Επίλυση του Μεταναστευτικού Ζητήματος
Η επίλυση του μεταναστευτικού προβλήματος, όπως και κάθε άλλου πολιτικού ζητήματος, επιτυγχάνεται μόνο αν αντιμετωπιστούν οι γενεσιουργές αιτίες του.
Αυτό απαιτεί σοβαρές πολιτικές αποφάσεις που θα στηρίζονται σε ένα μακροπρόθεσμο, στοχοπροσηλωμένο πρόγραμμα.
Διακρατικές Συμφωνίες
Μερικές προτάσεις για την εφαρμογή πολιτικών:
- Μέσα από διακρατικές συμφωνίες και συντονισμένα προγράμματα της ΕΕ, να εντοπιστούν οι ανάγκες των χωρών προέλευσης σε ανθρώπινο δυναμικό, πόρους, υποδομές κ.λπ.
- Βάσει αυτών των αναγκών, να εκπαιδεύεται το ανθρώπινο δυναμικό, ξεκινώντας από τις νεαρές ηλικίες, ώστε να μπορούν να συμβάλουν στην παραγωγή και την ανάπτυξη της χώρας τους.
- Η εκπαίδευση να επεκταθεί στα παιδαγωγικά, τις τέχνες και τις επιστήμες, ώστε οι νέοι να επιστρέφουν στις χώρες τους με εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες.
- Να αναπτυχθούν έργα υποδομής που θα βοηθήσουν στην απομάκρυνση της υπανάπτυξης και θα προωθήσουν τη δημιουργία δημοκρατικών και αυτάρκων χωρών.
Οφέλη στις Χώρες που θα Υιοθετήσουν τα Προγράμματα
- Θα αξιοποιηθούν υπάρχουσες υποδομές και εκπαιδευτικά κέντρα, καθώς και ανθρώπινο δυναμικό που υποαπασχολείται.
- Εκπαιδευτικοί στη σύνταξη μπορούν να προσφέρουν έργο εκεί όπου υπάρχει ανάγκη.
- Οι χώρες εφαρμογής θα επωφεληθούν οικονομικά, καθώς η ανάπτυξη αυτών των προγραμμάτων θα ενισχύσει τις τοπικές οικονομίες.
Η ΕΕ πρέπει να λειτουργήσει ως καταλύτης και να παρέχει υποστήριξη για την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων.
Επίλογος
Η διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος δεν αρκεί. Απαιτούνται πολιτικές λύσεις που να αντιμετωπίζουν τις βαθύτερες αιτίες.
Αν και τα αποτελέσματα θα φανούν πλήρως σε βάθος 15 ετών, τα πρώτα οφέλη θα είναι ορατά ήδη από το πρώτο έτος εφαρμογής. Το ερώτημα είναι: Υπάρχει η πολιτική βούληση;
Λουκάς Στυλιανού
Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής
Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών