Άρθρο του Γενικού Διευθυντή ΧΑΚ – κ. Νώντα Κλ. Μεταξά
Εκείνο που κατά κοινή παραδοχή χρειάζεται η οικονομία σήμερα είναι επενδύσεις. Έτσι θα έρθει η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Έτσι θα επιταχυνθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας. Κάτι όμως που για να γίνει χρειάζεται μεταξύ άλλων και η χρηματοδότηση. Εδώ το ΧΑΚ μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο.
Σε παρέμβαση μου την περασμένη εβδομάδα, παρουσίασα τα Αμοιβαία Κεφάλαια. Τώρα παρουσιάζω ένα άλλο πολύτιμο μέσο, τόσο για τον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο τομέα. Τα Ομόλογα.
Τα Ομόλογα αποτελούν ένα χρηματοοικονομικό προϊόν όπου ο εκδότης δανείζεται από τις Χρηματαγορές. Κατά τη λήξη των Ομολόγων ο εκδότης έχει την υποχρέωση να καταβάλει στο δανειστή (επενδυτή), το αρχικό κεφάλαιο της επένδυσης του, ως επίσης δίνεται η δυνατότητα στον επενδυτή να λάβει τόκο, (καθορισμένο ή κυμαινόμενο ποσοστό), σε προκαθορισμένες από τον εκδότη ημερομηνίες (εξάμηνο, ετησίως). Πιθανόν τα ομόλογα να έχουν και επιπρόσθετα οφέλη.
Έτσι, εάν το ομόλογο είναι μετατρέψιμο, παρέχει το δικαίωμα στον επενδυτή για μετατροπή του σε ομόλογα ή μετοχές ή ακόμα και σε μετρητά με όρους που καθορίζονται κατά την έκδοση του ομολόγου.
Τα ομόλογα ανάλογα με τον εκδότη τους μπορούν να είναι κρατικά (government bonds), εταιρικά (corporate bonds) και δημοτικά (municipal bonds).
Στην κυπριακή χρηματαγορά υπάρχουν σήμερα εισηγμένα κυβερνητικά ομόλογα μικρής και μεγάλης διάρκειας (πχ 3ετη, 5ετη, 6ετη, 7ετη , 10ετη, 15ετη) τα οποία και παρέχουν σταθερό τοκομερίδιο σε επενδυτές, ως επίσης και Γραμμάτια Δημοσίου τα οποία και δίδουν τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Οικονομικών, να χρηματοδοτεί/ διαχειρίζεται το Δημόσιο Χρέος. Η έκδοση Ομολόγων στην εγχώρια αγορά συνιστά μια καθοριστική μέθοδο για διασφάλιση ρευστότητας όπως συμβαίνει στις πλείστες αναπτυγμένες αγορές.
Ταυτόχρονα δίνει στους επενδυτές ένα συγκριτικά πιο ασφαλισμένο μέσο επένδυσης και ειδικότερα για τους μικροεπενδυτές, μια διέξοδο από τις παραδοσιακές καταθέσεις.
Επιπρόσθετα η δύσκολη οικονομική κατάσταση που επικρατεί στον τόπο μας, η δυνατότητα έκδοσης εταιρικών ομολόγων για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εισαγωγή τους στο Χρηματιστήριο μπορεί να αποτελέσει λύση στα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η αγορά. Αντί λοιπόν της συνήθους τραπεζικής χρηματοδότησης, οι επιχειρήσεις μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια μέσω της χρηματαγοράς. Από την μια πλευρά θα δίδεται η δυνατότητα επένδυσης σε ντόπιους και ξένους επενδυτές, από την άλλη δε, θα εξασφαλίζονται μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα οι χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων.
Ορισμένα χαρακτηριστικά που διακρίνονται στα ομόλογα έναντι άλλων εναλλακτικών μορφών επένδυσης είναι:
• Σταθερό/ προκαθορισμένο εισόδημα για τους επενδυτές/κατόχους σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Ευνοϊκότερο επιτόκιο συγκρινόμενο με εναλλακτικές μορφές επένδυσης (π.χ. καταθέσεις τράπεζας).
• Σε ορισμένες εκδόσεις περιέχεται η δυνατότητα πρόωρης ρευστοποίησης της επένδυσης.
• Διαφάνεια, δεδομένου ότι τα ομόλογα είναι εισηγμένα στο ΧΑΚ και ασφάλεια που παρέχεται από την τήρηση των ομολόγων σε άυλη μορφή στο Κεντρικό Μητρώο/ Αποθετήριο του ΧΑΚ.
• Παρέχεται η δυνατότητα αγοραπωλησίας των ομολόγων στη δευτερογενή αγορά ομολόγων του ΧΑΚ.
Τα ομόλογα διεθνώς λαμβάνουν πιστοληπτική αξιολόγηση η οποία εξαρτάται από την οικονομική φερεγγυότητα των εκδοτών, καθώς και από την ικανότητα εξόφλησης των οφειλών τους.
Το έργο της αξιολόγησης των εκδοτών αναλαμβάνουν εξιδεικευμένοι διεθνείς οίκοι. Ανάλογα με την πιστοληπτική αξιολόγηση που λαμβάνει ένα ομόλογο κατηγοριοποιείται σε υψηλής φερεγγυότητας και χαμηλής φερεγγυότητας/επισφαλές ομόλογο. Η πιστοληπτική ικανότητα των ομολόγων είναι άμεσα συνδεδεμένη με την απόδοση τους. Τα ομόλογα χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας έχουν υψηλότερη απόδοση σε σχέση με αυτά των ομολόγων καλύτερης πιστοληπτικής ικανότητας.
Συμπερασματικά, τονίζουμε ότι για οποιαδήποτε επενδυτική απόφαση επιβάλλεται προσεκτική μελέτη όλων των παραμέτρων καθώς και των όρων έκδοσης των Ομολόγων ως επίσης και η συμβουλή από εγκεκριμένους επενδυτικούς συμβούλους.