Τα self tests και η σταδιακή αποκλιμάκωση της πανδημίας που θα έχει ως αποτέλεσμα την αποσυμπίεση του ΕΣΥ θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στον βηματισμό που θα ακολουθηθεί για το άνοιγμα της αγοράς και την χαλάρωση του lockdown.
Το κυβερνητικό επιτελείο ήδη παρουσίασε τις βασικές αρχές του σχεδίου αξιοποίησης των self tests και τώρα μένει να διατεθούν δωρεάν από τα φαρμακεία προκειμένου οι πολίτες να μπορούν να τα προμηθευτούν. Περισσότερα σχετικά θα γίνουν γνωστά την ερχόμενη εβδομάδα, η οποία αποτελεί όπως όλα δείχνουν εβδομάδα αποφάσεων σε όλα τα πεδία, αφού οι λοιμωξιολόγοι εξετάζοντας όλα τα δεδομένα αναμένεται να αποφασίσουν επί του ζητήματος των σχολείων, της αγοράς και των διαδημοτικών μετακινήσεων.
Όπως όλα δείχνουν, εάν γίνει σαφές πως η πανδημία ακολουθεί μία πορεία αποκλιμάκωσης τότε οδεύουμε προς το άνοιγμα του λιανεμπορίου στις 5 ή στο ακραίο σενάριο στις 12 Απριλίου. Επ’ αυτού τοποθετήθηκε χθες και ο Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος και μέλος της επιτροπής του υπουργείου Υγείας Χαράλαμπος Γώγος, ο οποίος μεταξύ άλλων άφησε «παράθυρο» για το λιανεμπόριο.
Όπως είπε στον ΣΚΑΪ, «αυτά τα θετικούτσικα σημεία με τα εξιτήρια τις εισαγωγές κλπ να συνεχίσουν για να μπορέσουμε στο τέλος της εβδομάδας να δούμε τα επιδημιολογικά δεδομένα και να προχωρήσουμε σε κάποιες άρσεις». Παράλληλα επιβεβαίωσε πως «την ερχόμενη εβδομάδα, θα τα δούμε, και ελπίζω να καταφέρουμε τουλάχιστον να ξεκινήσουμε κάποια μικρή άρση περιορισμών στις 5 Απριλίου και να δούμε στη συνέχεια και τα υπόλοιπα. Θα δούμε σαφώς τα επιδημιολογικά δεδομένα για να ανοίξουν ταυτόχρονα σχολεία και λιανεμπόριο» διευκρίνισε. Όπως τόνισε σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις θα παίξει και ο παράγοντας των self tests.
Το λιανεμπόριο
Πάντως εκτός από την επιστημονική πλευρά, και στο κυβερνητικό επιτελείο εκφράζουν μία αισιοδοξία πως θα καταφέρουν από τις αρχές Απριλίου να δουν την αγορά να ανοίγει. Επί του θέματος τοποθετήθηκε στο MEGA το Σάββατο και ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Άκης Σκέρτσος, ο οποίος σχολιάζοντας τον παράγοντα self tests, είπε πως «φαίνεται ότι λιανεμπόριο και εκπαίδευση μπορούν να ανοίξουν στις αρχές Απριλίου», παραδεχόμενος ότι πρέπει να αρθούν τα περιοριστικά μέτρα για να μπορέσει να αναπνεύσει η οικονομία αλλά και να αλλάξει η ψυχολογία των πολιτών.
Όπως ανέφερε, υποβοηθητικός παράγοντας για αυτό είναι και η βελτίωση των καιρικών συνθηκών. «Γι’ αυτό απελευθερώνουμε δραστηριότητες που βοηθούν τον κόσμο να λειτουργεί σε εξωτερικούς χώρους»,
είπε ο υπουργός και υπογράμμισε πως μέσα στον Απρίλιο θα ανοίξει η εξωτερική εστίαση.
