Το θέμα με την ανασκαφή και τα ευρήματα στην Αμφίπολη έχει πάρει διαστάσεις και πάλι.
Η επιστημονική κοινότητα, είναι προβληματισμένη τόσο λόγω των χειρισμών της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού όσο και των ανακοινώσεων της ανασκαφικής ομάδας, καθώς -όπως τονίζουν έμπειροι αρχαιολόγοι- οι υποθέσεις εργασίας παρουσιάστηκαν ως δεδομένα.
Αίσθηση προκαλούν οι δηλώσεις στο Έθνος του διευθυντή Αρχαιολογικών Έργων-Μελετών Γεωλογίας και Παλαιολογίας της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας και μέλους της Διεπιστημονικής Ομάδας της ανασκαφής στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, Ευάγγελου Καμπούρογλου.
Όπως αναφέρει, ο λόφος Καστά είναι φυσικός και ουδέποτε ήταν τύμβος ή τεχνητή κατασκευή, ούτε ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του ο λέων της Αμφίπολης.
Ο κ. Καμπούρογλου, σε αντίθεση με την επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη, θα λάβει μέρος στην 28η Επιστημονική Συνάντηση για το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Όπως δηλώνει στην εφημερίδα, στην ομιλία του με θέμα «Τα ιζήματα του λόφου Καστά και η σχέση τους με το ταφικό μνημείο» θα αποκαλύψει τρία τουλάχιστον στοιχεία που ανατρέπουν κάποια δεδομένα.
«Δεν δέχομαι να παντρεύω τα αποτελέσματα δικής μου έρευνας με αυτό που έχει ο άλλος στο μυαλό του» δηλώνει, προσθέτοντας ότι δεν θα ξανασυνεργαστεί με την Κ. Περιστέρη.
Υποστηρίζει, μάλιστα, πως δέχθηκε πιέσεις από την Κ.Περιστέρη να μην λάβει μέρος στην Επιστημονική Συνάντηση που ξεκινά την Πέμπτη στο ΑΠΘ.
«Με πίεσε να μη μιλήσω, γιατί αυτό ήταν, όπως μου είπε, απόφαση της Διεπιστημονικής Ομάδας, η οποία συμφώνησε να μην κάνει ανακοίνωση φέτος, αλλά του χρόνου. Απάντησα πως μέλος της ομάδας αυτής είμαι και εγώ και δεν γνωρίζω τέτοια απόφαση» αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Πρέπει να αποσαφηνιστούν κάποια πολύ σοβαρά θέματα και να απαντηθούν κρίσιμα ερωτήματα. Η κ. Περιστέρη το γνωρίζει και δεν θέλει να ανατραπούν όσα υποστηρίζει μέχρι σήμερα. Γι” αυτό δεν θα παραστεί στην Επιστημονική Συνάντηση» συμπληρώνει, τονίζοντας:
«Πρέπει να καταλάβει ότι η ανασκαφή είναι του υπουργείου και όχι δική της, και εγώ είμαι 40 χρόνια γεωλόγος, τα 34 από αυτά υπάλληλος του υπουργείου και όχι δικός της».
Ο κ. Καμπούρογλου δεν κρύβει μάλιστα την έκπληξή του από την πρόσφατη δήλωση της κ. Περιστέρη ότι «ένας πρώην συνεργάτης επέλεξε να αποκοπεί από την ομάδα και να κάνει φέτος μια δική του παρουσίαση με συμπεράσματα που δεν είναι βάσιμα και δεν εκφράζουν τις θέσεις της επίσημης ανασκαφικής ομάδας».
«Την επιστημονική μου επάρκεια δεν θα την κρίνει και κυρίως δεν επιτρέπω να την αμφισβητήσει η κ. Περιστέρη» της απαντά.
Επίσης μία ενδιαφέρουσα συζήτηση με αφορμή την Αμφίπολη πραγματοποιήθηκε και στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων από τον Όμιλο Μελέτης Ιστορίας και Κοινωνίας. Στην εκδήλωση συμμετείχαν η αρχαιολόγος και πρόεδρος του ΣΕΑ Όλγα Σακαλή, η λέκτορας Θεωρίας Πολιτισμού και Ψηφιακού Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου Δέσποινα Καταπότη και ο αρχαιολόγος του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών Νίκος Τσιβίκης.
