Αναγνωρίζω ότι το οικολογικό κίνημα ασχολείται ιδιαίτερα – και κινητοποιείται αναλόγως- τον τελευταίο καιρό, στο μέγα θέμα του Ακάμα. Αυτό συμβαίνει γιατί όντως το θέμα της αποτελεσματικής προστασίας του μοναδικής σημασίας βιοτόπου της χερσονήσου του Ακάμα είναι όντως μέγα και ουσιώδες για την περιβαλλοντική κοινότητα.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να αναζητήσει τη λεγόμενη «χρυσή τομή» μεταξύ της ανάγκης και υποχρέωσης για προστασία της περιοχής και των μικρών ή μεγάλων , (δίκαιων ή άδικων) συμφερόντων στην περιοχή, μετουσιώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες στις πρόνοιες του προς δημοσίευση τοπικού σχεδίου για την ευρύτερη περιοχή Ακάμα. Έχει προηγηθεί το διαχειριστικό σχέδιο για το Εθνικό Δασικό Πάρκο, εκκρεμεί το διαχειριστικό σχέδιο για την περιοχή Νατούρα και βεβαίως το τοπικό σχέδιο για το δήμο Πέγειας (που αφορά ένα σημαντικό μέρος του Ακάμα). Έχω την πολύ ισχυρή άποψη ότι όλα αυτά τα σχέδια έπρεπε να ολοκληρωθούν και να υλοποιηθούν ταυτόχρονα (και πολύ πιο νωρίς).
Κατά τον ίδιο χρόνο συμβαίνουν κι άλλα πολύ σημαντικά γεγονότα στον περιβαλλοντικό χώρο. Προσωπικά έχω την άποψη ότι κακώς διαφεύγουν της ανάλογης προσοχής από την περιβαλλοντική κοινότητα και το οικολογικό κίνημα.
Αλλεπάλληλα περιστατικά από πυρκαγιές που σχετίζονται με το σύστημα διαχείρισης των στερεών αποβλήτων αναδεικνύουν όλες τις διαχρονικές αδυναμίες, κενά και αστοχίες του. Υπενθυμίζω τις πυρκαγιές στην βιομηχανική περιοχή Γερίου-Δαλίου, Καλαβασό, Πεντάκωμο, Κοτσιάτη. Αλλού βγαίνει πυκνός μαύρος καπνός γιατί καίγονται ελαστικά, αλλού βγαίνει άσπρος καπνός γιατί καίγονται σκουπίδια. Και από κοντά έχουμε τους καπνούς από τα φουγάρα της ΑΗΚ και τα ασφαλτικά εργοστάσια (που δεν τα θέλει κανένας κοντά του).
Οι κάτοικοι της περιοχής των χωριών που γειτονεύουν με τον σκυβαλότοπο του Κοτσιάτη διαμαρτύρονται από καιρό για οσμές που προέρχονται από καύσεις από το χώρο του σκυβαλότοπου, ο οποίος δεν λειτουργεί πλέον.
Φαίνεται ότι από τα σκεπασμένα με χώμα σκουπίδια παράγεται μεθάνιο και άλλα αέρια τα οποία διαφεύγουν στην ατμόσφαιρα μέσω σχισμών του εδάφους.
Η οσμή προέρχεται από την ανάφλεξη αυτών των αερίων λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών της καλοκαιρινής περιόδου.
Οι κοινοτικές αρχές ισχυρίζονται ότι διαθέτουν συνεργείο που γεμίζει με χώμα τις τρύπες του εδάφους. Όμως φαίνεται αυτή η εργασία δεν είναι επαρκής αφού συχνά σημειώνεται ανάφλεξη των αερίων γεγονός που προκαλεί την παρέμβαση της πυροσβεστικής υπηρεσίας.
Με βάση τη διεθνή εμπειρία σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να προκύψει και κίνδυνος ακόμα και έκρηξης.
Το μαρτύριο των κατοίκων της περιοχής- που μου τηλεφωνούν και ζητούν το δίκαιο τους αφού δεν μπορούν να βγουν στην βεράντα τους- σηματοδοτεί την αποτυχία της χώρας μας στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Ο σκυβαλότοπος στο Κοτσιάτη έπρεπε να είχε κλείσει προ 15 χρόνια και να τύχει πλήρους οικολογικής αποκατάστασης. Η καθυστέρηση τόσων χρόνων έχει δημιουργήσει καταστάσεις που δύσκολα μπορούν πλέον να τύχουν διαχείρισης.
Ο εργολάβος του έργου της αποκατάστασης του σκυβαλότοπου στο Κοτσιάτη πρέπει να αναλάβει την ευθύνη να σταματήσει την εκπομπή των εύφλεκτων αερίων και αυτή η ευθύνη πρέπει να ελέγχεται συστηματικά από τις αρμόδιες αρχές.
Την ίδια ώρα προέκυψε πυρκαγιά σε σκουπίδια και άχρηστα υλικά εντός του χώρου υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) στο χωριό Πεντάκωμο στην Επαρχία Λεμεσού. Οι αντιδράσεις των κοινοτήτων της περιοχής είναι απολύτως δικαιολογημένες. Οι κάτοικοι των πέριξ κοινοτήτων αντιμετωπίζονται από την Πολιτεία ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας και δίκαια διαμαρτύρονται.
Τα συνεχή περιστατικά από την ανάφλεξη αποβλήτων ή προϊόντων ανακύκλωσης ή προϊόντων διαχείρισης των αποβλήτων πρέπει να προβληματίσουν τους αρμοδίους και για ένα άλλο πολύ σοβαρό λόγο: Με όλα αυτά εμπεδώνεται στην κοινωνία η αντίληψη ότι οι αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες είναι ανίκανες να επιβλέψουν τις οποιεσδήποτε ρυπογόνες διαδικασίες. Η κουλτούρα αμφισβήτησης που έχει πλέον κυριαρχήσει ακυρώνει κάθε καλοπροαίρετη προσπάθεια της κυβέρνησης να χωροθετήσει αναγκαίες πλην ρυπογόνες δραστηριότητες. Οι κάτοικοι των κοινοτήτων και των δήμων της Κύπρου δεν εμπιστεύονται τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις και τις υποσχέσεις των υπουργών όταν βλέπουν να διαψεύδονται σχεδόν κάθε βδομάδα με τραγικό τρόπο.
Κάποιοι επιτέλους πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους έναντι της υγείας των πολιτών και του περιβάλλοντος αλλά και απέναντι στη παγίωση μιας αντίληψης αμφισβήτησης και αναξιοπιστίας για τις δυνατότητες του κράτους στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή ελέγχων σε ρυπογόνες δραστηριότητες.
Με τόσο καπνό -μαύρο ή άσπρο- το μέλλον δεν προοιωνίζεται λαμπρό.
Γιώργος Περδίκης
Μέλος Πολιτικής Επιτροπής
Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών