Κατά την επίσκεψη του Aντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, από τις 21-23 Μαϊου, η επιβεβαίωση της ισχυρής στρατηγικής εταιρικής σχέσης που αναπτύσσεται μεταξύ της Κύπρου και των ΗΠΑ είναι το πρώτο θέμα στην ατζέντα.
Οι υπόλοιποι στόχοι της επίσκεψης, με τη σειρά που τα ανέφερε, είναι τα ενεργειακά, το Kυπριακό κι η ουκρανική κρίση. Αυτά ανέφερε ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, ενημερώνοντας σήμερα υπό καθεστώς ανωνυμίας τους δημοσιογράφους, για την επίσκεψη Μπάιντεν σε Ρουμανία και Κύπρο.
Ο αξιωματούχος του Λευκού Οίκου επεσήμανε ότι, «Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι νεότερος, αλλά ισχυρός στρατηγικός μας εταίρος και προσδίδουμε σημασία σ’ αυτή την επίσκεψη», πρόσθεσε ακόμη ότι η προηγούμενη επίσκεψη τόσο υψηλόβαθμου αξιωματούχου έγινε το 1962, από τον τότε αντιπρόεδρο Λίντον Τζόνσον.
«Πιστεύουμε ότι η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει ένα καθοριστικό ρόλο στην ειρήνη και ασφάλεια της περιοχής και σ’ όλη την Ανατολική Μεσόγειο», είπε ο αξιωματούχος, καλωσορίζοντας το ότι η κυβέρνηση Αναστασιάδη, που βρίσκεται στην εξουσία λίγο περισσότερο από ένα έτος, επαναπροσδιόρισε την πολιτική της χώρας, για την προώθηση θεμελιωδών διατλαντικών αρχών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Πρόσθεσε ότι η επίσκεψη Μπάιντεν στη Λευκωσία είναι μέρος της καλλιέργειας κι ενίσχυσης της διμερούς εταιρικής σχέσης των δύο χωρών, η οποία περιλαμβάνει επίσης συνεργασία για την απομάκρυνση των χημικών όπλων από τη Συρία, την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και τη μη διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής.
Αναφέρθηκε και στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και τις προσπάθειες που καταβάλλονται από την κυπριακή κυβέρνηση για την ανάκαμψη της οικονομίας και το ρόλο της ενέργειας.
«Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ μπορεί να αναδείξει την Κύπρο σε ενεργειακό και οικονομικό ηγέτη της περιοχής», τόνισε ο Αμερικανός αξιωματούχος, επισημαίνοντας ότι «έρχεται στην Κύπρο σε μία περίοδο ανανεωμένης ελπίδας κι ενέργειας στις δύο κοινότητες, καθώς εργάζονται στην κατεύθυνση μιας συνολικής διευθέτησης για επανένωση της Κύπρου ως διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία.
Εξέφρασε ικανοποίηση για το κοινό ανακοινωθέν και την αποφασιστικότητα των ηγετών να επιχειρήσουν μέσω συνομιλιών τη διευθέτηση του προβλήματος, για τις επισκέψεις των διαπραγματευτών των δύο κοινοτήτων σε Άγκυρα και Αθήνα αντίστοιχα και τις θρησκευτικές τελετές που έλαβαν χώρα.
Αναφέρθηκε επίσης και στην έναρξη της νέας φάσης των συνομιλιών που ξεκίνησε στις 6 Μαΐου. «Στο πλαίσιο αυτής της επίσκεψης ο αντιπρόεδρος θα δει τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων όπως και θρησκευτικούς ηγέτες και ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών, που διαδραματίζουν ρόλο σ’ αυτή τη διαδικασία και θα βοηθήσει το ρόλο που διαδραματίζουν τα Ηνωμένα Έθνη ενορχηστρώνοντας τη διαδικασία».
Κατέστησε σαφές πως «δεν ερχόμαστε να επιβάλουμε λύσεις, ή να πιέσουμε τις δύο πλευρές. Το πώς θα είναι η λύση είναι ζήτημα των Κυπρίων κι ο αντιπρόεδρος θα προσφέρει συνεχή κι άμεση βοήθεια, οι δύο πλευρές το κρίνουν υποβοηθητικό».
Ενημερώνοντας για τις λεπτομέρειες του προγράμματος, είπε πως ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν θα αφιχθεί στην Κύπρο αργά το απόγευμα της 21ης Μαΐου και στο αεροδρόμιο θα τον υποδεχθεί ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης. Εκεί ο κ. Μπάιντεν θα εκφωνήσει χαιρετισμό, ο οποίος θα εστιαστεί στην ισχυρή διμερή εταιρική σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Κυπριακής Δημοκρατίας, υπό την ηγεσία του προέδρου Αναστασιάδη.
Την επομένη το πρωί θα μεταβεί στην Αρχιεπισκοπή όπου θα συναντηθεί με τους ηγέτες διαφόρων θρησκευμάτων της Κύπρου, τους οποίους και κατονόμασε. «Ο αντιπρόεδρος θεωρεί το διαθρησκειακό διάλογο και τη συνεργασία μεταξύ των θρησκευτικών ηγετών ως εκείνο το είδος του θετικού παραδείγματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, κατανόησης και σεβασμού που μπορούν να οικοδομηθούν», ανέφερε, διευκρινίζοντας ότι η συζήτηση που θα έχει με τους ηγέτες θα είναι στρογγυλής τραπέζης.
Θα ακολουθήσει διμερής συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, στο Προεδρικό Μέγαρο, στο οποίο θα συζητηθούν τρόποι περαιτέρω ανάπτυξης της διμερούς συνεργασίας, η οποία θα προωθήσει την περιφερειακή συνεργασία κι ευημερία.
«Αναγνωρίζει στην Κύπρο τον περιφερειακό της ηγετικό ρόλο στην αποστολή για την απομάκρυνση των χημικών όπλων από την Συρία. Θα συζητήσει την ανταπόκριση της διατλαντικής κοινότητας στην παράνομη ρωσική παρέμβαση και αποσταθεροποιητικές ενέργειες στην Ουκρανία, όπως και τη διαπραγματευτική διαδικασία για τη διευθέτηση του Κυπριακού».
Θα ακολουθήσει το επίσημο γεύμα στο Προεδρικό, στο οποίο θα συμμετάσχουν μέλη του υπουργικού συμβουλίου, πολιτικοί αρχηγοί, πρώην πρόεδροι του κράτους και της Βουλής, ενώ αμέσως μετά θα μεταβεί στην αμερικανική πρεσβεία για να αποτίσει φόρο τιμής στον Αμερικανό πρέσβη Ρότζερ Ντέιβις όπως και στην επιτόπια υπάλληλο που δολοφονήθηκαν το 1974.
Αργότερα θα επισκεφθεί τη νεκρή ζώνη και θα μιλήσει σε επιχειρηματίες και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών κι από τις δύο κοινότητες. «Θα συζητήσει μαζί τους τον κρίσιμο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν, δημιουργώντας όραμα για το μέλλον της Κύπρου μετά τη λύση, υποστηρίζοντας τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των ηγετών.
Ο ανώτερος αξιωματούχος ανέφερε ότι αρκετές λεπτομέρειες της επίσκεψης δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, συμπεριλαμβανομένων «και των σχεδίων του Αντιπροέδρου να συναντηθεί με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας κ. Έρογλου, όπως κι άλλους Τ/κ πολιτικούς αρχηγούς, από όλο το πολιτικό φάσμα. Όπως κι από την ομάδα της αποστολής καλών υπηρεσιών του ΟΗΕ».
«Πιστεύουμε ότι αυτές θα είναι χρήσιμες ευκαιρίες για τον αντιπρόεδρο να μοιραστεί κυπριακές ιδέες για το πώς ελπίζουν να διαμορφώσουν το μέλλον τους και ν’ ακούσει από διαπραγματευτές και πολιτικούς ηγέτες πως η τρέχουσα πολιτική ατμόσφαιρα και εντυπώσεις επηρεάζουν τις συνομιλίες για τη διευθέτηση».
Πάντως όπως διευκρίνισε απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν προτίθεται να δει τον κ. Ερογλου και να συζητήσει μαζί του πώς όλοι μαζί μπορούμε να εργαστούμε «η ε/κ, η τ/κ με την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας προς μία διευθέτηση. Είναι μέρος της επίσκεψης και επεξεργαζόμαστε κάποιες λεπτομέρειες».
Τέλος, αναφέρθηκε και στο πρόγραμμα της συζύγου του αντιπροέδρου Δρ. Τζιλ Μπάιντεν. Μαζί με την πρώτη Κυρία της Κύπρου θα επισκεφθούν τα Λεύκαρα και την παλαιά Λευκωσία, καθώς και τη νεκρή ζώνη. Για το θέμα των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, είπε πως οι ΗΠΑ συνομιλούν για το θέμα με την κυπριακή κυβέρνηση, ενώ ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν το έχει προσωπικά συζητήσει με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
«Η Κύπρος υποστηρίζει την Ε.Ε. στην επιβολή κόστους στη Ρωσία για παράνομη επέμβαση και κατοχή της Κριμαίας και τις συνεχιζόμενες αποσταθεροποιητικές ενέργειες στην Ανατολική Ουκρανία», είπε, εξηγώντας τις σχετικές αποφάσεις που έχουν ληφθούν από το συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε.
«Θα είναι ένα σημαντικό θέμα των συζητήσεων του αντιπροέδρου με τον πρόεδρο Αναστασιάδη. Επιθυμεί να διαβουλευτεί για τις κυρώσεις που μπορούν να επιβληθούν αν η Ρωσία συνεχίσει να αποσταθεροποιεί την κατάσταση στην Ουκρανία. Προφανώς αντιλαμβανόμαστε την έκθεση της Κύπρου στη ρωσική οικονομική δραστηριότητα και στη ρωσική οικονομική πίεση, πιστεύουμε όμως ότι ένα καθεστώς κυρώσεων μπορεί να επιβληθεί, με τρόπο που θα επιφέρει οικονομικό κόστος στη Ρωσία χωρίς να επιφέρει αχρείαστο οικονομικό κόστος στην Κύπρο”.
Παράλληλα διευκρίνισε πως ο πρόεδρος Μπάιντεν θα συζητήσει με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας τρόπους με τους οποίους μπορούν συλλογικά οι χώρες της Ε.Ε. να ασκήσουν σε συνεργασία με τις ΗΠΑ οικονομικές πιέσεις στη Ρωσία. Απαντώντας τέλος σε ερώτηση για την Τουρκία, είπε πως ο ρόλος που διαδραματίζει είναι θετικός και οι ΗΠΑ προσβλέπουν στη συνέχισή του, ενώ ανέφερε πως η αμερικανική κυβέρνηση βρίσκεται σε διαβούλευση με τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας, όπως και τους ηγέτες των κοινοτήτων της Κύπρου.
«Οι ΗΠΑ πιστεύουν πως κάθε χώρα της περιοχής και η Τουρκία με την Ελλάδα είναι σημαντικοί παίκτες και πρέπει να υποστηρίζουν μία διευθέτηση που θα οδηγεί σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία κι ένα καλύτερο μέλλον και για τις δύο κοινότητες της Κύπρου».