Του Κωνσταντίνου Κωνσταντή
Οι παράνομες επεμβάσεις σε οικοδομές είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα για το οποίο το ΕΤΕΚ έχει πολλάκις καλέσει την πολιτεία να παρέμβει αποτελεσματικά προς την αντιμετώπισή του. Η έκρηξη που σημειώθηκε στην Έγκωμη, η οποία φαίνεται να προήλθε από ανάφλεξη / έκρηξη υγραερίου, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό μιας νεαρής γυναίκας, επανάφερε το όλο θέμα στην επιφάνεια, θέτοντας επιτακτικά τη λήψη στοχευμένων μέτρων. Σήμερα, εξάλλου, περισσότερο από ποτέ, επιβάλλεται και η αντιμετώπιση της μάστιγας «εργαλειοποίησης» της στεγαστικής κρίσης με το διαχωρισμό, παράνομα και αυθαίρετα, ακατάλληλων υποστατικών σε πολλαπλάσια αυτοτελή στούντιο.
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι οι παρανομίες στις οικοδομές οφείλονται, τόσο στη μη τήρηση της νομοθεσίας η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, προνοεί αυστηρές ποινές, όσο και στην έλλειψη κουλτούρας νομιμότητας και ευθύνης που χαρακτηρίζει την κοινωνία μας.
Σίγουρα, οι αρμόδιες αρχές δεν μπορούν να γνωρίζουν την κάθε παρανομία. Το ερώτημα ωστόσο που τίθεται αφορά στην πιστή τήρηση των νόμων και των κανονισμών. Εφαρμόζονται; Λαμβάνονται τα μέτρα που προνοούν; Οι τιμωρίες που επιβάλλονται είναι παραδειγματικές ή μήπως καθίστανται «συμφέρουσες» για τους παρανομούντες;
Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει αφενός να λαμβάνουν στοχευμένα μέτρα για την αποτροπή παράνομων επεμβάσεων και αφετέρου να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο όπου η αυθαιρεσία και η παρανομία θα τιμωρούνται με αυστηρότητα. Χρειάζεται ωστόσο να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις που θα επιτρέπουν την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, τον αποτελεσματικό έλεγχο αλλά και την επιβολή ποινών που θα λειτουργούν αποτρεπτικά και παραδειγματικά.
Σε επίπεδο πρόληψης, θα βοηθήσει εξαιρετικά η απλοποίηση των απαιτήσεων της αδειοδότησης, η περαιτέρω αξιοποίηση της τεχνολογίας με δημιουργία ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίων και η μείωση του χρόνου ανταπόκρισης των αρχών για τη χορήγηση αδειών και εγκρίσεων. Τεράστιας σημασίας είναι επίσης η θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων καθώς θα συμβάλει αποφασιστικά στη βελτίωση της
υφιστάμενης αταξίας και στον αποτελεσματικό έλεγχο της ασφάλειας των οικοδομών, αλλά και των αυθαίρετων αλλαγών χρήσεων ή προσθηκομετατροπών.
Παράλληλα, με συστηματικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους, αξιοποίηση της τεχνολογίας και πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας, η κατάσταση σαφώς θα βελτιωθεί. Οι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης αποτελούν το στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί, για την εντατικοποίηση των επιτόπιων ελέγχων στις οικοδομές και για τον έλεγχο της παρανομίας και της αυθαίρετης δόμησης.
Είναι η ώρα ο καθένας να αναλογιστεί τις ευθύνες του. Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να επαγρυπνούν ιδιαίτερα για ζητήματα που άπτονται της προστασίας ανθρώπινων ζωών. Οι δε πολίτες έχουν ευθύνη απέναντι στο νόμο και τον άνθρωπο.
Είναι αδιανόητο ανθρώπινες ζωές να κινδυνεύουν ένεκα της ενδεχόμενης απραξίας των αρμόδιων αρχών, της ανευθυνότητας ιδιοκτητών και επαγγελματιών αλλά και της έλλειψης πολιτικής βούλησης για λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων που κτυπούν στη ρίζα την πολεοδομική και οικοδομική αναρχία.
Πρόεδρος ΕΤΕΚ, Αρχιτέκτονας