Στην ομιλία της η κ. Σάκαλη αναφέρθηκε στις θετικές και αρνητικές πλευρές του «φαινομένου Αμφίπολη», συμπεριλαμβάνοντας στις θετικές, εκτός από το ίδιο το εύρημα, τον δημόσιο αρχαιολογικό διάλογο που καλλιεργήθηκε και ο οποίος έλαβε ποικίλες μορφές.
Ως προς τις αρνητικές πλευρές, έκανε λόγο για μια σειρά από στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν από την πολιτική εκμετάλλευση της ανασκαφής, στρεβλώσεις που είχαν να κάνουν με την αρχαιολογία ως επιστήμη, «η οποία φάνηκε στον πολύ κόσμο να περιλαμβάνει βεβαιότητες στη θέση των υποθέσεων εργασίας, εγκλωβίζοντας την πορεία της έρευνας και συνδέοντας την αξία των αρχαιολογικών ευρημάτων με μια σειρά αφηγήσεων».
Αναφέρθηκε, επίσης, σε στρεβλώσεις ως προς τον αρχαιολόγο ως επιστήμονα, «ο οποίος αναδείχθηκε ως “μάγος-σαμάνος” που αποδίδεται σε ένα κυνήγι εθνικού θησαυρού», ως προς το ίδιο το εύρημα, «που εκβιάστηκε να “μιλήσει” ως τεκμήριο ενός ένδοξου προγόνου», αλλά και στρεβλώσεις ως προς την αρχαιολογική έρευνα, «καθώς επιχειρήθηκε να συγκροτηθεί ένα νέο μοντέλο ανασκαφικής έρευνας και διαχείρισης του μνημείου. Και βεβαίως στρεβλώσεις προς το κοινό και πώς μεταστράφηκε η ανάγκη της τοπικής κοινότητας να έχει λόγο στο παρελθόν της και στη διαχείρισή του, σε ανάγκη προσδοκίας ενός άμεσου οικονομικού οφέλους».
Από την πλευρά της κ. Καταπότη χαρακτήρισε το φαινόμενο της Αμφίπολης αφορμή για να συζητηθεί «κάτι βαθύτερο και πιο ουσιαστικό», που έχει να κάνει με τον τίτλο της εκδήλωσης «το αρχαιολογικό παρελθόν στο δημόσιο παρόν».
«Ποια Αμφίπολη; Αριστερά και αρχαιολογικό εύρημα» ήταν ο τίτλος της ομιλίας του Νίκου Τσιβίκη, ο οποίος θεώρησε ως πολύ θετικό το γεγονός ότι η ιστορία της Αμφίπολης «μας ανάγκασε όλους να μπούμε μπροστά και να μιλήσουμε, να ακουστούμε και ελπίζω να ακούσουμε και περισσότερο τους ‘λαϊκούς αρχαιολόγους’». Επισήμανε επίσης τέσσερις τομείς στους οποίες ασκήθηκε αριστερή (προοδευτική) κριτική.
«Πρώτα, είναι η παρέμβαση γύρω από την αρχαιολογική πραγματικότητα στην Ελλάδα του 2014-15, μετά είναι η κριτική ιδεολογικής χρήσης του ίδιου του τάφου, των προσδοκιών γύρω από αυτόν, της πολιτικής διαχείρισης από την κυβέρνηση κλπ., κυρίως όμως είναι η κριτική στην επιστημονική διαδικασία και η ανάγκη απομυθοποίησης της ίδιας της αρχαιολογικής διαδικασίας και του ευρήματος, μια ενδιαφέρουσα λειτουργία που ταυτόχρονα, σε πολλές στιγμές, εξελίχθηκε σε ένα ατέρμονο trolling του τι συνέβαινε στο τάφο της Αμφίπολης» επισήμανε μεταξύ άλλων.