Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλιδης, κατά την ομιλία του στο Υπουργείο Εξωτερικών, στην Αθήνα χαρακτήρισε “σοβαρή, ελπιδοφόρα και με προοπτικές περαιτέρω ενδυνάμωσης” τη συνεργασία Κύπρου, Ελλάδος και Αιγύπτου, μέσα στο γενικό πλαίσιο «της δύσκολης», όπως είπε, κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Προς τούτο, από έγκυρη πηγή στην ελληνική πρωτεύουσα υπάρχει πληροφόρηση ότι κι άλλες χώρες της περιοχής επιθυμούν να προστεθούν στην «Τριμερή», και ότι με δύο από αυτές έχουν ήδη αρχίσει συζητήσεις.
Αθήνα, Λευκωσία και Κάιρο βλέπουν θετικά αυτήν την προοπτική «διεύρυνσης της Τριμερούς» και τονίζουν ότι η συνεργασία αυτή μεταξύ κι άλλων κρατών της περιοχής δεν λειτουργεί «ενάντια σε άλλα κράτη», αλλά με μόνο στόχο την ενδυνάμωση της σταθερότητας στην περιοχή.
Μάλιστα, και πηγές από τις Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι «μόνο θετικά μπορεί να προκύψουν από τέτοια συνεργασία».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε απόψε στην αίθουσα «Γιάννος Κρανιδιώτης» στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδος προς κυπριακές οργανώσεις στην Ελλάδα.
Το μεγαλύτερο μέρος της περιστράφηκε γύρω από τις ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή και το μέλλον των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.
Το ότι η Τουρκία «σκοπίμως και σχεδιασμένα» προέβη τον περασμένο Οκτώβριο στην «επιθετική και απαράδεκτη» ενέργεια παραβίασης της κυπριακής ΑΟΖ, προκειμένου «να δημιουργήσει νέα κατάσταση πραγμάτων», να επιβάλει στην περιοχή «το νόμο του ισχυρού», και να καταργήσει στην ουσία «την επί ίσοις όροις διαπραγμάτευση» για το Κυπριακό, υπογράμμισε ιδιαίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Επανέλαβε ότι υπό καθεστώς «επίδειξης βίας», καταστρατήγησης «κάθε έννοια Διεθνούς Δικαίου και Δικαίου της Θαλάσσης», δεν μπορεί η κυπριακή κυβέρνηση να επανέλθει στις διαπραγματεύσεις.
Εξηγήθηκε και η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς, ότι εάν υπάρξει υποχώρησή της «σε έναν τέτοιο εκβιασμό», και προσέλθει πάλι στις συνομιλίες, χωρίς να έχει φύγει το Μπαρμπαρός από την περιοχή, και χωρίς να έχει αρθεί η απαίτηση της Άγκυρας να μπορεί να συζητηθεί το θέμα των ερευνών αλλά και της αξιοποίησης των υδρογονανθράκων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η Τουρκία «θα έχει κατοχυρώσει μία θέση της», και μετά από λίγο καιρό κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο «να επανέλθει με αλλά αιτήματα».
Πηγές από Αθήνα αναφέρουν ότι η κυπριακή κυβέρνηση απορρίπτει τον “freeze-to-freeze» όρο που θέτει η Άγκυρα, δηλαδή να σταματήσει τις έρευνές της στην ΑΟΖ της Κύπρου η ιταλική εταιρεία ΕΝΙ, και τότε μόνο να αποχωρήσει το σεισμογραφικό Μπαρμπαρός.
Ο κ. Χριστοδουλίδης κατέστησε σαφές ότι οι υδρογονάνθρακες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας ανήκουν στο κράτος και ότι μετά τη λύση από τα έσοδα από την εκμετάλλευση αυτού του φυσικού πλούτου θα επωφεληθεί το σύνολο των νόμιμων πολιτών της Κύπρου.