Βασικός στόχος είναι η αγορά να προλάβει να λειτουργήσει πριν από το Πάσχα ενώ το πλαίσιο λειτουργίας της ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί, αφού αυτό θα εξαρτηθεί από την εικόνα της πανδημίας όταν ληφθούν οι αποφάσεις. Ανάλογα τα δεδομένα οι λοιμωξιολόγοι αναμένεται να προκρίνουν είτε την λύση του click away και του click in shop είτε απελευθέρωση της αγοράς με μόνο περιορισμό τον αριθμό καταναλωτών ανάλογα τα τετραγωνικά των καταστημάτων. Σημειώνεται πάντως πως σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα απόλυτη επιθυμία τόσο του υπουργείου Ανάπτυξης αλλά και της ίδιας της αγοράς είναι η πλήρης απελευθέρωση με περιορισμό βάσει τετραγωνικών καθώς όπως λένε, το click away, μπορεί να εφαρμόστηκε τον Δεκέμβριο αλλά οι συνθήκες αυτή την περίοδο είναι εντελώς διαφορετικές.
Τα σχολεία
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Παιδείας κατέθεσε τις προηγούμενες ημέρες σχέδιο στην επιτροπή των λοιμωξιολόγων για άνοιγμα των σχολείων το ταχύτερο δυνατό με προτεινόμενη ημερομηνία την 5η Απριλίου με την προϋπόθεση φυσικά να έχει ολοκληρωθεί η έξαρση της πανδημίας και να εξισορροπηθεί η επιδημιολογική καμπύλη. Βασικό εργαλείο η διενέργεια self tests σε καθηγητές και μαθητές σε σταθερή βάση και συγκεκριμένα τουλάχιστον κάθε Δευτέρα.
Μάλιστα η συζήτηση για άνοιγμα που αφορά γυμνάσια και λύκεια αναφέρεται σε όλες τις περιοχές ακόμη και αυτές που βρίσκονται σε βαθύ κόκκινο με τους ειδικούς να εξετάζουν το θέμα αλλά δηλώνοντας πως όλα θα εξαρτηθούν από τα επιδημιολογικά στοιχεία της επόμενης εβδομάδας. Αυτό που ενδιαφέρει είναι να πιστοποιηθεί η εικόνα της αποκλιμάκωσης που παρατηρήθηκε την εβδομάδα που πέρασε σε συνδυασμό με τις μειωμένες αφίξεις και εισόδους ασθενών στα νοσοκομεία.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως ο Χαράλαμπος Γώγος έθεσε και ένα ημερολογιακό πλαίσιο για την σειρά που θα ακολουθηθεί σημειώνοντας πως το επιθυμητό θα ήταν να επιστρέψουν οι μαθητές στα σχολεία παράλληλα με το άνοιγμα της αγοράς ωστόσο συμπλήρωσε πως «ίσως θα μπορέσει να ξεκινήσει μια εβδομάδα πριν ένα από τα δύο και να ακολουθήσει το δεύτερο».
Τα self tests
Για όλα τα παραπάνω σημαντικό ρόλο θα παίξουν και τα self tests τα οποία θα «εκτοξεύσουν» όπως λένε στο κυβερνητικό επιτελείο τους αριθμούς των ελέγχων αφού δυνητικά μπορούν να αγγίξουν έως και τα 10.000.000 την εβδομάδα.
Η διάθεσή τους θα γίνεται δωρεάν από όλα τα φαρμακεία της χώρας και κάθε πολίτης θα δικαιούται ένα κάθε επτά ημέρες ενώ η πιστοποίηση παραλαβής θα γίνεται μέσω επίδειξης ΑΜΚΑ στους φαρμακοποιούς. Για να αποφευχθεί συνωστισμός τις πρώτες ημέρες εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθεί προτεραιότητα στους πολίτες έως 67 ετών, δεδομένου ότι η ηλικιακή αυτή ομάδα είναι εργασιακά ενεργή.
Αν είναι θετικό το πρώτο τεστ, θα γίνεται δεύτερο δωρεάν rapid τεστ σε δημόσιες δομές υγείας για να επιβεβαιωθεί το αποτέλεσμα. Μάλιστα για τα σχολεία θα νομοθετηθεί η υποχρεωτική διενέργειά τους για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Υποχρεωτικό θα είναι επίσης το εβδομαδιαίο τεστ για τους εργαζόμενους στους τομείς του τουρισμού, του λιανεμπορίου, της εστίασης, της ακτοπλοΐας – ναυτιλίας, της μεταποίησης, τις μεγάλες επιχειρήσεις, και τα δικαστήρια.
Για όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες το self test δεν θα είναι υποχρεωτικό και θα ισχύει η οικειοθελής χρήση και δήλωσή του από τον αυτοεξεταζόμενο πολίτη. Για τη δήλωση του θετικού αποτελέσματος θα λειτουργήσει η πλατφόρμα self-testing.gov.gr μέσω της οποίας θα παρέχονται και όλες οι χρήσιμες πληροφορίες.
Ο τουρισμός
Στις 14 Μαΐου αναμένεται πάντως να ανοίξει ο τουρισμός στην χώρα μας σύμφωνα με την αρμόδια υφυπουργό Σοφία Ζαχαράκη. «Οι Ισραηλινοί που έχουν κάνει και τις δύο δόσεις εμβολίου και με αρνητικό τεστ τις τελευταίες 3 μέρες θα μπορούν να έρχονται στην Ελλάδα» σημείωσε. Όπως είπε υπάρχει μια πιλοτική επανεκκίνηση με το Ισραήλ, ενώ σε λίγες μέρες θα γνωστοποιηθεί η επικαιροποιημένη μορφή των πρωτοκόλλων για τον τουρισμό.
Σύμφωνα με την κ. Ζαχαράκη, για να εισέλθουν στην Ελλάδα τουρίστες θα χρειάζονται πιστοποιητικό εμβολιασμού, αρνητικό τεστ pcr αλλά ίσως και βεβαίωση πως έχουν νοσήσει από τον ιό. «Όλα αυτά θα πιστοποιούνται με ένα πιστοποιητικό της ΕΕ» δήλωσε, λέγοντας ότι στις πύλες εισόδου της χώρας θα πραγματοποιούνται δειγματοληπτικά τεστ.
Ακόμα, γνωστοποίησε, ότι υπάρχει η σκέψη να προηγηθούν στον εμβολιασμό οι εργαζόμενοι του τουρισμού. Εκτίμησε ότι η επικείμενη τουριστική σεζόν θα έχει αρκετές κρατήσεις της τελευταίας στιγμής ενώ έκανε λόγο ότι πιθανόν η σεζόν να παραταθεί. Κατέληξε μάλιστα με το αισιόδοξο σχόλιο πως «θα πάμε καλύτερα από πέρυσι».
Ο παράγοντας του εμβολιασμού
Τέλος, στο κυβερνητικό επιτελείο επενδύουν πολλά στον εμβολιασμό ο οποίος αναμένεται να επιταχυνθεί κατά πολύ τον Απρίλιο λόγω της αύξηση των εισαγωγών των δόσεων. Επί του θέματος τοποθετήθηκε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος το πρωί του Σαββάτου επισκέφτηκε το mega εμβολιαστικό κέντρο του Περιστερίου το οποίο άνοιξε τις πύλες του σημειώνοντας πως ο μαζικός εμβολιασμός θα μας επιτρέψει να πάρουμε πίσω τις ζωές μας.
«Μέχρι το τέλος του μήνα εκτιμούμε ότι θα πλησιάσουμε το 1.7 εκατ. Δόσεις εμβολίων και θα έχουμε μία από τις υψηλότερες εμβολιαστικές καλύψεις σε όλη την Ευρώπη. Από τον Απρίλιο περιμένουμε πολλές περισσότερες δόσεις εμβολίων και εκτιμούμε ότι θα είμαστε συνεπείς στη δέσμευσή μας μέχρι τα τέλη Απριλίου, το πολύ αρχές Μαΐου να έχουμε εμβολιάσει τουλάχιστον με μία δόση όλους τους πολίτες μας άνω των 60 καθώς και τους συμπολίτες μας που έχουν βαριά υποκείμενα νοσήματα», ανέφερε ο πρωθυπουργός.