Η μακρόχρονη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως επιβεβαιώνουν δύο νέες έρευνες.
Η πρώτη μελέτη, με επικεφαλής την καθηγήτρια επιδημιολογίας Σάρα Αντάρ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο PLoS Medicine, διαπίστωσε ότι η αύξηση των αιωρούμενων μικροσκοπικών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, που είναι μικρότερα από δυόμισι μικρόμετρα (ΡΜ2,5), επιταχύνουν την αρτηριοσκλήρυνση, αυξάνοντας έτσι τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Οι ερευνητές μελέτησαν περίπου 5.400 άτομα ηλικίας 45 έως 84 ετών, χωρίς εμφανή καρδιοπάθεια, που ζούσαν σε μητροπολιτικές περιοχές, όπου η ρύπανση του αέρα είναι κατά κανόνα μεγαλύτερη. Οι επιστήμονες έκαναν περιοδικούς ελέγχους (ανά τριετία) στις αρτηρίες των ατόμων και συσχέτισαν την υγεία των αρτηριών με το επίπεδο της ρύπανσης στην περιοχή όπου ζούσε κάθε συμμετέχων στην μελέτη. Ακόμα κι αν κανείς δεν είχε εμφανή συμπτώματα καρδιοπάθειας, το πάχος της καρωτίδας και άλλων αρτηριών αποτέλεσε βασικό δείκτη για το πόσο εκτεταμένη ήταν η αρτηριοσκλήρυνση.
Κατά μέσο όρο, το πάχος της αρτηρίας της καρωτίδας, που τροφοδοτεί με αίμα την καρδιά και τον εγκέφαλο, αύξανε κατά 14 μικρόμετρα κάθε χρόνο, όμως σε όσους ζούσαν στα σημεία των πόλεων με την μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση, η καρωτίδα γινόταν πιο παχιά και σκληρή με ταχύτερο ρυθμό.
Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι μόνο από αυτόν τον παράγοντα κινδύνου (τη ρύπανση του αέρα), αυξάνει κατά 2% η πιθανότητα να υποστεί κάποιος εγκεφαλικό επεισόδιο σε σχέση με όσους ζούσαν σε μια πιο καθαρή περιοχή της πόλης. Η μελέτη έδειξε ότι όταν μειωνόταν η έκθεση κάποιου στην ατμοσφαιρική ρύπανση(π.χ. επειδή μετακόμιζε σε πιο καθαρό περιβάλλον), επιβραδυνόταν διαχρονικά η σκλήρυνση των αρτηριών.
Η δεύτερη μελέτη, με επικεφαλής τον Δρ Χάγκεν Κελς του Καρδιολογικού Κέντρου του Έσεν, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Καρδιολογίας EuroPRevent 2013 στη Ρώμη, έδειξε ότι η μακρόχρονη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση λόγω της κίνησης των οχημάτων αύξανε τον κίνδυνο αρτηριοσκλήρυνσης.
Οι ερευνητές μελέτησαν περίπου 4.800 άτομα με μέση ηλικία 60 ετών και συσχέτισαν την απόσταση που ζούσαν από κάποιο δρόμο με μεγάλη κίνηση (που είχε αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση), με το επίπεδο της αρτηριοσκλήρυνσης στη θωρακική αορτή. Για κάθε 100 μέτρα που κάποιος ζούσε πιο κοντά σε ένα τέτοιο δρόμο, η αρτηριοσκλήρυνση αύξανε κατά 10% (μετρούμενη με βάση τη συσσώρευση ασβεστίου στα αγγεία).
Επικίνδυνη και η ηχορύπανση
Εξάλλου, έρευνα που έγινε στη Δανία το 2012, είχε διαπιστώσει ότι μια άλλη μορφή ρύπανσης, η ηχητική, λόγω του συνεχούς θορύβου από την κυκλοφορία των οχημάτων, αυξάνει σημαντικά τον καρδιακό κίνδυνο. Για κάθε δέκα ντεσιμπέλ που αυξάνει ο θόρυβος, αυξάνει κατά 12% ο κίνδυνος εμφράγματος.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τόσο οι ρύποι από τους κινητήρες των οχημάτων, όσο και ο θόρυβος που παράγεται από την κίνησή τους, αποτελούν δύο ξεχωριστούς παράγοντες κινδύνου για αρτηριοσκλήρυνση, αν και κατά πάσα πιθανότητα δρουν στο σώμα μέσω παρόμοιων βιολογικών μηχανισμών.