«Συνεπώς», πρόσθεσε, «δεν είναι μέσω της συνεχούς αμφισβήτησης της Κυπριακής Δημοκρατίας που θα επιτευχθεί λύση στο Κυπριακό, αλλά μέσω της δημιουργίας των απαραίτητων εποικοδομητικών συνθηκών για εμπλοκή σε ένα εις βάθος και ουσιαστικό διάλογο ώστε να γεφυρωθούν οι διαφορές. Η ανεύρεση υδρογονανθράκων δεν αποτελεί αιτία τριβής και συγκρούσεων, αντιθέτως αποτελεί κίνητρο για λύση που θα επιτρέψει την επανένωση της Κύπρου προς όφελος του συνόλου του λαού της. Ας μην χρησιμοποιείται λοιπόν ο παράγοντας ενέργεια, υστερόβουλα, ως αντικίνητρο στις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης στη συμφωνημένη βάση».
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις μέχρι τώρα αντιδράσεις κατά της Τουρκίας. Μερικές, όπως του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Φαν Ρομπάι, και του ψηφίσματος του Ευρωκοινοβουλίου, κρίνονται «οπωσδήποτε σημαντικές» από την κυπριακή κυβέρνηση. Άλλες όμως, όπως προκύπτει και από την ομιλία του κ. Χριστοδουλίδη στο ΥΠΕΞ, φαίνεται πως δυσαρέστησαν την κυπριακή κυβέρνηση, είτε διότι κρίθηκαν ως χλιαρές, είτε διότι διατυπώθηκαν με τρόπο ώστε να τηρηθούν ίσες αποστάσεις.
«Αναμένουμε από τον ΟΗΕ, ως το κατ’ εξοχήν βήμα προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών-μελών του, να ασκήσει πιέσεις ή αν θέλετε να πείσει την Άγκυρα να αποκαταστήσει τη διεθνή νομιμότητα», επισήμανε ο εκπρόσωπος.
Στο ίδιο θέμα, έγκυροι διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα επισημαίνουν ότι εάν οι έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ τώρα, διεξάγονταν από την αμερικανική εταιρεία Noble, όπως το 2011 για παράδειγμα, τότε η αντίδραση της Αμερικής κατά της επιθετικής ενέργειας της Τουρκίας «δεν θα ήταν καθόλου εξισορροπητική».
Υπήρξε υπενθύμιση, μάλιστα, από τις ίδιες πηγές, ότι πάλι εκείνη την εποχή, επί γεωτρήσεων της Noble, είχε εκδηλωθεί επιθετική ενέργεια των Τούρκων που υποχώρησαν μόλις επενέβησαν οι ΗΠΑ.
Το μεσημέρι, ο κ. Χριστοδουλίδης παρακάθισε σε γεύμα εργασίας με εκπροσώπους ελληνικών μέσων ενημέρωσης στην κυπριακή πρεσβεία της Αθήνας, που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του Πρέσβη Κυριάκου Κενεβέζου.
Έγινε ενημέρωση για κάθε πτυχή που άπτεται της κρίσης στο Κυπριακό, από τις 3 Οκτωβρίου που η Τουρκία, 6 μόλις μέρες πριν από την προγραμματισμένη συνέχιση των ενδοκοινοτικών συνομιλιών, και μάλιστα σε πολύ καθοριστική φάση τους, εξέδωσε την οδηγία προς ναυτιλλομένους και δέσμευσε μέχρι τέλους Δεκεμβρίου περιοχές εντός της κυπριακής ΑΟΖ για σεισμογραφικές έρευνες, μέχρι και το σημερινό αδιέξοδο.
Η εκδήλωση και ομιλία του κ. Χριστοδουλίδη στο Υπουργείο Εξωτερικών διοργανώθηκε από την Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδος (ΟΚΟΕ), την Πρωτοβουλία «Έτος Κύπρου 2014», και το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), με τη στήριξη της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα.