Δήλωση του Προέδρου του Κ.Σ. ΕΔΕΚ Γιαννάκη Ομήρου
Στη χθεσινή συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου καταθέσαμε εκ μέρους του Κ.Σ. ΕΔΕΚ έγγραφο με τις απόψεις μας για τις προσπάθειες κοινής διαπραγματευτικής βάσης, αλλά και για τη συνολική διαχείριση του κυπριακού τα τελευταία 40 χρόνια, από την τουρκική εισβολή και την συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή.
Καταθέσαμε την θέση μας ότι ήλθε επιτέλους η ώρα, 40 χρόνια αδιέξοδων και αναποτελεσματικών χειρισμών να δώσουν την θέση σε μια νέα στρατηγική που θα προβάλλει το κυπριακό στη σωστή του βάση. Ως πρόβλημα εισβολής-κατοχής και παραβίασης του Διεθνούς Δικαίου.
Είναι αδιανόητο να παραμένουμε μαρμαρωμένοι στο παρελθόν. Πολύ περισσότερο που έχουν διαμορφωθεί νέα γεωστρατηγικά, γεωπολιτικά και γεωοικονομικά δεδομένα στην περιοχή μας.
Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια να παραμένουμε προσκολλημένοι σε μια στρατηγική που έχει αποδειχθεί εκ του αποτελέσματος ότι έχει αποτύχει και καταρρεύσει.
Η πρόταση μας για μια νέα στρατηγική αφορά συγκεκριμένες προτάσεις:
1. Με διαμόρφωση περιγράμματος λύσης του κυπριακού, με βάση το κοινό ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου του 2009 και με επίσημη κατάθεση του ενώπιον της διεθνούς και της ευρωπαϊκής κοινότητας.
2. Με σαφή και κατηγορηματική δήλωση ότι η Ελληνική Κυπριακή πλευρά δεν αποδέχεται το έγγραφο των συγκλίσεων ως ενδιάμεση η οποιασδήποτε μορφής συμφωνίας για συνέχιση των συνομιλιών.
3. Με αποσύνδεση της εσωτερικής από τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού. Η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, η απομάκρυνση των εποίκων και η κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων του 1960 θα πρέπει να τεθούν ενώπιον της Τουρκίας. Για να τοποθετηθεί ενώπιον των ευθυνών της. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει νόημα να συζητούνται αυτά τα θέματα σε οποιαδήποτε διακοινοτική διαπραγμάτευση. Είναι καιρός να ζητήσουμε και να επιμείνουμε για τη συζήτηση της διεθνούς πτυχής σε διεθνή διάσκεψη με συμμετοχή του ΟΗΕ, της Ε.Ε., των τριών εγγυητριών δυνάμεων και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
4. Με προώθηση αιτήματος για υιοθέτηση δέσμης αρχών λύσης του κυπριακού σε ένα προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
5. Με διατύπωση στην Ε.Ε. αιτήματος διορισμού πολιτικής προσωπικότητας, ως ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό. Με όρους εντολής να εποπτεύει ότι οι όποιες πρόνοιες της λύσης συζητούνται να είναι συμβατές με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
6. Με ανάληψη έντονης διαφωτιστικής εκστρατείας ώστε να καταστεί σαφές ότι οι Τουρκικές προτάσεις-απαιτήσεις βρίσκονται απολύτως εκτός του πλαισίου του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου.
7. Με προώθηση διαβημάτων για εφαρμογή των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας και της συμφωνίας υψηλού επιπέδου του 1979 Κυπριανού Ντενκτάς για κατά προτεραιότητα επιστροφή της Αμμοχώστου, για παραβίαση των δικαιωμάτων των εγκλωβισμένων, για τον σφετερισμό των ελληνοκυπριακών περιουσιών και την καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
8. Θα πρέπει ακόμα το συντομότερο να υπάρξει με την Ελλάδα διαβούλευση για διαμόρφωση μιας ενιαίας εθνικής στρατηγικής ύστερα και από μελέτη και εκτίμηση των γεωπολιτικών ανακατατάξεων στην περιοχή ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι αναμενόμενες πιέσεις και εκβιασμοί.
Και για να δοθεί το μήνυμα σε όλους όσοι καιροφυλακτούν να αξιοποιήσουν τη δεινή οικονομική κατάσταση σε Κύπρο και Ελλάδα ότι δεν θα πρέπει να διανοηθούν ότι θα καμφθούμε υπό το βάρος της κρίσης.
Σε ότι αφορά το κοινό ανακοινωθέν είχαμε τονίσει ως ΕΔΕΚ ότι οι προϋποθέσεις που πρέπει να τεθούν για την έναρξη οποιωνδήποτε νέων διαπραγματεύσεων, δεν πρέπει να έχουν απλώς διακηρυκτικό χαρακτήρα. Πρέπει να έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο.
ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ «ΚΟΙΝΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ»
Οι εποικοδομητικές, καλύτερα μη εποικοδομητικές ασάφειες, που οδηγούν σε αμφισημίες στην ερμηνεία της κυριαρχίας αποτελούν θανάσιμο κίνδυνο σε μια «κοινή διακήρυξη» ή σε ένα «κοινό ανακοινωθέν» που θα συνιστά συμφωνημένη βάση για μια νέα διαπραγμάτευση.
Η κυριαρχία πρέπει να προσδιορίζεται ως «μία μόνη και αδιαίρετη» η οποία εκπηγάζει από το λαό και όχι από τις «κοινότητες» ή «τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους».
Η τουρκική πλευρά είναι προφανές ότι επιδιώκει υιοθέτηση των προνοιών του Σχεδίου Ανάν για την «κυριαρχία».
Οι πρόνοιες του Σχεδίου Ανάν (άρθρο 2 (1) (α) (β) και (γ) του Μέρους «Κύρια άρθρα» προνοούν:
– (1) (β): Ότι «η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση κυριαρχικά ασκεί τις εξουσίες που καθορίζονται στο Σύνταγμα, ώστε να διασφαλίζεται ότι η Κύπρος θα μπορεί να μιλά και να ενεργεί με μία φωνή διεθνώς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση….» ενώ στο αμέσως επόμενο άρθρο αναφέρεται:
– (1) (γ): Οι συνιστώσες πολιτείες έχουν ίσο καθεστώς (status). Εντός των ορίων του Συντάγματος, αυτές θα ασκούν κυριαρχικά όλες τις εξουσίες που δεν ανήκουν («vested») δια του Συντάγματος στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση…)
Είναι προφανές από αυτές τις διατυπώσεις του Σχεδίου Ανάν, του οποίου τη νεκρανάσταση δεν αποκρύβει ότι επιδιώκει η τουρκική πλευρά, ότι η «κυριαρχία» δεν θα είναι «μία, μόνη και αδιαίρετη» αλλά θα είναι τρικέφαλος. Πολύ περισσότερο που επιδίωξη της τουρκικής πλευράς είναι το κατάλοιπο εξουσίας να αποτελεί κεκτημένο των «συνιστωσών πολιτειών».
Άκρως επικίνδυνη και η αποδοχή της τουρκικής απαίτησης να υιοθετηθεί, σε ότι αφορά την κυριαρχία, ότι «εκπηγάζει ισότιμα από τις δύο κοινότητες» όπως προέβλεπαν «οι Ιδέες Γκάλι» έστω και αν αντί της αναφοράς σε κοινότητες θα γίνεται αναφορά σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Όπως και η αναφορά σε «εσωτερική ιθαγένεια» που αναπόδραστα και αναπόφευκτα ενισχύει την τρικέφαλο κυριαρχία.
Από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την «ανταλλαγή εγγράφων» όχι μόνο δεν επιτυγχάνεται μια τέτοια σαφής διαπραγματευτική βάση, αλλά αντίθετα επιτρέπεται στην τουρκική πλευρά η προώθηση της μόνιμης επιδίωξης της για συνομοσπονδιακή λύση.
Θα πρέπει να υπάρξει η απόσυρση κάθε ασαφούς και επιδεχόμενης αμφίσημων ερμηνειών πρότασης και η αδιαπραγμάτευτη επιμονή σε κοινό ανακοινωθέν που θα διασφαλίζει «τη μία, μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία, μία και μόνη ιθαγένεια και μία και μόνη διεθνή νομική προσωπικότητα».
ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Θέλω να τονίσω κατά τον πλέον έντονο τρόπο ότι επιμονή στην ίδια στρατηγική, που ολοφάνερα έχει χρεοκοπήσει, θα αποτελεί μία αδιέξοδη επιλογή με καταστροφικές συνέπειες για το εθνικό μας θέμα.
Θα αναμένουμε την εξαγγελθείσα νέα συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου.
Η ΕΔΕΚ θα επιμείνει στη νέα στρατηγική. Ευχόμαστε ότι όλοι θα αναλάβουμε τις ιστορικές μας ευθύνες.
Αναφορικά με τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου μετά τη συνεδρία του Εθνικού συμβουλίου θα ήθελα να τονίσω τα εξής:
Πραγματισμός και ρεαλισμός, τα οποία δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι αποτελούν την θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, αποτελεί η αδιαμφισβήτητη εκτίμηση ότι η στρατηγική που ακολουθήθηκε για 40 ολόκληρα χρόνια έχει αποτύχει.
Πραγματισμός και ρεαλισμός είναι η οφθαλμοφανής ανάγκη για αναδιαμόρφωση της στρατηγικής στο κυπριακό και η επανατοποθέτηση του προβλήματος ως προβλήματος εισβολής-κατοχής.
Εμμονή στην χρεοκοπημένη στρατηγική των τελευταίων 40 χρόνων θα αποτελεί αθεράπευτο ρομαντισμό και ευσεβοποθισμό.